Język iaai

Hwen Iaai
Obszar

wyspa Ouvéa (Nowa Kaledonia)

Liczba mówiących

4 tys. (2009)[1]

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6b zagrożony
Kody języka
ISO 639-3 iai
IETF iai
Glottolog iaai1238
Ethnologue iai
WALS iaa
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język iaai, także: iai[2], yai[1] (Hwen Iaai) – język austronezyjski używany w centralnej części wyspy Ouvéa w Nowej Kaledonii[3][4]. Według danych z 2009 roku posługuje się nim 4 tys. osób[1]. Jest to jeden z dwóch lokalnych języków wyspy, drugim z nich jest uvea zachodni (fagauvea), przedstawiciel języków polinezyjskich[3][4].

Jest blisko spokrewniony z językami nengone i drehu[3]. Wiele jego użytkowników (ok. 50%) zamieszkuje poza wyspą Ouvéa[3].

Na tle języków regionu wyróżnia się stosunkowo złożoną morfologią[5]. Występuje w nim piątkowy (kwinarny) system liczbowy (w zaniku, wypierany przez liczebniki francuskie i pożyczki angielskie)[6].

Część jego użytkowników zna również język uvea zachodni[3]. Iaai użyczył temu językowi wiele elementów leksyki i doprowadził do przekształcenia jego systemu fonemicznego[7].

Badaniem tego języka zajmował się Darrell T. Tryon, autor opracowania gramatycznego z 1968 r.[2] Pozostałe materiały obejmują opracowanie w języku francuskim (1976)[8] oraz słownik (1984)[9]. Piśmiennictwo (w większości religijne) istnieje od pocz. XX w.[10]

Przypisy

  1. 1 2 3 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Iaai, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
  2. 1 2 Tryon 1968 ↓.
  3. 1 2 3 4 5 Lynch 2002 ↓, s. 776.
  4. 1 2 Ozanne-Rivierre 1994 ↓, s. 524.
  5. Ozanne-Rivierre 1976 ↓, s. 130.
  6. Lynch 2002 ↓, s. 780.
  7. Ozanne-Rivierre 1994 ↓, s. 526.
  8. Ozanne-Rivierre 1976 ↓.
  9. Françoise Ozanne-Rivierre, Dictionnaire iaai-français (Ouvéa, Nouvelle-Calédonie): suivi d'un lexique français-iaai, Paris: Société d'études linguistiques et anthropologiques de France (SELAF), 1984 (Langues et cultures du Pacifique 6), ISBN 2-85297-126-7, OCLC 13271951 [dostęp 2023-10-07] (fr.).
  10. Tryon 1968 ↓, s. ix.

Bibliografia

  • John Lynch, Iaai, [w:] John Lynch, Malcolm Ross, Terry Crowley, The Oceanic Languages, Richmond: Curzon Press, 2002, s. 776–791, DOI: 10.4324/9780203820384, ISBN 978-0-7007-1128-4, ISBN 978-0-203-82038-4, ISBN 978-0-415-68155-1, OCLC 847627595 [dostęp 2021-08-19] (ang.).
  • Françoise Ozanne-Rivierre, Le Iaai: langue mélanésienne d’Ouvéa (Nouvelle-Calédonie); phonologie, morphologie, esquisse syntaxique, Paris: Société d’études linguistiques et anthropologiques de France (SELAF), 1976 (Langues et civilisations à tradition orale 20), ISBN 2-85297-097-X, OCLC 3273498 (fr.).
  • Françoise Ozanne-Rivierre, Iaai loanwords and phonemic changes in Fagauvea, [w:] Tom Dutton, Darrell T. Tryon (red.), Language Contact and Change in the Austronesian World, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1994 (Trends in Linguistics. Studies and Monographs 77), s. 523–550, DOI: 10.1515/9783110883091.523, ISBN 978-3-11-088309-1, OCLC 853258768 (ang.).
  • Darrell T. Tryon, Iai Grammar, Canberra: Department of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University, 1968 (Pacific Linguistics B-8), DOI: 10.15144/PL-B8, ISBN 0-85883-041-8, OCLC 246731 [dostęp 2023-09-24] (ang.).