Józef Maciąg
 kapitan piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia |
29 kwietnia 1914 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 grudnia 1943 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Józef Maciąg, ps. Wala, Nash (ur. 29 kwietnia 1914 w Višegradzie[1][2][3], zm. 11 grudnia 1943 w Suka[1]) – kapitan Wojska Polskiego[4], uczestnik II wojny światowej, spadochroniarz Akcji Kontynentalnej[5], dowódca polskiego oddziału partyzanckiego w Jugosławii, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Był synem Michała Maciąga, żołnierza I wojny światowej i Chorwatki Rozalii Dokić; brat malarza Ludwika Maciąga. Wychowywał się w Białej Podlaskiej. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 15 października 1936 i 54. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. W marcu 1939 pełnił służbę w 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej na stanowisku dowódcy plutonu 3 kompanii strzeleckiej[6].
W szeregach 34 pułku piechoty walczył w kampanii wrześniowej[7]. Walczył pod Kockiem[8] i w obronie Brześcia. Po kampanii wrześniowej działał w ramach tworzącego się Państwa Podziemnego. Zmuszony do opuszczenia kraju[7], przedostał się przez Rumunię, Węgry i Jugosławię do Mandatu Palestyny, gdzie zaciągnął się do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. W 1943 roku jako agent brytyjskiej Special Operations Executive po przeszkoleniu w ramach Akcji Kontynentalnej[5] został zrzucony 15 czerwca 1943 roku[8] na Homalijskiej Planinie we wschodniej Serbii, gdzie organizował szlak kurierski Rumunia – Jugosławia – Albania, walczył w partyzantce[4], organizował polski oddział partyzancki działający u boku Czetników i miał wspierać łączność rządu londyńskiego z Polską. Łącznie zorganizowano z przebywających wśród Czetników Polaków kompanię. Początkowo oddział miał być zorganizowany i przygotowany do ewakuacji po lądowaniu Aliantów w Jugosławii, a od jesieni miał pozwolenie na działalność partyzancką[9].
Maciąg poległ w walce 11 grudnia 1943 roku we wsi Suka, w gminie Podvidača[1][10][9] wraz z członkami brytyjskiej misji wojskowej, gdy Czetnicy wskazali jego siedzibę Niemcom[9]. Pochowany na Wojskowym Cmentarzu Angielskim w Belgradzie[11].
Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari nr 8525[4].
Przypisy
- 1 2 3 Wykaz poległych 1952 ↓, s. 28.
- 1 2 Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 104.
- ↑ Paweł Dubiel, Józef Kozak, Polacy w 2. wojnie światowej, 2003
- 1 2 3 Działania oficerów 2006 ↓, s. 17.
- 1 2 Akcja Kontynentalna » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2022-09-21] (pol.).
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 589.
- 1 2 Szpital dla koni w Janowie Podlaskim: Ludwik Maciąg
- 1 2 Rzeczpospolita/Piotr Gawlikowski: Źle zszyte królestwo, 16-10-2009
- 1 2 3 Czetnicka szajkacza z biało-czerwoną wstążką
- ↑ Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego "GROTA"; Spotkanie Klubu poświęcone Cichociemnym - Relacje ze spotkań
- ↑ Słowo Yu Polonii nr 36/2008
Bibliografia
- Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
- Działania oficerów polskiego wywiadu w czasie II wojny światowej. „Zeszyty Historyczne”. 3, s. 17, czerwiec 2006. Warszawa: Stowarzyszenie Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.