Jan Waligórski
| Data i miejsce urodzenia |
12 czerwca 1887 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1932 i 1939–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant PKU |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
Jan Waligórski-Zubrzycki (ur. 12 czerwca 1887 we Lwowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major taborów Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Zygmunta urodzony 12 czerwca 1887 we Lwowie[1][2]. Był absolwentem akademii górniczej[1]. W czasie I wojny światowej pełnił służbę w Żandarmerii Legionów Polskich. Awansował kolejno na chorążego (3 lutego 1915) i podporucznika (1 listopada 1916)[3].
14 lutego 1920 został mianowany porucznikiem w żandarmerii z dniem 1 grudnia 1919, warunkowo do czasu ukończenia prac przez Komisję Weryfikacyjną, z jednoczesnym przeniesieniem na etat Wojsk Taborowych[4]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Lwów” we Lwowie, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 6 dywizjon taborów we Lwowie[5]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 2. lokatą w korpusie oficerów taborowych. Jego oddziałem macierzystym był 4 dywizjon taborów w Łodzi[6]. W latach 1923–1924 pełnił obowiązki zastępcy dowódcy 4 dywizjonu taborów w Łodzi[7][8]. W lutym 1925 został przeniesiony do 10 dywizjonu taborów w Przemyślu[9]. Od 1 października 1925 pełnił służbę w Szefostwie Taborów Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[10]. 3 maja 1926 został awansowany na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 1,5. lokatą w korpusie oficerów taborowych[11]. W lipcu 1926 pozostawał w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X i został czasowo przydzielony ewidencyjnie do kadry oficerów taborowych, do czasu przeniesienia do innego korpusu osobowego[12]. Z dniem 1 listopada tego roku został przeniesiony służbowo do Powiatowej Komendy Uzupełnień Przemyśl na okres sześciu miesięcy[13]. W maju 1927 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Sambor na stanowisko kierownika I referatu, pozostając w kadrze oficerów taborowych[14][15]. W marcu 1929 został przesunięty na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta PKU Sambor[16]. W sierpniu tego roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X[17]. Przed 1932 został przeniesiony w stan spoczynku. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Brzeżany. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI”[18].
W nieznanych okolicznościach, po agresji ZSRR na Polskę (17 września 1939), dostał się do niewoli sowieckiej i został osadzony w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[19]. Figuruje na tzw. liście Gajdideja (poz. 452)[20].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[21]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości – 16 marca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[22]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[1]
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 Waligórski Jan, ps. „Odrowąż”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-05-24].
- 1 2 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 580.
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 61.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 21 lutego 1920, s. 107.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 396, 932.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 281.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1031, 1039.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 941, 950.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 8 lutego 1925, s. 62.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925, s. 587.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926, s. 123.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926, s. 232.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 7 grudnia 1926, s. 435.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927, s. 131.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 518, 521.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 marca 1929, s. 102.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 sierpnia 1929, s. 259.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 357, 974.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV, 580.
- ↑ Gajowniczek 1993 ↓, s. 317.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81
Bibliografia
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Zuzanna Gajowniczek. Lista starobielska, cz. II. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (143), styczeń–marzec 1993. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.