Jaskinia Berkowa

Jaskinia Berkowa
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Kołoczek, Kroczyce

Właściciel

prywatny

Długość

54 m

Deniwelacja

1

Wysokość otworów

420 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

65 m

Ekspozycja otworów

ku wschodowi, zachodowi

Kod

J.Cz.III-06.05

Położenie na mapie gminy Kroczyce
Mapa konturowa gminy Kroczyce, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Berkowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Berkowa”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Berkowa”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Berkowa”
Ziemia50°34′34″N 19°31′56″E/50,576111 19,532222
Strona internetowa

Jaskinia Berkowa – jaskinia na wzgórzu Kołoczek na Wyżynie Częstochowskiej[1]. Znajduje się we wsi Kroczyce w województwie śląskim, powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce, w obrębie rezerwatu przyrody Góra Zborów[2].

Opis obiektu

Jaskinia Berkowa znajduje się w skale Wielki Dziad na szczycie Kołaczka[1] Na skale tej uprawiana jest wspinaczka skalna[3]. Ma dwa otwory. Soczewkowaty otwór wschodni o szerokości około 10 m i wysokości do 3 m znajduje się pod niskim okapem poniżej poziomu terenu. W okapie są liczne krasowe jamki i wymycia. Za otworem jest niska salka, a w jej tylnej lewej części znajduje się bardzo niskie wejście do korytarza, który w środkowej części rozszerza się, tworząc salkę o wymiarach 6 × 6 m i wysokości do 8 m. W jej stropie znajdują się koliste wymycia. W końcowej części korytarza znajdują się dwa trudne zaciski. Po zachodniej stronie Wielkiego Dziada korytarz wyprowadza do studzienki, której górny otwór znajduje się pod ogromnym okapem o wysięgu około 10 m[1].

W środkowej części jaskini jest całkowicie ciemno. Namulisko jaskiniowe jest obfite i składa się z gliny i wapiennego gruzu. Jaskinia ma klimat dynamiczny, mimo sporej długości we wnętrzu skały. Spowodowane to jest jej przelotowością – dwoma otworami na przeciwległych stronach skały[1].

Historia poznania

Jaskinia znana była od dawna. Po raz pierwszy opisali ją K. Mazik i J. Lorek w 1979 r., oni też opracowali jej plan. W 1978 r. J. Rudnicki badał jej wymycia pod względem geologicznym. W 2009 r. pod kątem ochrony przyrody badał ją A. Tyc, a K. Stefaniak i inni dokonali pomiarów morfometrycznych[1].

Jaskinia Berkowa bywa odwiedzana przez turystów. Mogą nią jednak przejść tylko osoby szczupłe i bez klaustrofobii. Jest w niej tylko jedna salka, w której zmieści się więcej osób i można się wyprostować, poza tym wymaga czołgania się krętym korytarzem, bez możliwości wyminięcia się, a przejście przez zaciski jest sporym obciążeniem psychicznym. W węższych miejscach brak też możliwości zawrócenia lub wycofania się. Absolutnie niewskazane jest zwiedzanie jej samemu, wskazane też jest by ktoś dla bezpieczeństwa był na zewnątrz[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Jerzy Zygmunt, Krzysztof Mazik, Jaskinia Berkowa, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2023-09-19].
  2. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2022-09-12].
  3. ↑ Grzegorz Rettinger, Jura Północna. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2017, s. 210, ISBN 978-83-947825-0-4.
  4. ↑ eXtreme – Jaskinia Berkowa – OP3687 [online] [dostęp 2023-09-19].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.