Język palu’e
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
10 tys. (1997) | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 3 zdecydowanie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 6a żywy↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | ple | ||
| IETF | ple | ||
| Glottolog | palu1252 | ||
| Ethnologue | ple | ||
| BPS | 0165 6 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język palu’e (a. palue, paluqe)[1], także lu’a[1] (sara Lu’a)[2][3] – język austronezyjski używany przez mieszkańców wyspy Palu’e w prowincji Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie we wschodniej Indonezji. Według danych szacunkowych z 1997 roku posługiwało się nim wówczas 10 tys. osób[1]. Ludność Palu’e zamieszkuje też pewne zakątki Flores[2][4].
Przypuszczalnie tworzy grupę z językami ende i li’o[1]. Jest blisko spokrewniony z językami centralnego Flores, lecz został sklasyfikowany poza tą grupą[5]. Wykazuje pewien stopień wzajemnej zrozumiałości z językiem li’o[1]. Nazwa „palu’e” uchodzi za określenie pochodzenia obcego[3].
Jest w pewnym stopniu zagrożony wymarciem, do czego przyczyniają się migracje ludności, erupcje wulkaniczne oraz modernizacja. Odnotowano silny wpływ języka indonezyjskiego; dodatkowo część osób zna bliski geograficznie język li’o. Doszło do zaniku elementów kultury tradycyjnej. Niemniej zaobserwowano, że palu’e pozostaje w użyciu i jest przekazywany międzypokoleniowo (na wyspie Palu’e); jednocześnie rejestr rytualny cechuje się niskim poziomem żywotności[2].
W palu’e występują różnice dialektalne, czemu sprzyja topografia wyspy; poszczególne odmiany języka są jednak wzajemnie zrozumiałe. Podział na odmiany lokalne odpowiada podziałom subetnicznym[2].
Dokumentacją języka palu’e zajmował się Stefan Danerek. Wcześniej badania w regionie prowadzili Inyo Yos Fernandez i Mark Donohue[2]. Sporządzono listę słownictwa (M. Donohue, 2003)[6][7] oraz słownik (S. Danerek, 2019)[8]. Bywa zapisywany alfabetem łacińskim, przy czym brak ogólnie przyjętej ortografii[2].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Palu’e, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 Stefan Danerek: Documenting sara Lu’a (Palu’e): from planning to curating. Academia.edu, 2019. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- 1 2 Danerek 2019 ↓, s. 16.
- ↑ Danerek 2019 ↓, s. 15.
- ↑ Alexander Elias, Are the Central Flores languages really typologically unusual?, [w:] David Gil, Antoinette Schapper (red.), Austronesian Undressed: How and why languages become isolating, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing, 2020 (Typological Studies in Language 129), s. 287–338, DOI: 10.1075/tsl.129.06eli, ISBN 978-90-272-6053-6, LCCN 2020032619, OCLC 1195817942 [dostęp 2022-08-04] (ang.), patrz s. 16 (pdf, online); s. 302 (książka).
- ↑ Mark Donohue, Palu’e Dictionary, Owen Edwards, Gereon A. Kaiping, Marian Klamer (red.), [w:] LexiRumah 3.0.0, Leiden: Leiden University Centre for Linguistics, 2003 [dostęp 2022-09-28] (ang.).
- ↑ Mark Donohue: Bata Lu’a ca. Australian National University, 2003. [dostęp 2022-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-14)].
- ↑ Danerek 2019 ↓.
Bibliografia
- Stefan Danerek, Kamus bahasa Palu’e-Indonesia, Jakarta: Universitas Indonesia Publishing, 2019, ISBN 978-979-456-839-2, OCLC 1227837994 [dostęp 2022-09-28] (indonez.).