Jan Rafalski
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data śmierci | |
| profesor zwyczajny | |
| Specjalność: akarologia | |
| Alma Mater | |
|
Zakład Morfologii Zwierząt Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza | |
| Odznaczenia | |
Jan Rafalski (ur. 1909 w Petersburgu[1], zm. 1995[2]) – polski arachnolog-akarolog, profesor zwyczajny.
Życiorys
Ukończył gimnazjum w Poznaniu w 1928 roku[1]. Studiował na Uniwersytecie Poznańskim, jego nauczycielami byli m.in. Antoni Jakubski oraz Jan Gabriel Grochmalicki[1]. Tytuł magistra uzyskał w 1939 roku[1]. Walczył w kampanii wrześniowej jako oficer, podczas II wojny światowej trafił do obozu jenieckiego[1].
W latach 50. XX wieku był samodzielnym pracownikiem nauki w Katedrze Zoologii Ogólnej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, która mieściła się w Collegium Maius[3]. W grudniu 1955 roku otrzymał nagrodę pieniężną ministra[4]. Uzyskał stopień doktora[5][6]. Pracował na stanowisku docenta[5] w Zakładzie Morfologii Zwierząt Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza[7], był w latach 70. XX wieku jego kierownikiem[8]. Następnie pracował na stanowisku profesora nadzwyczajnego[8] i profesora zwyczajnego[6]; w 1989 roku był pracownikiem emerytem[6]. Mieszkał w Poznaniu na os. Wielkiego Października 13/10[6].
Na jego cześć nazwano gatunek skakuna[9] Marengo rafalskii[2] i gatunek roztocza Coccotydaeolus rafalskii[10], a także rodzaj skakunów Rafalus[11].
Odznaczenia
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (przed 1958)[12]
Dorobek naukowy

Zajmował się głównie roztoczami (Acari)[13], kosarzami (Opiliones)[5] i zaleszczotkami (Pseudoscorpiones)[14], a także zoogeografią[6]. Rozpoczął badania akarologiczne, które objęły całą Polskę i dzięki wychowaniu dwóch pokoleń akarologów Polska stała się najlepiej opisanym krajem świata pod względem akarofauny[15]. Jednymi z jego ulubionych rejonów badawczych były Tatry Polskie oraz Jura Krakowsko-Częstochowska[15], a zwłaszcza Ojcowski Park Narodowy, gdzie badał pajęczaki, w tym roztocza[14].
Opisał naukowo nowy gatunek zaleszczotka Mundochthonius carpaticus w 1948roku[16], nowy gatunek kosarza Siro carpathicus w 1956 roku[3], a także nowy gatunek roztocza Adamystis coineaui z Hindukuszu w 1982 roku[17]. Wykazał nowe dla fauny Polski gatunki m.in. kosarza łabunia długonogiego (Leiobrunum limbatum) w 1985 roku[7].
Publikował artykuły naukowe m.in. we „Fragmenta Faunistica”[18], „Polskim Piśmie Entomologicznym”[3]. Był promotorem m.in. Jerzego Prószyńskiego (doktorat w 1965 roku)[19].
Wybrane publikacje
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Studia i materiały z dziejów nauki polskiej: Historia nauk biologicznych i medycznych. Seria B, Pánstwowe Wydawn. Naukowe, 1970, s. 136 [dostęp 2024-11-28].
- 1 2 Queensland Museum, Memoirs of the Queensland Museum, Queensland Museum., 1999, s. 897 (ang.).
- 1 2 3 Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za rok szkolny 1955/56 za rektoratu prof. dr Jerzego Suszko. Otwarcie roku szkolnego 1956/57 w dniu 1 października 1956, Poznań 1957, s. 157, ISSN 0137-2483.
- ↑ Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za rok szkolny 1955/56 za rektoratu prof. dr Jerzego Suszko. Otwarcie roku szkolnego 1956/57 w dniu 1 października 1956, Poznań 1957, s. 24, ISSN 0137-2483.
- 1 2 3 Ochrona przyrody, t. 23, PAN, Zakład Ochrony Przyrody., 1955, s. 283.
- 1 2 3 4 5 Indeks nazwisk, „Informator Nauki Polskiej”, 2, Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej, 1989, s. 112, ISSN 0537-667X.
- 1 2 Przegląd zoologiczny, Państwowe Wydawn. Naukowe, 1985, s. 171 [dostęp 2024-11-28].
- 1 2 Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, UAM., 1971, s. 406 [dostęp 2024-11-28].
- ↑ NMBE - World Spider Catalog [online], wsc.nmbe.ch [dostęp 2024-11-28].
- ↑ A. Kazmierski, Coccotydaeolus rafalskii sp. nov. (Acari, Prostigmata), a new species of Tydeid mite from Poland, „Acarologia”, 21 (3-4), 31 grudnia 1981, s. 361–366, ISSN 0044-586X [dostęp 2024-11-28] (ang.).
- ↑ Jerzy Prószyński, Description of Rafalus gen. n. (Aranei: Salticidae), with special reference to the Near East fauna, „Arthropoda Selecta”, (8): 89–1.
- ↑ Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za rok szkolny 1955/56 za rektoratu prof. dr Jerzego Suszko. Otwarcie roku szkolnego 1956/57 w dniu 1 października 1956, Poznań 1957, s. 23, ISSN 0137-2483.
- ↑ Fragmenta faunistica, Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk, 1930, s. 347 [dostęp 2024-11-28].
- 1 2 Błoszyk, Błaszak 2006 ↓, s. 171.
- 1 2 Błoszyk, Błaszak 2006 ↓, s. 169.
- ↑ Annales Musei Zoologici Polonici, Nakładem Państwowego Muzeum Zoologicznego, 1947, s. 13 [dostęp 2024-11-28] (ang.).
- ↑ J. Rafalski, Adamystis coineaui sp. n. (Acari, Adamystidae) from Hindu-Kush, „Acarologia”, 23 (2), 30 czerwca 1982, s. 135–143, ISSN 0044-586X [dostęp 2024-11-28] (ang.).
- ↑ Materiały do znajomości fauny mechowców (Acari, Oribatei) Polski. I = Materialy k izučeniû fauny pancirnyh kleŝej (Acari, Oribatei) Pol'ši. 1, 1966, s. 347–372 [dostęp 2024-11-28].
- ↑ Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1965, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 311.
- ↑ Pseudoscorpionidea from the Caucasus in collection of Polish Zoological Museum, 1949 [dostęp 2024-11-28].
- ↑ Nowe książki, Wiedza Powszechna, 1961, s. 374.
- ↑ Błoszyk, Błaszak 2006 ↓, s. 172.
Bibliografia
- Jerzy Błoszyk, Czesław Błaszak, Wkład prof. Jana Rafalskiego w poznanie akarofauny Ojcowskiego Parku Narodowego, „Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. Prof. Władysława Szafera”, 16, 2006 (pol.).