Janusz Bieszk
| Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1948 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
pisarz, ekonomista |
Janusz Bieszk (ur. 25 grudnia 1948 w Wejherowie[1]) – polski pisarz, popularyzator pseudonaukowej koncepcji Imperium Lechitów. Z zawodu ekonomista.
Życiorys
W 1967 roku ukończył Technikum Ekonomiczne w Gdyni. Zaocznie studiował na Wydziale Ekonomiki Transportu Uniwersytetu Gdańskiego, w 1972 roku uzyskał dyplom ukończenia wyższych studiów zawodowych, a w 1975 tytuł magistra ekonomii. W 1973 roku rozpoczął pracę w Przedsiębiorstwie Handlu Zagranicznego „Baltona” w Gdyni[1]. W tym samym roku przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[1][2]. Na przełomie 1975 i 1976 został zwerbowany na współpracownika wywiadu Ludowego Wojska Polskiego o pseudonimie „Henryk”[2]. Uczęszczał do Wieczorowego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu przy Komitecie Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku, który ukończył w 1977 roku[1].
W latach 80. pracował na kierowniczych stanowiskach w różnych przedsiębiorstwach handlowych, w latach 1984–1988 pełnił obowiązki dyrektora naczelnego Przedsiębiorstwa Handlu Zagranicznego „Baltona”[1]. Wyrażał się pozytywnie o wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce. W 1984 roku wywiad wojskowy przerwał współpracę z Bieszkiem[2]. W 1986 roku ukończył Wojewódzką Szkołę Partyjną przy Komitecie Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku. W styczniu 1989 roku objął stanowisko radcy handlowego ambasady PRL w Meksyku[1].
W 2010 roku wydał Zamki państwa krzyżackiego w Polsce[3], a w 2014 Cywilizacje kosmiczne na Ziemi[4].
Imperium Lechitów
Głoszone drukiem przez Bieszka poglądy na temat Imperium Lechitów stanowią rozwinięcie i uporządkowanie poglądów, głoszonych przez Pawła Szydłowskiego, popularyzującego tę koncepcję w serwisie YouTube[5]. Bieszk nie pojawia się w mediach, nie bierze udziału w spotkaniach autorskich oraz nie prowadzi autorskiego kanału na YouTube, jednak gościnnie występuje na filmach innych propagatorów Imperium Lechitów[5][6]. Koncepcje Szydłowskiego i Bieszka rozwinęli inni zwolennicy istnienia Imperium Lechitów[5].
W 2015 roku nakładem wydawnictwa Bellona wydał książkę pt. Słowiańscy królowie Lechii. Polska starożytna[6]. Zdaniem autora praca ma na celu zaprezentowanie alternatywnej historii Polski, sprzecznej ze współczesną historiografią[7]. W książce Bieszk pisze, że najstarszym osiadłym ludem w Europie byli Słowianie, którzy osiedlili się jeszcze przed powstaniem m.in. cywilizacji Sumerów[8]. Ariowie-Słowianie mieli stworzyć Imperium (nazywane również Wielką Lechią), będące jakoby jednym z największych mocarstw w starożytności i wczesnym średniowieczu[9]. Mieszkańcy Imperium mieli posługiwać się jednym językiem, łączyć rytuały pogańskie i chrześcijańskie w obrządku słowiańskim, cenić ustrój demokratyczny oraz odrzucać niewolnictwo[8][10]. Zdaniem Bieszka Bolesław I Chrobry miał w 1000 roku być koronowany na cesarza Lechitów[11]. Pod wpływem spisku władców zachodniej Europy Imperium miało upaść, a wszelkie ślady o nim miały zostać zatarte[8]. Według Bieszka za fałszerstwa historyczne odpowiadają zaborcy Polski oraz Kościół katolicki[7].
Książka wzbudziła kontrowersje. Początkowo na forach, blogach oraz w amatorskich recenzjach pojawiały się bezkrytyczne opinie na temat Słowiańskich królów Lechii, z czasem pojawiły się również głosy krytyczne do owej publikacji[12]. Pomimo tego, że książka jest sprzeczna z badaniami archeologicznymi i historycznymi, poglądy Bieszka zostały pozytywnie przyjęte przez jego naśladowców lub wyznawców, nazywanych „turbosłowianami” bądź „turbolechitami”[9]. Sama książka znalazła się w pierwszej dziesiątce bestsellerów Empiku w kategorii historia[13] oraz przyczyniła się do pojawienia się na rynku kolejnych publikacji poświęconych Imperium Lechitów[14]. Wydanie książki zbiegło się w czasie z obchodami 1050-lecia chrztu Polski[15]. Publikacja ta uchodzi za jeden z ostatnich akcentów idei neopogańskiej w Polsce[16].
W następnych latach wydał kolejne książki poświęcone Wielkiej Lechii: Chrześcijańscy królowie Lechii. Polska średniowieczna (2016), Królowie Lechii i Lechici w dziejach (2017)[17], Starożytne Królestwo Lehii. Kolejne dowody (2019)[18], Prokosz: Kronika Słowiańsko-Sarmacka (2021)[19], Monety, medale i statery królestwa Lehii (2023)[2]. Z czasem w swoich publikacjach Bieszk zmienił pisownię „Lechii” na „Lehię”[2].
Stosunek nauki do tez Bieszka jest zdecydowanie krytyczny. Jego poglądy krytykowali m.in. popularyzator historii i autor bloga Sigilum Authenticum historyk Artur Wójcik[20], historyk, socjolog i dziennikarz Roman Żuchowicz[6], semiotyk kultury Marcin Napiórkowski[8] oraz związany z Uniwersytetem Jagiellońskim archeolog latynoamerykanista Michał Wasilewski[2].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2025-02-14].
- 1 2 3 4 5 6 Marcin Wasilewski, Słowiańscy królowie Lechii. Polska starożytna [online], madreksiazki.uj.edu.pl, 29 lipca 2024 [dostęp 2025-02-14].
- ↑ Zamki państwa krzyżackiego w Polsce / Janusz Bieszk [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2025-02-14].
- ↑ Cywilizacje kosmiczne na ziemi [online], ksiazki.wp.pl, 15 maja 2014 [dostęp 2025-02-14].
- 1 2 3 Werner i Trzoss 2019 ↓, s. 155.
- 1 2 3 Grzegorz Burtan, Historyk rozprawia się z mitami Turbosłowian. „Drogi do Wielkiej Lechii prowadzą z różnych stron” [online], tech.wp.pl, 7 marca 2018 [dostęp 2025-02-13].
- 1 2 Żebrowski 2016 ↓, s. 209.
- 1 2 3 4 Waldemar Kumór, Fałsz Kroniki Prokosza [online], newsweek.pl, 21 marca 2017 [dostęp 2025-02-13].
- 1 2 Suski 2019 ↓, s. 239.
- ↑ Żebrowski 2016 ↓, s. 218–219.
- ↑ Suski 2019 ↓, s. 240.
- ↑ Żebrowski 2016 ↓, s. 210.
- ↑ Żebrowski 2016 ↓, s. 209–210.
- ↑ Grzegorz Burtan, „Szczególnie znaczące jest załamanie zaufania”. Czyli dlaczego ludzie chcą wierzyć w Imperium Lechickie [online], tech.wp.pl, 16 marca 2018 [dostęp 2025-02-13].
- ↑ Werner i Trzoss 2019 ↓, s. 157.
- ↑ Żebrowski 2016 ↓, s. 217.
- ↑ Suski 2018 ↓, s. 396.
- ↑ Nowakowski 2022 ↓, s. 295.
- ↑ Prokosz: Kronika Słowiańsko-Sarmacka / Janusz Bieszk [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2025-02-14].
- ↑ Suski 2019 ↓, s. 239–240.
Bibliografia
- Paweł F. Nowakowski, Pseudohistory: a challenge in contemporary cultural studies / Pseudohistorie jako wyzwanie we współczesnych studiach kulturowych, [w:] Leszek Korporowicz, Agnieszka Knap-Stefaniuk, Łukasz Burkiewicz (red.), Cultural Studies / Studia kulturowe, Ewa Pałka, Kraków: Ignatianum University Press, 2022 [dostęp 2025-02-13] (pol. • ang.), oryginał (język polski).
- Robert Suski, Na tropie współczesnych fantazmatów: Wielka Lechia Romana Żuchowicza [recenzja], „Bibliotekarz Podlaski”, 3, 2018, DOI: 10.36770/bp.103.
- Robert Suski, Artur Wójcik, Fantazmat wielkiej Lechii. Jak pseudonauka zawładnęła umysłami Polaków, wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2019, s. 248 [recenzja], „Studia Podlaskie”, XXVII, Białystok 2019, DOI: 10.15290/sp.2019.27.11 [dostęp 2025-02-13], Suski zrecenzował książkę także na stronie Mądre Książki.
- Wiktor Werner, Adrian Trzoss, Czy cyfrowe media wywołują społeczną paranoję? Dwugłos w sprawie obecności teorii spiskowych w mediach społecznościowych i kulturze masowej, „Nauka”, 3, 2019, DOI: 10.24425/nauka.2019.129249 [dostęp 2025-02-13].
- Mateusz Żebrowski, O tym jak Słowianie światem rządzili, czyli alternatywna historiografia w Słowiańskich królach Lechii Janusza Bieszka, „Współczesny świat słowiański”, 2016 [dostęp 2025-02-13].