Instytut Tarnogórski i Muzeum
![]() Siedziba Instytutu Tarnogórskiego i Muzeum (2024) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
42-600 Tarnowskie Góry |
| Data założenia |
sierpień 1993[1] |
| Rodzaj stowarzyszenia | |
| Status |
towarzystwo naukowe |
| Profil działalności |
badania naukowe, muzeum, wydawnictwo, działalność popularyzatorska, kulturalna i edukacyjna |
| Zasięg |
Rzeczpospolita Polska, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej |
| Prezes |
dr hab. inż. arch. Marek Wroński |
| Nr KRS |
0000021478 |
| Data rejestracji |
31 lipca 2001[2] |
| Powiązania | |
Położenie na mapie Tarnowskich Gór ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa śląskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego ![]() | |
| Strona internetowa | |
Instytut Tarnogórski i Muzeum (skrót: ITiM) – polskie towarzystwo naukowe ogólne w Tarnowskich Górach.
Historia
Instytut Tarnogórski i Muzeum powstał w Tarnowskich Górach jako stowarzyszenie w 1999 z przekształcenia Instytutu Tarnogórskiego – Placówki Naukowo-Badawczej (jednostka naukowa zał. 1993) i Muzeum Instytutu Tarnogórskiego (zał. 1997)[1][3].
Instytut Tarnogórski przejął wydawanie „Zeszytów Tarnogórskich” od Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Oddział w Tarnowskich Górach (wydało ono nr 1–4, 1986–1987, red. nacz. Marek Wroński). Kontynuuje również organizację Tarnogórskich Sesji Naukowych (od III TSN, 1993)[1].
Cele i działalność

Instytut Tarnogórski i Muzeum stawia sobie następujące cele statutowe[3]:
- prowadzenie badań naukowych (również interdyscyplinarnych) w dziedzinach: nauk humanistycznych (gł. historia, historia wojskowości, grobownictwo wojenne, nauki pomocnicze historii, historia nauki, językoznawstwo, literaturoznawstwo, historia sztuki, sztuka, kultura, religie, filozofia, archeologia), inżynieryjno-technicznych (architektura i urbanistyka, ruralistyka, historia architektury), medycznych i nauk o zdrowiu (historia nauk), rolniczych (biologiczne i środowiskowe aspekty rolnictwa, ogrodnictwa i leśnictwa, historia nauk), społecznych (etnologia i etnografia, elementy pedagogiki, psychologii i ekonomii, historyczne aspekty geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej), ścisłych i przyrodniczych (nauki biologiczne, nauki o Ziemi i środowisku, historia nauk), teologicznych (historia Kościoła, historia sztuki i obyczajowości religijnej), sztuki (sztuki plastyczne i filmowe, historia sztuki),
- prowadzenie działalności na rzecz nauki (m.in. Tarnogórskie Sesje Naukowe), eksperckiej i fachowej,
- prowadzenie muzeum i tworzenie kolekcji (historia wojskowości, historia Śląska i regionu tarnogórskiego, nauki pomocnicze historii, etnografia, sztuka, rzemiosło),
- ochrona dziedzictwa kulturowego, narodowego i regionalnego (zabytków architektury i sztuki, języka polskiego i jego dialektów, pamiątek narodowych i regionalnych),
- działalność kulturalna i edukacyjna w zakresie upowszechniania osiągnięć naukowych i artystycznych oraz kreowania twórczości zwłaszcza wśród młodzieży (wystawy stałe i czasowe, lekcje muzealne, warsztaty artystyczne, twórcze i edukacyjne, konkursy, wycieczki tematyczne),
- działalność wydawnicza (redagowanie i wydawanie książek, wydawnictw ciągłych itp.).
Struktura organizacyjna
Stowarzyszenie jest organizatorem jednostek[3]:
Instytut Tarnogórski – Placówka Naukowo-Badawcza
(zał. 1993, dyrektor: dr hab. inż arch. Marek Wroński)
- zakłady badawcze:
- Zakład Nauk Pomocniczych Historii i Językoznawstwa (zał. 1994 jako Zakład Badań nad Heraldyką i Genealogią), kierownik: Tadeusz B. Hadaś
- Zakład Nauk Przyrodniczych (powstał w 1996 z przekształcenia Muzeum Przyrodniczego Ziemi Bytomsko-Tarnogórskiej, zał. 1989), kierownik: Tadeusz B. Hadaś[1]
- Zakład Historii Wojskowości (zał. 2000), kierownik: dr hab. inż arch. Marek Wroński
(zał. 1997, dyrektor: dr hab. inż. arch. Marek Wroński)
- Galeria „Nos” (zał. 2006)
- Mała Akademia Artystyczna (zał. 1996)
Biblioteka Tarnogórska
(zał. 1993, kierownik: Tadeusz B. Hadaś)
- Archiwum[1]
Wydawnictwo
Wydawnictwo Instytutu Tarnogórskiego i Muzeum (zał. 1993 jako Wydawnictwo Instytutu Tarnogórskiego) jest wydawcą periodyków[1][3]:
- „Zeszyty Tarnogórskie”, ISSN 0860-3693 (ukazują się od 1986), red. nacz. Marek Wroński
- „Studia nad Dawnym Wojskiem, Bronią i Barwą”, ISSN 1231-1707 (ukazują się od 1993, stanowią kontynuację periodyku „Dawna Broń i Barwa”, ISSN 0867-0986), red. nacz. Marek Wroński
- „Tarnogórski Rocznik Muzealny”, ISSN 2544-543X (ukazuje się od 2003), red. nacz. Marek Wroński, redagowany w Muzeum Instytutu Tarnogórskiego
- „Silesian Natural History Monographs”, ISSN 2082-324X (ukazują się od 2010), red. nacz. Tadeusz B. Hadaś
Zarząd i Rada Naukowa
- Prezes – Marek Wroński
- Wiceprezes – Tadeusz B. Hadaś
- Sekretarz – Nina Jarzyńska
- Skarbnik – Małgorzata Paszkowska
Rada Naukowa
Przewodniczący[1]:
- płk Przemysław A. Szudek (pierwszy)
- prof. dr hab. Tadeusz Dubicki (obecny)
Przypisy
Bibliografia
- Instytut Tarnogórski – Placówka Naukowo-Badawcza. Działalność – rok 1997. Spotkanie w Świerklańcu 4 kwietnia 1998 r., „Zeszyty Tarnogórskie”, nr 31, 1998, s. 1–16, ISSN 0860-3693.
- Instytut Tarnogórski i Muzeum. ngo.pl – Portal organizacji pozarządowych, 2021. [dostęp 2021-10-23]. (pol.).
- Instytut Tarnogórski i Muzeum (KRS 0000021478). Ministerstwo Sprawiedliwości / Wyszukiwarka KRS, 2021. [dostęp 2021-10-23]. (pol.).





