Józef Blauer
 | |
 podporucznik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 października 1915 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914-1915 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
.png){kind=small}
Józef Blauer ps. „Kratowicz” (ur. 15 stycznia 1895 w Busku, zm. 26 października 1915) – podporucznik Legionów Polskich, działacz niepodległościowy pochodzenia żydowskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 15 stycznia 1895 w Busku, w ówczesnym powiecie kamioneckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Teodora, lekarza i Franciszki z Schönfeldów[1]. Był bratem Zygmunta ps. „Chełmski” (1896–1926), członka Związku Strzeleckiego, legionisty, porucznika piechoty Wojska Polskiego, zmarłego przedwcześnie wskutek ran, otrzymanych w czasie walk o niepodległość Polski[2]. Przed wojną uczęszczał najpierw do gimnazjum w Samborze, a następnie studiował na Wydziale Budowy Maszyn Szkoły Politechnicznej we Lwowie[3]. Od 1908 związany był z polskimi ugrupowaniami niepodległościowymi o zabarwieniu lewicowym. Najpierw, jeszcze w gimnazjum, w socjalistycznej organizacji „Płomień”, a w czasie studiów w organizacjach „Porozumienie” oraz studenckiej „Życie”.
Jednocześnie należał do Związku Strzeleckiego. Był jednym z organizatorów oddziału w Samborze, a następnie członkiem oddziału lwowskiego.
Po wybuchu wojny z udał się z oddziałem Strzelca ze Lwowa do Krakowa, do formujących się Legionów. Tutaj przydzielony zostaje do I Brygady do 1 pułku piechoty Legionów. Bierze udział we wszystkich bitwach swego pułku. W pierwszych swych nominacjach (9 października 1914) Piłsudski uwzględnia zaangażowanie Józefa Blauera i mianuje go podporucznikiem[4].
W 1915 dowodzi kompanią w V batalionie. W czasie bitwy pod Kuklami dowodząc w zastępstwie batalionem 25 października Józef Blauer zostaje ciężko ranny. Umarł dnia następnego w szpitalu polowym w Jabłonkach Wielkich na Wołyniu. Pochowano go na cmentarzu Janowskim we Lwowie[5].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6460 – pośmiertnie, 17 maja 1922[6][7]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 19 grudnia 1930 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[8]
Przypisy
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Marek Gałęzowski, Zygmunt Blauer [w:] idem, Na wzór Berka Joselewicza. Sylwetki żołnierzy i oficerów pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa: IPN, 2010, s. 176-178.
- ↑ M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916, Warszaw: IPN, 2019, s. 32.
- ↑ Patrz lista nominacji oficerskich 1 Pułku Piechoty Legionów podczas postoju oddziałów Komendanta Piłsudskiego w Jakubowicach – 9 października 1914 roku.
- ↑ M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie..., s. 36.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 18 – wskazany jako Blauer-Kratowicz Józef.
- ↑ Wykaz odznaczonych orderem wojskowym „Virtuti Militari“ V kl. oficerów i szeregowych z b. 5-go pułku piechoty Legjonów Polskich., „Żołnierz Polski” (29 (308)), zbrojownia.cbw.wp.mil.pl, 16 lipca 1922, s. 17 [dostęp 2025-05-18], Cytat: ppor. L. P. ś. p. Beauer „Kratowicz“ Józef (pol.).
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
Bibliografia
- Blauer-Kratowicz Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.37-2712 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-08].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Wiktor Krzysztof Cygan: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich. Warszawa: "Gryf", 1992. ISBN 83-85209-08-5.
- Wacław Lipiński: Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905-1918. Warszawa: "Wolumen" (przedruk z 1935 roku), 1990. ISBN 83-85218-00-9.
- Marek Gałęzowski "Legioniści pochodzenia żydowskiego" w "Mamy Niepodległość" jednodniówka 11.11.2008 Specjalny dodatek Instytutu Pamięci Narodowej, we współpracy z Dziennikiem
- Marek Gałęzowski, Józef Blauer, Zygmunt Blauer [w:] idem, Na wzór Berka Joselewicza. Sylwetki żołnierzy i oficerów pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa: IPN, 2010, s. 174-178.
- M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916, Warszawa: IPN, 2019.
- Marek Piotrowicz: Pierwsze nominacje oficerskie w 1 Pułku Piechoty Legionów podczas postoju oddziałów Komendanta Piłsudskiego w Jakubowicach – 9.X.1914 r.. [dostęp 2008-07-26]. (pol.).
- Tadeusz Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa 1934