Indygolit
 Turmalin z hrabstwa San Diego w Kalifornii | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
NaFe |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
7–7,5 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
słaba |
| Pokrój kryształu |
pryzmatyczny i wydłużony |
| Układ krystalograficzny |
trygonalny |
| Gęstość |
2,9–3,1 |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
niebieska w odcieniach |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty |
| Współczynnik załamania |
1,62–1,64 |
Indygolit – minerał z grupy turmalinów, odmiana elbaitu o kolorze intensywnie niebieskim, nieraz z zielonkawym odcieniem. Ciemnoniebieskie odmiany należą do najrzadszych. Jasnoniebieski indygolit z domieszką żelaza jest nazywany turmalinem paraíba[1].
Właściwości i powstawanie
Indygolit, znany również jako niebieski turmalin, jest bardzo rzadkim złożonym minerałem wodorotlenku krzemianu magnezowo-żelazowo-boro-aluminiowego. Uzyskuje swój kolor dzięki niewielkim domieszkom żelaza[2]. Zwykle występuje w żyłach pegmatytowych, które są gruboziarnistymi skałami magmowymi, często wzbogaconymi o rzadkie minerały z powodu powolnego chłodzenia i krystalizacji magmy. Żyły pegmatytowe można znaleźć w różnych warunkach geologicznych, takich jak pasma górskie, intruzje granitowe oraz tereny metamorficzne[3]. Wykazuje dwójłomność na poziomie 0,014–0,022. Posiada silny pleochroizm od ciemnego do jasnoniebieskiego. Fluorescencja czasami jest obecna, ale słaba – niebieskozielona. Ma umiarkowaną dyspersję na poziomie 0,017[4].
Minerały współtowarzyszące
Indygolit jest często połączony z innymi turmalinami (w jednym krysztale występuje duża różnorodność barw), okazy z Pakistanu charakteryzują się czarnym dołem i indygolitową końcówką. Współwystępuje np. z kwarcem, cleavelandytem, albitem, kwarcem dymnym, topazem oraz muskowitem[5].
Miejsce występowania
Najlepszej jakości okazy indygolitów pochodzą przede wszystkim z Brazylii (stan Minas Gerais), Afganistan (Paprok, Nuristan) oraz Pakistan (Skardu). Bardzo wysokiej jakości okazy zostały znalezione także w Rosji, Sri Lance, Meksyku, Mozambiku, Madagaskarze oraz w USA (przede wszystkim Kalifornia i Maine). Poza tym niebieski turmalin został stwierdzony także m.in. w Czechach, Austrii czy Wielkiej Brytanii. W Polsce jak do tej pory nie został znaleziony[4].
Galeria
Okaz na skaleniu ze Skardu w Pakistanie
Okaz z Minas Gerais w Brazylii
Przykład okazu szczotki indygolitu połączonego z rubelitem z kwarcem i lepidolitem z Minas Gerais w Brazylii
Indygolit z Paproku w Afganistanie
Okaz z albitem i kwarcem z Paproku w Afganistanie
Okaz na matrycy z Erongo w Namibii
Ciemnoniebieski okaz indygolitu z Minas Gerais w Brazylii
Turmalin z albitem i lepidolitem z Minas Gerais w Brazylii
Przypisy
- ↑ Rupert Hochleitner, Andrzej Kozłowski, Minerały, kamienie szlachetne, skały. Dodatkowo: meteoryty, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, s. 344, ISBN 978-83-7073-816-7.
- ↑ Indicolite (Blue Tourmaline) Meanings and Crystal Properties [online], thecrystalcouncil.com [dostęp 2024-09-13] (ang.).
- ↑ Indicolite [online], pl.geologyscience.com [dostęp 2024-09-17] (ang.).
- 1 2 Indicolite Gemstone: Properties, Meanings, Value & More [online], www.gemrockauctions.com [dostęp 2024-09-14] (ang.).
- ↑ Indicolite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2024-09-17] (ang.).