Itaipu
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rzeka | |
| Typ zapory | |
| Funkcja |
energetyczna |
Położenie na mapie Parana  | |
Położenie na mapie Brazylii  | |
 25°24′30,42″S 54°35′21,13″W/-25,408450 -54,589203 | |
| Strona internetowa | |
Itaipu (port. Hidroelétrica de Itaipú) – zapora wodna na rzece Parana w Ameryce Południowej, będąca drugą co do wielkości elektrownią wodną na świecie (po Zaporze Trzech Przełomów w Chinach). Została zbudowana w latach 1975–1984.
Zapora jest wspólnym przedsięwzięciem Brazylii i Paragwaju. Jest położona na granicznym odcinku rzeki, w miejscu wodospadu Guairá i w pobliżu wodospadów Iguaçu. Najbliższym miastem, w którym jest lotnisko dla turystów jest położone 20 km na południe Foz do Iguaçu. Nazwa Itaipu pochodzi od słowa Tupi w języku Indian Guarani i oznacza „śpiew kamieni”.
13 października 1982 roku zamknięto zaporę i wody rzeki zaczęły spiętrzać się za betonową przegrodą. Po 14 dniach poziom podniósł się o 100 m. Następnie otworzono przelew spływowy o szerokości 390 m, który w ciągu 1 sekundy przepuszcza 60 tys. m³ wody. W elektrowni zainstalowano 20 generatorów po 700 MW (moc elektrowni wynosi 14 GW). Rocznie produkuje do 95 TWh (terawatogodzin), co pokrywa zapotrzebowanie na prąd Paragwaju w 95% i ok. 20% zapotrzebowania Brazylii. Paragwaj zużywa 5–8% produkowanej przez Itaipu energii, a nadwyżki sprzedaje Brazylii po stałej cenie 3 $/MWh. Brazylia sprzedaje kupioną od Paragwaju energię po cenie rynkowej (ok. 150 $/MWh w 2012 r.). Kontrakt w tej formie został podpisany w 1973 roku na 50 lat, a jego autorem ze strony paragwajskiej był dyktator Alfredo Stroessner[1].
21 stycznia 2001 o godz. 01:00 w nocy doszło do awarii – bez ostrzeżenia zatrzymało się 13 z 18 turbin elektrowni na zaporze Itaipu, w wyniku czego zakład przestał wytwarzać prąd. Przyczyną awarii była zerwana linia wysokiego napięcia. Instalacja przesyłowa nie podołała obciążeniu i instalacje zabezpieczające wyłączyły generatory prądu. Po tej awarii zainwestowano 12 mld USD w udoskonalenie linii przesyłowych. 11 listopada 2009 doszło do podobnej awarii jak w 2001, przyczyną było również przeciążenie sieci przesyłowej. Konsekwencją powstania kompleksu Itaipu stało się wysiedlenie z miejsca dotychczasowego zamieszkania około 59 tysięcy osób (10 tysięcy rodzin)[2].
| Rok | Liczba turbin | TWh |
|---|---|---|
| 1984 | 0–2 | 2,77 |
| 1985 | 2–3 | 6,327 |
| 1986 | 3–6 | 21,853 |
| 1987 | 6–9 | 35,807 |
| 1988 | 9–12 | 38,508 |
| 1989 | 12–15 | 47,230 |
| 1990 | 15–16 | 53,090 |
| 1991 | 16–18 | 57,517 |
| 1992 | 18 | 52,268 |
| 1993 | 18 | 59,997 |
| 1994 | 18 | 69,394 |
| 1995 | 18 | 77,212 |
| 1996 | 18 | 81,654 |
| 1997 | 18 | 89,237 |
| 1998 | 18 | 87,845 |
| 1999 | 18 | 90,001 |
| 2000 | 18 | 93,428 |
| 2001 | 18 | 79,307 |
| 2002 | 18 | 82,914 |
| 2003 | 18 | 89,151 |
| 2004 | 18 | 89,911 |
| 2005 | 18 | 87,971 |
| 2006 | 19 | 92,690 |
| 2007 | 20 | 90,620 |
| 2008 | 20 | 94,684 |
| 2009 | 20 | 91,652 |
| 2010 | 20 | 85,970 |
| 2011 | 20 | 92,246 |
| 2012 | 20 | 98,287 |
| 2013 | 20 | 98,630 |
| 2014 | 20 | 87,795 |
| 2015 | 20 | 89,216 |
| 2016 | 20 | 103,098 |
| 2017 | 20 | 93,387 |
| Razem | 20 | 2 512,2 |
Przypisy
- ↑ Paulina Sigiel: Itaipu – skarb zniszczył skarb. Onet Podróże, 2012-06-11. [dostęp 2012-06-15]. (pol.).
- ↑ B. Termiński, Przesiedlenia inwestycyjne: Nowa kategoria migracji przymusowych, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa, 2012, s. 156.