Jan Myślisz

Jan Myślisz (ur. 2 kwietnia 1895 w Wielkiej Wsi, zm. 17 sierpnia 1975 w Helu) – rybak kaszubski, latarnik, żołnierz odznaczony Orderem Virtuti Militari[1].

Życiorys

Jan Myślisz urodził się 2 kwietnia 1895 w Wielkiej Wsi w rodzinie Jakuba Martina Myślisza (1851–1930) i Anny (1853–1925). Był bratem Jakuba Myślisza (1886–1939), rybaka kaszubskiego, właściciela kutra „Gwiazda Morza”, który odegrał ważną rolę w Zaślubinach Polski z morzem 10–11 lutego 1920. Jan uczęszczał do pruskiej szkoły powszechnej w Wielkiej Wsi. Po wybuchu I wojny światowej w maju 1915 jako obywatel pruski został powołany do armii niemieckiej, służył na froncie wschodnim, a potem został przeniesiony na front zachodni do Francji. Pod koniec marca 1917 piechur Jan Myślisz został ranny[2].

Jan Myślisz był uczestnikiem ważnych wydarzeń w historii II Rzeczypospolitej: był świadkiem Zaślubin Polski z morzem 10 lutego 1920 w Pucku oraz nazajutrz uczestnikiem pierwszego rejsu pod biało-czerwoną banderą kutrem „Gwiazda Morza” jego brata Jakuba. Panująca w domu patriotyczna atmosfera skłoniła go do zgłoszenia się ochotniczo do powstającej polskiej marynarki wojennej. 21 marca 1920 wstąpił do służby wojskowej na froncie polsko-bolszewickim. Jan Myślisz jako ochotnik służył we Flotylli Pińskiej (brał udział we walkach na Prypeci) oraz we Flotylli Wiślanej. Służąc na statku uzbrojonym „Stefan Batory”, wyróżnił się bohaterstwem w czasie obrony Płocka, za co został odznaczony srebrnym krzyżem Virtuti Militari[3]. 23 stycznia 1922 został zdemobilizowany, zakwalifikowany jako inwalida słuchu.

1 lutego 1922 rozpoczął pracę jako bosman w Kapitanacie Portu w Pucku, od 1 czerwca 1924 został latarnikiem latarni morskiej w Helu[4]. Ożenił się z Agnieszką Schmidt, mieli sześcioro dzieci. Poza pracą na latarni był rybakiem. W 1938 otrzymał w użytkowanie z Morskiego Urzędu Rybackiego kuter Hel 6 „Emilia”[5].

Jan Myślisz był też działaczem społecznym. Był ławnikiem, zastępcą wójta w Helu, prezesem Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Helu, mężem zaufania rybaków, Prezesem Zrzeszenia Rybaków Morskich w Helu. W 1937 wybrany został sołtysem gromady Hel[6]. Po zakończeniu pracy na kutrach przez 10 lat pracował w PP i UR „Koga” w Helu jako sieciarz.

Jan Myślisz zmarł w Helu 17 sierpnia 1975.

Upamiętnienia i wyróżnienia

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
  • Medal Polska Swemu Obrońcy
  • Medal 10-lecia Odzyskanej Niepodległości
  • W 2017 Rada Miasta Hel przyznała mu pośmiertnie tytuł „Zasłużony dla Miasta Helu”[7].
  • 8 września 1993 Rada Miasta Hel nadała parkowi miejskiemu w Helu nazwę „Park Kaszubski imienia Jana Myślisza”.

Przypisy

  1. ↑ Legitymacja Krzyża Virtuti Militari. Archiwum rodzinne wnuka Jana Myślisza-Kazimierza Budzisza.
  2. ↑ Kronika szkoły w Wielkiej Wsi 1868-1946,Wydawnictwo BiT, Gdańsk-Władysławowo 2023, s.111
  3. ↑ G. Gołębiewski, Jan Myślisz - latarnik, bohaterski obrońca Płocka 1920 r. - zarys biografii, Zapiski Puckie, 2012/2013, nr 11/12, s.151
  4. ↑ M. Kuklik, Tryptyk Helski część II od roku 1920 do roku 1938, BiT, Hel - Gdańsk 2019, s.185.
  5. ↑ D. Czerniak, J. Maliszewski, Jan Myślisz 1895-1975 Kaszub, latarnik, żołnierz i rybak morski. wspomnienia, Hel 2020, s. 228–229.
  6. ↑ "Gazeta Gdańska" z 2 kwietnia 1937 r. Wybór sołtysa gromady Hel, s.6.
  7. ↑ Wniosek o nadanie tytułu "Zasłużony Miasta Helu" 15.05.2017r.

Bibliografia

  • D. Czerniak, J. Maliszewski, Jan Myślisz 1895-1975 Kaszub, latarnik, żołnierz i rybak morski. wspomnienia, Hel 2020.
  • R. Białkowska, Wspomnienia o Jakubie Myśliszu – rybaku z Wielkiej Wsi, Wydawnictwo BiT, Gdańsk - Władysławowo 2024.
  • Kronika szkoły w Wielkiej Wsi 1868–1946, Wydawnictwo BiT, Gdańsk - Władysławowo 2023.
  • M. Kuklik, Tryptyk Helski Część II od roku 1920 do roku 1938, Wydawnictwo BiT, Hel - Gdańsk 2019.
  • Księga pamiątkowa dziesięciolecia Pomorza, Toruń 1930.
  • J. Netzel, tak było... wspomnienia rybaka, Gdańsk 2000.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.