Jan Bronisław Biesiadecki
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia |
10 lutego 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
kwiecień 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Późniejsza praca |
leśniczy |
| Odznaczenia | |
Jan Bronisław Biesiadecki (ur. 10 lutego 1898 w Zarzyszczach, pow. żółkiewski, zm. kwiecień 1940, Charków) – porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, leśniczy, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Władysława i hr. Zofii z Siemiginowskich[1], urodzony 10 lutego 1898 w Zarzyszczach w powiecie żółkiewskim[2]. Ukończył 4 klasy gimnazjum w Chyrowie, a także Wyższą Szkołę Lasową w mieście Budweiss[3].
15 maja 1916 został powołany do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej[1] i przydzielony do 32 pułku piechoty OK[1]. Po krótkim przeszkoleniu został przydzielony do 105 batalionu[1]. Do 17 października 1918 walczył na froncie serbskim, jako dowódca plutonu w stopniu kaprala[3].
Po zakończeniu wojny, 13 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego[1]. 19 listopada 1918 wstąpił do do formującego się w Jaśle 5 pułku piechoty Legionów[1] i został skierowany do obrony Lwowa[3][2]. Z dniem 1 czerwca 1919 został zweryfikowany do stopnia podporucznika ze starszeństwem. Odbył kurs podoficerski w 1 Dywizji Piechoty Legionów w Komorowie, oraz przebył całą kampanię 1919 –1920[3]. Brał udział w walkach na froncie Litewsko-Białoruskim i Ukraińskim, w odwrocie z Kijowa i kontrofensywie do czasu zawieszenia broni[3]. 25 lipca 1921 – na własną prośbę – został przeniesiony do rezerwy[1][3]. W tym też roku odznaczono go orderem „Virtuti Militari” V kl.[4], a we wniosku o jego nadanie, napisano m.in.[3][5]:
Odznaczył się szczególnie 3 maja 1919 r. podczas ataku II baonu 5 pp Leg. na m. Rukojnie (płd.-zach. od Wilna). Podczas ataku okazało się, że miejscowość ta broniona była przez znacznie silniejszy niż się spodziewano oddział marynarzy bolszewickich. Po załamaniu się natarcia otrzymał rozkaz obejścia z flanki nieprzyjaciela celem zabezpieczenia skrzydła baonu. Wraz z półplutonem żołnierzy, w czasie marszu na pozycję, napotkał maszerujący wąwozem w zwartej kolumnie oddział bolszewicki, który był wysłany w celu obejścia atakującego III baonu 5 pp Leg. Na widok nieprzyjaciela pchor. Biesiadecki zaatakował ze swymi ludźmi bolszewików, którzy zaskoczeni rzucili się do ucieczki w stronę wsi, mając na karkach atakujący pododdział. Uciekający zostali ostrzelani przez własnych towarzyszy, spowodowali duże zniszczenie we wsi. Gdy jednak broniący wsi zorientowali się, że atakuje ich kilkunastu ludzi, natarli na nich energicznie. Oddział pchor. Biesiadeckiego spokojnie się wycofał. Zamieszanie we wsi wykorzystał dowódca III baonu, który poderwał swych żołnierzy do ataku i zdobył wieś wraz ze znacznymi łupami w sprzęcie wojskowym, koniach i jeńcach.
W okresie międzywojennym był leśniczym w dobrach Jakuba hr. Potockiego w Romanowie[1], powiat Bóbrka[6][2], województwo lwowskie[3]. W rezerwie został przydzielony do 40 pułku piechoty, tam też odbywał ćwiczenia[1]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 1377. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[7].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej[3]. Przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku[2][3]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie[6][3] i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[8]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 303[2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[9][10][11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Był dwukrotnie żonaty.
Ordery i odznaczenia
Upamiętnienie
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w Parku Katyńskim w Byszowie[12], został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Jana Bronisława Biesiadeckiego[13].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Jan Bronisław Biesiadecki. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4844 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-01-03].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 30.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 28.
- 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 6 grudnia 1921, s. 1606.
- ↑ Jan Bronisław Biesiadecki - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2025-05-24].
- 1 2 Edward Orłowski, Leśnicy, którzy ponieśli śmierć w latach wojny i prześladowań w okresie 1938-1949 na terenie Małopolski Wschodniej i powojennej Rzeszowszczyzny. [online], krosno.lasy.gov.pl, s. 3 [dostęp 2025-05-24] (pol.).
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 618.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 73 [dostęp 2024-10-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ p - Byszów - pomnik Ofiar Katyńskich [online], pamiec.sandomierz.pl [dostęp 2025-05-24].
- ↑ Katyń… Ocalić od zapomnienia. [online], katyn-pamietam.pl [dostęp 2025-05-24].
Bibliografia
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, str. 139, 572;
- Rocznik Oficerski 1924 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, str. 133, 488;
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1934, str. 37, 488;
- Ogrody Wspomnień - Jan Bronisław Biesiadecki
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2025-05-24].
