Jan Lauda
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia |
4 kwienia 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 marca 1959 |
| Zawód, zajęcie |
rzeźbiarz, nauczyciel akademicki |
| Alma Mater | |
Jan Lauda (ur. 4 kwietnia 1896 w Pradze, zm. 11 marca 1959 tamże) – czeski rzeźbiarz, nauczyciel akademicki, Artysta narodowy Czechosłowacji.
Po urodzeniu jego nazwisko brzmiało Louda, zostało zmienione na Lauda w 1923[1].
Życiorys
Jego rodzicami byli Jan Josef Lauda i Maria Františka Lauda z domu Novotná. Miał dwie siostry[2]. Mieszkali przy ulicy Nerudovej w Pradze[2].
Został praktykantem w hucie ceramiki praskiej katedry św. Powitanie. W latach 1913–1914 studiował u profesora Josefa Drahoňovskiego w Szkole Sztuk Stosowanych w Pradze. W 1916 roku został powołany do służby wojskowej. W latach 1917–1922 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Pradze pod kierunkiem profesora Jana Štursy. Od 1921 dzielił pracownię z Otto Gutfreundem, a od 1922 do 1925 współpracował z Janem Štursą[2].
W latach 1922–1924 odbył wiele podróży studyjnych do Niemiec, Austrii, Holandii, Francji, Włoch, Anglii i Szwajcarii. W 1937 został mianowany profesorem Szkoły Sztuk Stosowanych w Pradze, a w 1946 przeniósł się do Akademii Sztuk Pięknych w Pradze, gdzie pracował jako profesor aż do śmierci[3].
Zmarł 11 marca 1959 roku w Pradze. Pochowany został w Slavínie na Cmentarzu Wyszehradzkim.
Twórczość
Był przedstawicielem tzw. sztuki społecznej. Skupiał się na rzeźbie, później na portrecie. Spośród materiałów preferował gips i wypalaną glinę, którą czasami kolorował[2].
Dzieło rzeźbiarskie charakteryzuje się lapidarium i umiarem w formie plastycznej, zabudowanej w prostych bryłach i powierzchniach. Wspólnie z rzeźbiarzem Václavem Žaludem stworzył pomnik Komeńskiego dla Amsterdamu, oprócz dzieł figuralnych (Siedząca dziewczyna, Kąpiel) stworzył także płaskorzeźby (Kuzyni wiewiórki, Stworzenie węgla). Po 1945 roku skupił się na portrecie[2]. Jego rzeźby zwierząt określane były jako wybitne[3].
Twórczość Jana Laudy reprezentowana jest w zbiorach Galerii Narodowej w Pradze, Galerii Miasta Stołecznego Pragi, Galerii Morawskiej w Brnie, Galerii Sztuk Pięknych w Ostrawie, Muzeum Sztuki w Ołomuńcu, Galerii Regionalnej w Libercu, Galerii Sztuki Nowoczesnej w Hradcu Králové[2].
Nagrody
- Złoty medal na Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu (1925)[2]
- Dyplom honorowy na Wystawie Światowej w Paryżu (1937)[2]
- I nagroda Czeskiej Akademii Sztuk Pięknych (1940)[2]
- Nagroda Państwowa (1944)[2]
- Laureat Nagrody Państwowej, za popiersie Lenina (1951)[2]
- Order Pracy (1955)[2][4]
- Grand Prix na Wystawie Światowej Expo'58 w Brukseli, z zespołem (1958)[2]
- Artysta narodowy (1958)[2][5]
Przypisy
- ↑ Matriční záznam o narození a křtu parafia przy kościele św. Tomasza na Małej Stranie w Pradze
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Jan Lauda | horackagalerie.cz [online], www.horackagalerie.cz [dostęp 2024-10-14] (cz.).
- 1 2 Moravská galerie v Brně [online] [zarchiwizowane z adresu 2008-01-06] (cz.).
- ↑ Order pracy: lista posiadaczy na stronie Archiwum Kancelarii Prezydenta Republiki Czeskiej
- ↑ Listy posiadaczy nagród państwowych – Archiwum Kancelarii Prezydenta Republiki Czeskiej
Linki zewnętrzne
- Lauda Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-10-14].