Jacek Szczepański

Jacek Szczepański
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Jacek Emil Szczepański

Data urodzenia

1971

Historyk, doktor habilitowany, muzealnik, kustosz dyplomowany
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal „Pro Patria” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka „Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych” Odznaka „Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej” Odznaka Honorowa Związku Inwalidów Wojennych RP
Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”

Jacek Emil Szczepański (ur. 1971) – historykdoktor habilitowany, muzealnik – kustosz dyplomowany, twórca i dyrektor Muzeum Historycznego w Legionowie (2006-2025). Członek Honorowy Towarzystwa Przyjaciół Legionowa. Współzałożyciel i były redaktor naczelny „Rocznika Legionowskiego”. W 2009 r. został wyróżniony tytułem: Zasłużony dla Miasta Legionowa. Członek Kapituły Konkursu Mazowieckie Zdarzenia Muzealne „Wierzba”, recenzent naukowy czasopism: „Studia Mazowieckie”, „Studia z Dziejów Wojskowości”, „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, redaktor tematyczny (biografistyka) czasopisma „Niepodległość i Pamięć” wydawanego przez Muzeum Niepodległości w Warszawie. Członek Mazowieckiego Towarzystwa Naukowego, Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Historyków Wojskowości, Oddziału Mazowieckiego Stowarzyszenia Muzealników Polskich.

Życiorys

Wykształcenie i działalność naukowa

Ukończył Szkołę Podstawową nr 1 im. M. Kopernika w Legionowie (1978–1986) oraz Liceum Ogólnokształcące im. M. Konopnickiej w Legionowie (1990). Absolwent Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego (1998). W czerwcu 2005 r. otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii w Instytucie Historii Uniwersytetu w Białymstoku – rozprawa doktorska pt. Wojska balonowe w Polsce 1919–1939. Aspekty militarne i propagandowe, promotor prof. Adam Czesław Dobroński. W listopadzie 2013 r. uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego na Wydziale Historyczno–Socjologicznym Uniwersytetu w Białymstoku na podstawie rozprawy: Landszturm w Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim 1915–1918. Formacja głębokich rezerw, Warszawa 2012.

Ukończył także:

  • Podyplomowe Studia Historyczne w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego (2000, z wyróżnieniem),
  • Podyplomowe Studia Muzealnicze przy Wydziale Historycznym UW (2004),
  • Podyplomowe Studia Edytorskie w Instytucie Badań Literackich PAN (2006),
  • Podyplomowe Studia Zarządzania Kulturą w PAN (2012).

W kręgu zainteresowań naukowo-muzealnych J. Szczepańskiego znajduje się problematyka funkcjonowania armii rosyjskiej od końca XIX stulecia do wybuchu I wojny światowej; militarne aspekty pierwszej okupacji niemieckiej na ziemiach polskich 1915–1918, wojsko II RP ze szczególnym uwzględnieniem jednostek balonowych. Od lat bada historię Legionowa i Mazowsza oraz dzieje dawnej pocztówki. Opublikował artykuły m.in. w „Dziejach Najnowszych”, „Studiach Mazowieckich”, „Kwartalniku Historii Żydów”, „Roczniku Mazowieckim”, „Spotkaniach z Zabytkami”, „Kwartalniku Historycznym Karta”, „Niepodległości i Pamięci”, „Zeszytach Naukowych Muzeum Wojska w Białymstoku”, „Zeszytach Naukowych Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, „Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu”, „Ziemi Łomżyńskiej”, „Mińskich Zeszytach Muzealnych”, „Filokartyście”, „Polis”, „Roczniku Mareckim" i „Roczniku Legionowskim”. W latach 2015–2016 zastępca redaktora naczelnego „Rocznika Wołomińskiego”.

Praca zawodowa

W latach 1995–1997 nauczyciel w IX LO im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie, a następnie etatowy dziennikarz redakcji „Życie Warszawy” (1997–1999). Redagował kolumnę historyczną Warszawa Wspomnień. Współpracownik varsavianisty red. Jerzego Kasprzyckiego. W 1999 r. podjął pracę w Wydziale Kultury Urzędu Miasta w Legionowie. Twórca i kierownik Zbiorów Historycznych Miasta Legionowo (od 2001 r.), a następnie dyrektor Muzeum Historycznego w Legionowie (2006-2025).

Muzeum pod kierownictwem J. Szczepańskiego trzykrotnie zdobyło I nagrodę w konkursie Mazowieckie Zdarzenia Muzealne „Wierzba” za wystawy: W krainie lodów i książek – rzecz o Alinie i Czesławie Centkiewiczach (2013); Przemysłowe Legionowo 1897–1939 (2014) oraz Nad głowami sosny szumiące... 100 rocznica nadania nazwy Legionowo (2020 r.). W 2015 r. Generalny Konserwator Zabytków nadał odrestaurowanemu budynkowi Muzeum Historycznego – Filii „Piaski" prestiżowe wyróżnienie w Konkursie „Zabytek Zadbany”.

Działalność społeczna i samorządowa

Od 1994 r. członek Towarzystwa Przyjaciół Legionowa, wielokrotny wiceprezes i prezes TPL. W 2002 r. współzałożyciel z prof. Arkadiuszem Kołodziejczykiem czasopisma historycznego pt. „Rocznik Legionowski”.

Radny Rady Powiatu Legionowskiego III, IV, V i VI kadencji (2006-2024). Podczas III kadencji przewodniczący Komisji Kultury i Sportu, w V kadencji wiceprzewodniczący tej komisji. W VI kadencji wiceprzewodniczący Komisji Porządku Publicznego.

Odznaczenia i wyróżnienia

Odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia
  • Nagroda Marszałka Województwa Mazowieckiego (2009)
  • Statuetka i tytuł: „Zasłużony dla Miasta Legionowa" (2009)[3]
  • Tytuł: Honorowy Żołnierz 1. Legionowskiego Batalionu Zaopatrzenia im. płk. J. Sielewicza (2012)
  • Tytuł: Członek Honorowy Towarzystwa Przyjaciół Legionowa (2022)
  • Wyróżnienie w Konkursie „Innowacyjny Menedżer Kultury” przyznane przez Marszałka Województwa Mazowieckiego (2017)
  • Wyróżnienie i Medal w Konkursie im. Zygmunta Glogera (2006)
  • Wyróżnienie w Konkursie na Najlepsze Masoviana im. Aleksandra Gieysztora (2003)

Książki

  • Obóz Hurki. Dzieje garnizonu w Legionowie do 1918 roku, wyd. TPL, Legionowo 1997
  • Powiat legionowski na dawnej pocztówce, wyd. TPL, Legionowo 2000
  • Powiat legionowski na dawnej pocztówce. Kontynuacja, wyd. TPL, Legionowo 2002 (Wyróżnienie w Konkursie na Najlepsze Masoviana im. Aleksandra Gieysztora) 2003
  • Wojska balonowe. Legionowo 1897–1939, Pruszków 2004
  • Z dziejów rosyjskiego 4. Batalionu Kolejowego (1877–1915), Pruszków 2005
  • 2 Batalion Balonowy, (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków 2006
  • 1 Batalion Balonowy, (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków 2007
  • Powiat legionowski na dawnej pocztówce. Wydawcy i serie, Legionowo 2007
  • Wytwórnia Balonów i Spadochronów, (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków 2008
  • Niemiecka Piechota Zapasowa w Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim 1915–1918, wyd. Bellona, Warszawa 2008
  • Podpułkownik Franciszek Hynek (1897–1958), (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków 2008
  • Wielka Wojna 19141918 w zarysie, (współautor: W. Markert), Pruszków 2009
  • Major Władysław Pomaski (1895–1981), (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków 2009
  • Powiat legionowski: przewodnik subiektywny, wyd. MCKiS, Warszawa 2011
  • Landszturm w Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim 1915–1918. Formacja głębokich rezerw, Warszawa 2012
  • Niemiecki obóz kwarantannowy w Zegrzu 1918 r., Legionowo 2013
  • Zegrzyńskie feldposty niemieckiej piechoty zapasowej 1915–1918, Legionowo 2013
  • Oficerska Szkoła Aeronautyczna (19191924), (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków-Legionowo 2014
  • Jabłonna - Ty morderco mojej młodości! Korespondencja żołnierzy niemieckich z garnizonu Jabłonna 19151918, Legionowo 2015
  • Ludność żydowska w Legionowie i jej Zagłada, Legionowo 2017 (wyróżnienie w XII edycji konkursu „Mazowieckie Zdarzenia Muzealne - Wierzba")
  • Kapitan Zbigniew Burzyński (1902–1971), (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków 2019
  • Pułkownik Julian Sielewicz (1892–1940), (współautorzy: Z. Kozak, Z. Moszumański), Pruszków-Legionowo 2019
  • Peowiacy i ich losy (Jabłonna, Chotomów, Krubin, Wieliszew), wyd. Muzeum Niepodległości, Warszawa 2020[4]
  • Dawna pocztówka z Jabłonny 1899-1939, Jabłonna 2022
  • Rodzina Skonieckich i ruch komunistyczny w Legionowie, Legionowo 2023[5]

Przypisy

Linki zewnętrzne