Jadwiga Kiszczak
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 listopada 2022 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
nauczycielka muzyki, działaczka opozycyjna |
| Alma Mater | |
| Pracodawca |
Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Karola Lipińskiego w Lublinie (1972–1991) |
| Krewni i powinowaci |
Małgorzata Kiszczak (siostra) |
| Odznaczenia | |
       | |
Jadwiga Maria Kiszczak (ur. 15 października 1947 w Lublinie, zm. 12 listopada 2022 tamże[1]) – polska nauczycielka muzyki, działaczka opozycyjna.
Życiorys
Studiowała w Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. W marcu 1968 uczestniczyła w protestach studenckich[1]. 8 marca została pobita w czasie manifestacji na Krakowskim Przedmieściu. Została zawieszona na rok w studiach i pozbawiona indeksu. Powtarzała rok jako wolna słuchaczka. Studia ukończyła w 1972[2].
W latach 1972–1991 pracowała w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Karola Lipińskiego w Lublinie[3]. W latach 1972–1987 nauczycielka także w Szkole Muzycznej I stopnia w Świdniku[2]. Uczyła w klasie skrzypiec, teorii muzyki i chóru[4].
We wrześniu 1980 zaangażowała się w działalność „Solidarności”. Została członkinią Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej w Lublinie[1]. W 1981 była delegatką na zjeździe regionalnym oraz na ogólnopolskim zjeździe szkół artystycznych w Poznaniu i Warszawie[5]. W lutym 1982 była wśród inicjatorek, a w latach 1983–1989 współorganizatorek wypoczynku wakacyjnego dla dzieci z rodzin osób internowanych pod nazwą „Wakacje z Bogiem” w ramach podziemnych struktur „Solidarności” oraz we współpracy z Kurią Biskupią[6]. Łącznie odbyło się kilkadziesiąt turnusów na ok. 10 tys. miejsc[2]. Działała pod pseudonimem „Wiśka”. Zajmowała się, m.in. przekazywaniem pieniędzy rodzinom internowanych działaczy „Solidarności”, rozprowadzaniem ulotek[6], wyszukiwaniem lokali dla drukarzy wydawnictw drugiego obiegu[1], kolportażem wydawnictw niezależnych[5] oraz współpracą z podziemną „Gazetą poza Cenzurą”[2]. Była inwigilowana, przesłuchiwana, zatrzymywana i osadzana w areszcie śledczym, przeprowadzano z nią rozmowy ostrzegawcze, a w jej mieszkaniu przeprowadzano rewizje. W latach 1982–1989 była rozpracowywana przez Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Lublinie pod kryptonimem Orkiestra. W działalność opozycyjną była zaangażowana również jej siostra Małgorzata Kiszczak, także nauczycielka muzyki[5].
W czerwcu 1989 zaangażowała się w reaktywowanie NSZZ „Solidarność” w swojej szkole[6]. Do 1991 była przewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II stopnia w Lublinie[1]. W latach 1990–2012 pracowała jako wizytatorka Centrum Edukacji Artystycznej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Region Lubelski. Związana także ze Szkołą Muzyczną I i II stopnia im. Tadeusza Szeligowskiego w Lublinie[5]. W grudniu 2012 przeszła na emeryturę[2].
Od 2000 działała w Lubelskim Stowarzyszeniu Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym[5], którego od 2013 była prezeską[2].
Pochowana na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie[3].
Odznaczenia
- 1990 – Złoty Krzyż Zasługi[7][1][2]
- 2001 – Złoty Krzyż Zasługi „za zasługi w działalności na rzecz demokratycznych przemian w Polsce, za osiągnięcia w pracy społecznej”[8]
- 2017 – Krzyż Wolności i Solidarności „za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”[9]
- 2018 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej”[10]
- 2022 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w działalności na rzecz społeczności lokalnej, za wkład w rozwój edukacji artystycznej”[11]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej[5]
- Medal Prezydenta Lublina[5]
- Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Województwa Lubelskiego”[5]
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[5]
- Odznaka Semper Fidelis Gdańsk[5]
- Odznaka Bene Merendi Civitati Świdnik[5]
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Jan Józef Kasprzyk, Nekrolog śp. Jadwigi Kiszczak [online], Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, 18 listopada 2022 [dostęp 2023-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-26].
- 1 2 3 4 5 6 7 Marcin Dąbrowski, Kiszczak Jadwiga [online], Encyklopedia Solidarności [dostęp 2023-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-10-03].
- 1 2 Z żalem żegnamy… [online], Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. K. Lipińskiego w Lublinie, 16 listopada 2022 [dostęp 2023-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-26].
- ↑ Historia szkoły [online], Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Rodziny Wiłkomirskich w Świdniku [dostęp 2023-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-09-24].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Odeszła Jadwiga Kiszczak [online], Nowy Tydzień, 2 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-26].
- 1 2 3 Jadwiga Maria Kiszczak [online], odznaczeni-kwis.ipn.gov.pl, 2017 [dostęp 2023-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-19].
- ↑ Komunikat o nadaniu Złotego Krzyża Zasługi 11 listopada 1991 r. [online], isap.sejm.gov.pl, 11 listopada 1990 [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 listopada 2001 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2002 r. nr 2, poz. 42).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 października 2017 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2018 r. poz. 34).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 grudnia 2017 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2018 r. poz. 172).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2022 r. nr rej. 520/2022 o nadaniu orderu (M.P. z 2023 r. poz. 110).