Jan Wróblewski (powstaniec)
![]() Jan Wróblewski ps. Zabawa | |
| Data i miejsce urodzenia |
10 stycznia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 września 1944 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |

Jan Wróblewski ps. „Zabawa” (ur. 10 stycznia 1919 w Nowo-Radomsku[1], zm. 19 września 1944 w Warszawie) – podporucznik, uczestnik powstania warszawskiego w szeregach batalionu „Parasol” Armii Krajowej.
Życiorys
Zdał egzamin maturalny w 1937 r. w Warszawie, po czym przeprowadził się do Wilna, gdzie pracował jako praktykant w firmie Poznańskiego. Brał udział w kampanii wrześniowej. Został internowany i więziony. Przebywał w więzieniu w Stanisławowie (obecnie Iwano-Frankowsk) i w Bałta koło Odessy. Potem w obozach jenieckich Pawliszczew Bor i Griazowiec a na końcu w więzieniu w Gorki na Syberii, skąd uciekł i samodzielnie przedarł się do Warszawy na początku 1942 r.
Podczas okupacji hitlerowskiej działał w polskim podziemiu zbrojnym w oddziale pilota por. Romualda Podwysockiego. Do „Agatu” (późniejszego „Parasola”) wprowadził go Janusz Kobyliński (ps. „Gong”). W oddziale tym był instruktorem strzeleckim, a od stycznia 1944 r. również jednym z piętnastu instruktorów szkoleń spadochronowych. Jego przydział wynikał z ukończonego przed wojną kursu LOPP. W ramach działalności opracował konspiracyjny skrypt szkoleniowy pt. Zaprawa fizyczna strzelca spadochronowego. Brał również udział w wielu akcjach bojowych batalionu (m.in. w akcji „Stamm”, 6 maja 1944).
W powstaniu walczył w stopniu kaprala podchorążego w III plutonie 3. kompanii „Parasola” (awansowany na plutonowego podchorążego, zaś pośmiertnie – podporucznika c.w.).
Zmarł 19 września 1944, omyłkowo śmiertelnie postrzelony wieczorem 18 września przez żołnierza polskiego w piwnicy jednej z warszawskich kamienic przy ul. Wilanowskiej 7.
Miał 25 lat. Pochowany w kwaterach żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Parasol” na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera 24A-7-8)[2].
Odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski Krzyżem Walecznych.
Upamiętnienie
Jego imieniem nazwana została w 2025 r. wyspa na Zalewie Szczecińskim[3]. Wcześniejszą nazwą była Brysna.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Piotr Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje Oddziału do Zadań Specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991, s. 834. ISBN 83-211-0273-5.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze
- ↑ OH, Wiadomości – Jakich zmian w zakresie miejscowości możemy spodziewać się po nowym roku? [online], geoforum.pl, 25 listopada 2024 [dostęp 2025-01-07].
Linki zewnętrzne
- Jan Wróblewski na Wirtualnym Murze Pamięci Muzeum Powstania Warszawskiego
- Fotografia Jana Wróblewskiego (na pierwszym planie, ze stenem). info-pc.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-27)].
