Jacquemontia

Jacquemontia
Ilustracja
Jacquemontia curtisii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

powojowate

Rodzaj

Jacquemontia

Nazwa systematyczna
Jacquemontia Choisy
Mém. Soc. Phys. Genève 6: 476 (1833 publ. 1834)[Conv. Or.: 94][3]
Typ nomenklatoryczny

J. azurea (Desrousseaux) J. D. Choisy[4]

Synonimy
  • Emulina Raf.
  • Lobake Raf.
  • Montejacquia Roberty
  • Schizojacquemontia (Roberty) Roberty
  • Thyella Raf.[3]
Jacquemontia violacea
Jacquemontia ciliata

Jacquemontiarodzaj roślin z rodziny powojowatych (Convolvulaceae). Obejmuje 106 gatunków[3]. Występują one na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej – na obu kontynentach amerykańskich, gdzie są najbardziej zróżnicowane, w Afryce, w południowej i wschodniej Azji, w Australii i wyspach Oceanii[3]. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, niektóre były też wykorzystywane jako rośliny lecznicze[5].

Nazwa rodzaju upamiętnia Victora Jacquemonta (1801–1832), francuskiego odkrywcę i botanika[6].

Morfologia

Jacquemontia evolvuloides
Jacquemontia paniculata
Pokrój
Rośliny zielne (byliny i rośliny jednoroczne), półkrzewy, rzadko krzewy o pędach wspinających się, płożących, wznoszących się, zwykle owłosionych, z włoskami rozgałęzionymi, też gwiazdkowatymi, rzadko pojedynczymi i gruczołowatymi[6].
Liście
Ogonkowe, o blaszce jajowatej, eliptycznej lub zaokrąglonej, zwykle całobrzegiej, nasadzie sercowatej, uciętej lub zbiegającej oraz wierzchołku ostrym lub tępym; osiągające do ok. 16 cm długości[6].
Kwiaty
Wyrastają z kątów zebrane po kilka do kilkudziesięciu w kwiatostany wierzchotkowate, luźne lub gęste, rzadziej kwiaty pojedyncze. Podkwiatki zwykle drobne. Działki kielicha nierówne lub równe, różnych kształtów, zwykle trwałe i powiększające się w czasie owocowania. Korona lejkowata lub dzwonkowata, zwykle niebieska lub biała, rzadziej różowa, lawendowa lub fioletowa; zwykle całobrzega i 5-kanciasta, czasem głęboko wcinana i wówczas z 5 łatkami. Zalążnia dwukomorowa, szyjka słupka pojedyncza, nitkowata, z dwoma językowatymi znamionami[6].
Owoce
Kulistawe torebki otwierające się 4 lub 8 klapami. Zawierają od jednego do czterech trójkanciastych nasion, o łupinie gładkiej, czasem oskrzydlonej lub z wąskimi garbkami[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z monotypowego plemienia Jacquemontieae z podrodziny Dichondroideae w obrębie rodziny powojowatych (Convolvulaceae)[2][7].

Wykaz gatunków [3]
  • Jacquemontia abutiloides Benth.
  • Jacquemontia acrocephala Meisn.
  • Jacquemontia acuminata Rusby
  • Jacquemontia aequisepala M.Pastore & Sim.-Bianch.
  • Jacquemontia anomala O'Donell
  • Jacquemontia asarifolia L.B.Sm.
  • Jacquemontia atlantica S.C.Nepom. & Buril
  • Jacquemontia austiniana J.R.Grande
  • Jacquemontia bahiensis O'Donell
  • Jacquemontia blanchetii Moric.
  • Jacquemontia boliviana J.R.I.Wood
  • Jacquemontia bracteosa Meisn.
  • Jacquemontia browniana Ooststr.
  • Jacquemontia capitellata Choisy
  • Jacquemontia cataractae Krapov.
  • Jacquemontia cayensis Britton
  • Jacquemontia cearensis Huber
  • Jacquemontia chrysanthera Buril
  • Jacquemontia chuquisacensis J.R.I.Wood
  • Jacquemontia corymbulosa Benth.
  • Jacquemontia cumanensis (Kunth) Kuntze
  • Jacquemontia curtissii Peter ex Hallier f.
  • Jacquemontia cuspidata J.R.I.Wood
  • Jacquemontia cuyabana Hoehne
  • Jacquemontia decipiens Ooststr.
  • Jacquemontia densifolia (Chodat & Hassl.) Hassl.
  • Jacquemontia diamantinensis Buril
  • Jacquemontia eastwoodiana I.M.Johnst.
  • Jacquemontia ekmanii O'Donell
  • Jacquemontia elegans Helwig
  • Jacquemontia estrellensis Krapov.
  • Jacquemontia evolvuloides (Moric.) Meisn.
  • Jacquemontia ferruginea Choisy
  • Jacquemontia floribunda (Kunth) Hallier f.
  • Jacquemontia frankeana (Schltdl.) M.Pastore & Sim.-Bianch.
  • Jacquemontia fruticulosa Hallier f.
  • Jacquemontia fusca (Meisn.) Hallier f.
  • Jacquemontia gabrielii (Choisy) Buril
  • Jacquemontia glabrescens (Meisn.) M.Pastore & Sim.-Bianch.
  • Jacquemontia glaucescens Choisy
  • Jacquemontia gracilis Choisy
  • Jacquemontia gracillima (Choisy) Hallier f.
  • Jacquemontia grisea Buril
  • Jacquemontia guaranitica Hassl.
  • Jacquemontia guianensis (Aubl.) Meisn.
  • Jacquemontia havanensis (Jacq.) Urb.
  • Jacquemontia heterotricha O'Donell
  • Jacquemontia holosericea (Weinm.) O'Donell
  • Jacquemontia itatiayensis (Kuntze) K.Schum.
  • Jacquemontia lasioclados (Choisy) O'Donell
  • Jacquemontia linarioides Meisn.
  • Jacquemontia linoides (Choisy) Meisn.
  • Jacquemontia longipedunculata J.R.I.Wood
  • Jacquemontia lorentzii (Kuntze) Peter ex O'Donell
  • Jacquemontia macrocalyx Buril
  • Jacquemontia mairae J.R.I.Wood & R.Clegg
  • Jacquemontia martii Choisy
  • Jacquemontia mexicana (Loes.) Standl.
  • Jacquemontia mucronifera (Choisy) Hallier f.
  • Jacquemontia multiflora Hallier f.
  • Jacquemontia nipensis Alain
  • Jacquemontia nodiflora (Desr.) G.Don
  • Jacquemontia oaxacana (Meisn.) Hallier f.
  • Jacquemontia obcordata (Millsp.) House
  • Jacquemontia ochracea Sim.-Bianch. & Pirani
  • Jacquemontia ovalifolia (Choisy) Hallier f.
  • Jacquemontia paniculata (Burm.f.) Hallier f.
  • Jacquemontia pannosa (R.Br.) Mabb.
  • Jacquemontia paraguayensis Britton
  • Jacquemontia parviflora Choisy
  • Jacquemontia pentanthos (Jacq.) G.Don
  • Jacquemontia peruviana Helwig
  • Jacquemontia pinetorum Standl. & Steyerm.
  • Jacquemontia polyantha (Cham. & Schltdl.) Hallier f.
  • Jacquemontia pringlei A.Gray
  • Jacquemontia prostrata Choisy
  • Jacquemontia pycnocephala Benth.
  • Jacquemontia reclinata House
  • Jacquemontia revoluta Sim.-Bianch.
  • Jacquemontia robertsoniana Buril & Sim.-Bianch.
  • Jacquemontia rojasiana O'Donell
  • Jacquemontia rozynskii Standl.
  • Jacquemontia rufa (Choisy) Hallier f.
  • Jacquemontia sandwicensis A.Gray
  • Jacquemontia saxicola L.B.Sm.
  • Jacquemontia selloi (Meisn.) Hallier f.
  • Jacquemontia serpyllifolia (Kunth) Urb.
  • Jacquemontia smithii B.L.Rob. & Greenm.
  • Jacquemontia solanifolia (L.) Hallier f.
  • Jacquemontia sphaerocephala Meisn.
  • Jacquemontia sphaerostigma (Cav.) Rusby
  • Jacquemontia spiciflora (Choisy) Hallier f.
  • Jacquemontia staplesii Buril
  • Jacquemontia subsessilis Moric.
  • Jacquemontia tamnifolia (L.) Griseb.
  • Jacquemontia tomentella (Miq.) Hallier f.
  • Jacquemontia tuerckheimii Urb.
  • Jacquemontia turneroides (Chodat & Hassl.) Hassl.
  • Jacquemontia unilateralis (Roem. & Schult.) O'Donell
  • Jacquemontia velloziana (Mart.) O'Donell
  • Jacquemontia velutina Choisy
  • Jacquemontia verticillata (L.) Urb.
  • Jacquemontia villosissima Ooststr.
  • Jacquemontia warmingii O'Donell
  • Jacquemontia weberbaueri Helwig
  • Jacquemontia zollingeri (Choisy) Hallier f.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2025-01-01] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2025-01-01] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 Jacquemontia Choisy. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2025-01-01].
  4. Jacquemontia Choisy. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2025-01-01].
  5. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 475, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. 1 2 3 4 5 Kenneth R. Robertson, Jacquemontia Choisy, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2025-01-01].
  7. Genus Jacquemontia Choisy, [w:] U.S. National Plant Germplasm System (GRIN Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2025-01-01].