Jan Jakubczyk
 | |
 plutonowy rezerwy | |
| Pełne imię i nazwisko |
Jan Antoni Jakubczyk |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1943–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
18 pułk piechoty Armii Krajowej |
| Stanowiska |
dowódca drużyny AK Placówki Lipie w Ośrodku VIII Obwodu Grójec-„Głuszec” |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
rolnik |
| Odznaczenia | |
   | |
Jan Antoni Jakubczyk, ps. „Olcha” (ur. 6 lipca 1909 w Lipiu, zm. 6 marca 1992 tamże) – podoficer Armii Krajowej w Obwodzie Grójec-„Głuszec”, dowódca jednej z trzech drużyn AK w Lipiu. W okresie konspiracyjnym brał udział w akcjach dywersyjnych oraz odbiorze i ochronie zrzutów zaopatrzenia oraz broni z Londynu na polu zrzutowym „Lichtarz 423” w Machnatce.
Życiorys
Był synem Antoniego Jakubczyka i Zofii z domu Sakowskiej. Uczęszczał do Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie, gdzie ukończył cztery klasy szkoły gimnazjalnej. W listopadzie 1936 roku poślubił Leokadię Lewandowską, z którą miał dwie córki i trzech synów (w tym Dariusza, działacza Solidarności).[1] Przed wybuchem drugiej wojny światowej pełnił funkcję strażnika granicznego na placówce straży celnej w Zaleszczykach na granicy polsko-rumuńskiej.
W okresie wojennym wstąpił do Armii Krajowej w Obwodzie Grójec-„Głuszec”. Pełnił rolę dowódcy jednej z trzech drużyn Ośrodka VIII Lipie w obwodzie grójeckim, które przeprowadzały działania konspiracyjne przeciwko okupantowi.[2] W nocy z 26 na 27 marca 1944 roku dowodził dziewięcioosobowym pododdziałem w zbiorowej akcji Armii Krajowej w obwodzie grójeckim mającej na celu odbicie kapitana Macieja Gabały (ps. „Marek”) z więzienia gestapo w Grójcu, wówczas znajdującym się w gmachu „Caritas”.[3] 16 września tego samego roku uczestniczył w akcji, której zadaniem było zlikwidowania polskiego konfidenta odpowiedzialnego za dostarczenie władzom hitlerowskim listy kombatantów i działaczy AK w Błędowie. Członkom akcji komendant obwodu kapitan Dionizy Rusek (ps. „Halny”) udzielił pochwały za jej wzorowe przeprowadzenie.[4]
W styczniu 1945 roku został aresztowany przez NKWD za działalność partyzancką po donosie sąsiada Krzyżanowskiego. Zwolniony po paru tygodniach wrócił do działalności rolniczej w Lipiu. Rutynowo przesłuchiwany i prześladowany przez władze komunistyczne, w tym także w Pałacu Mostowskich w Warszawie, aż do 1956 roku. Po wojnie aktywny również jako członek zarządzu Ochotniczej Straży Pożarnej w Lipiu. Uczestniczył w obchodach czterdziestej rocznicy ataku na więzienie gestapo w Grójcu (tzw. „Caritas”). Zmarł 6 marca 1992 roku w Lipiu, pochowany na tamtejszym cmentarzu parafialnym wraz z innymi członkami rodziny.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Armii Krajowej (nr. legitymacji 30323, odznaczony na wniosek por. Józefa Bruskiego (ps. „Wojciech”).[5])
- Krzyż Partyzancki.
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945.
- Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”.[6]
Przypisy
- ↑ Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności - Dariusz Jan Jakubczyk. [dostęp 2024-07-24].
- ↑ Henryk Świderski: Armia Krajowa w Obwodzie Grójec-„Głuszec”. Warszawa: Drukarnia Wydawnictw Naukowych S.A., 1993, s. 126.
- ↑ Henryk Świderski: Armia Krajowa w Okręgu Grójec-„Głuszec”. Warszawa: Drukarnia Wydawnictw Naukowych, 1993, s. 196-200.
- ↑ Henryk Świderski: Okupacja i konspiracja w obwodzie AK Grójec-„Głuszec”. Warszawa: Pax, 1989, s. 310.
- ↑ Archiwum Studium Państwa Podziemnego w Londynie, 27 kwietnia 1984, pojedyncza fiszka informacyjna.
- ↑ Wykaz członków ośrodka „Głuszec”-Grójec, którzy otrzymali Odznaki Weterana Walk o Niepodległość. s. 1, lista nr. 2, poz. 23. [dostęp 2024-07-24].
Bibliografia
- Henryk Świderski: Okupacja i konspiracja w obwodzie AK Grójec. Warszawa: Pax, 1989, s. 1-300. ISBN 83-211-1046-0.
- Henryk Świderski: Armia Krajowa w Obwodzie Grójec-„Głuszec”. Warszawa: Drukarnia Wydawn. Naukowych S.A., 1989, s. 1-367. ISBN 83-901271-0-5.
- Artur Szlis. Akcja na Caritas - to już 75 lat…. „Życie Grójca”. s. brak.