Język iau

Iau
Obszar

Papua (Indonezja)

Liczba mówiących

600 (2000)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 5 rozwojowy
Kody języka
ISO 639-3 tmu
IETF tmu
Glottolog iauu1242
Ethnologue tmu
BPS 1137 2
WALS iau
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język iau, także: foi, iaw, turu, urundi, ururi, yaujęzyk papuaski używany w prowincji Papua we wschodniej Indonezji, we wsiach Barere, Fawi i Taiyai (kabupaten Puncak Jaya). Według danych z 2000 roku posługuje się nim 600 osób[1]. Inne doniesienia sugerują, że ma ponad 1500 użytkowników[2].

Dzieli się na dialekty: iau właściwy, foi, turu[1][2]. Ethnologue (wyd. 18, 2015) podaje, że większa część społeczności nie zna innych języków, jednakże osoby młodsze posługują się indonezyjskim[1]. W pewnym zakresie używany jest także język edopi (elopi), który służy jako lokalny język handlowy. Zaobserwowano, że iau staje się głównym środkiem komunikacji wraz z osiągnięciem dojrzałości wiekowej[3].

Należy do rodziny języków Równiny Jezior[4]. Cechuje się monosylabizmem i ma bardzo złożony system tonalny, wręcz niespotykany w językach świata[5]. Występuje rozbudowana morfologia czasownika, oparta na wykorzystaniu tonów[6].

Nazwa „Turu”, odnosząca się do ludów Iau i Edopi (Elopi), jest używana przez lud Wano[7].

Istnieją pewne publikacje opisujące jego gramatykę. Badaniem tego języka zajmowała się Janet Bateman[8]. Powstał projekt słownika (Iau-English Dictionary, 1980–2020)[9]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Iau, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-19] (ang.).
  2. 1 2 Bateman 1980–2020 ↓, s. 1.
  3. Mark Donohue, A grammar of the Skou language of New Guinea [online], 2004, s. 10 [zarchiwizowane z adresu 2013-09-02] (ang.).
  4. Foley 2018 ↓, s. 530.
  5. Foley 2018 ↓, s. 534.
  6. Janet Bateman, Pragmatic functions of the tone morphemes on illocutionary force particles in Iau, [w:] Bambang Kaswanti Purwo (red.), Miscellaneous studies of Indonesian and other languages in Indonesia, Jakarta: Universitas Katolik Indonesia Atma Jaya, 1990 (NUSA: Linguistic Studies of Indonesian and Other Languages in Indonesia 32), s. 1–28 [dostęp 2022-09-12] [zarchiwizowane z adresu 2022-09-12] (ang.).
  7. Willem Burung, The Phonology of Wano, Dallas: SIL International, 2007 (SIL Electronic Working Papers 2007-003), s. 15, przyp. 13, OCLC 896390515 [dostęp 2023-08-31] (ang.).
  8. Foley 2018 ↓, s. 532.
  9. Bateman 1980–2020 ↓.

Bibliografia

  • Janet Bateman, Iau-English Dictionary, SIL International, 1980–2020 [dostęp 2024-02-09] (ang.).
  • William A. Foley, The languages of Northwest New Guinea, [w:] Bill Palmer (red.), The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018 (The World of Linguistics 4), s. 433–568, DOI: 10.1515/9783110295252-004, ISBN 978-3-11-029525-2, ISBN 978-3-11-028642-7, OCLC 1041880153 [dostęp 2022-08-15] (ang.).

Linki zewnętrzne