Józef Dubiński (oficer)
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki |
5 Dywizja Strzelców Polskich |
| Stanowiska |
dowódca Batalionu ON „Chełm” |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
Józef Dubiński (ur. 10 grudnia 1896 w Klimkówce, zm. wiosna 1940 w Charkowie) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w Klimkówce, w rodzinie Antoniego i Katarzyny z Penarów[1].
1 czerwca 1915 w Krakowie, jako jednoroczny ochotnik wstąpił do 18 Pułku Piechoty Obrony Krajowej. W październiku tego roku został wzięty do rosyjskiej niewoli, a po zwolnieniu służył w szeregach 5 Dywizji Strzelców Polskich. W stopniu podporucznika był przydzielony do Dowództwa szkoły oficerskiej. Dostał się do bolszewickiej niewoli, z której zbiegł i 22 października 1920 przez linię frontu powrócił do kraju[2].
W Wojsku Polskim służył w 2 pułku syberyjskim (przemianowanym na 83 pułk piechoty)[3], a następnie w 16 pułku piechoty w Tarnowie[4] i 7 pułku piechoty Legionów w Chełmie. 27 stycznia 1930 został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 32. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. W 1937 został przeniesiony do korpusu oficerów administracji, grupa administracyjna[6]. W marcu 1939 był komendantem 8 Obwodu Przysposobienia Wojskowego przy 7 pp Leg. i równocześnie dowódcą Chełmskiego Batalionu Obrony Narodowej[7].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził Chełmskim Batalionem ON. Wziął udział w obronie Lwowa[8], w czasie której został ranny 17 września[1]. Dwa dni później został wyznaczony na stanowisko I adiutanta pułku piechoty Góra Stracenia[9]. Po agresji ZSRR na Polskę i kapitulacji załogi Lwowa został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Starobielsku[10][1]. Wiosną 1940 wraz z innymi jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i zamordowany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Pogrzebano go potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[11]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 975[1].
Józef Dubiński był żonaty z Jadwigą z Korsaków, z którą miał syna i trzy córki[12].
Ordery i odznaczenia
Upamiętnienie
- 5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[13][14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16][17][18].
- 14 kwietnia 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy cmentarzu rzymskokatolickm parafii św. Wawrzyńca w Rymanowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Józefa Dubińskiego[19][20][21].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 99.
- ↑ Radziwiłłowicz 2017 ↓, s. 40.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 216.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 69.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 28 stycznia 1930 roku, s. 26.
- 1 2 3 4 Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 303.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 668, 670.
- ↑ Kazimierz Ryś: Obrona Lwowa w roku 1939. nawolyniu.pl. [dostęp 2014-03-08].
- ↑ Dokumenty 1997 ↓, s. 188, 191–192.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 299. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Wspomnienia Sybiraków – bibliografia komentowana zbiorów Archiwum Naukowego przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego we Wrocławiu (część VIII). ptl.info.pl. [dostęp 2014-03-08].
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 32 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Uroczystości Katyńskie. rymanow.pl, 6 marca 2014. [dostęp 2014-04-19].
- ↑ Pamiętamy o ofiarach tragedii katyńskiej. lorymanow.pl, 29 kwietnia 2013. [dostęp 2020-03-10].
- ↑ 72. rocznica Katynia. Uroczysta Msza święta oraz posadzenie dębów katyńskich i odsłonięcie pamiątkowej tablicy 14.04.2012r.. rymanow.przemyska.pl. [dostęp 2020-03-10].
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Dokumenty obrony Lwowa 1939. Artur Leinwand (oprac.). Warszawa: Instytut Lwowski, 1997. ISBN 83-910659-0-1.
- Dariusz Radziwiłłowicz. Żołnierze 5 Dywizji Strzelców Polskich w bolszewickiej niewoli i ich repatriacja. „Przegląd Wschodnioeuropejski”. VIII/1, 2017. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. ISSN 2081-1128.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Klimkowscy żołnierze walczący o wolność naszego kraju. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2014)].
- Józef Dubiński. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2020-03-10].
_1.jpg)