Jaskinia w Lipówce

Jaskinia w Lipówce
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Olsztyn, Lipówki

Właściciel

prywatny

Długość

122 m

Głębokość

0 m

Deniwelacja

5

Wysokość otworów

347 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

40 m

Ekspozycja otworów

ku północnemu zachodowi

Kod

J.Cz.I-02.24

Położenie na mapie Olsztyna
Mapa konturowa Olsztyna, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Lipówce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Lipówce”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Lipówce”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Lipówce”
Położenie na mapie gminy Olsztyn
Mapa konturowa gminy Olsztyn, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Lipówce”
Ziemia50°44′28″N 19°16′17″E/50,741186 19,271278
Strona internetowa

Jaskinia w Lipówcejaskinia na wzgórzu Lipówki w miejscowości Olsztyn w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim[1][2]. Pod względem geograficznym znajduje się na Wyżynie Mirowsko-Olsztyńskiej będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej[3].

Opis obiektu

Otwór jaskini jest dobrze widoczny w niewysokich skałkach na południowym stoku Lipówek, nieco poniżej skał Grzybki i Płetwa. Ma półkolisty kształt, wysokość 2 m, szerokość 2,5 m. Zaraz za otworem jest widna, duża, kopulasta komora o silnie zwietrzałych ścianach, w niektórych miejscach o barwie różowej lub czarnej (od palonych w niej ognisk). W jej tylnej części na wysokości 1,5 m jest niewielkie okienko, a za nim korytarz prowadzący w głąb skały. Korytarz ma długość około 6 m, dalej przechodzi w okrągłą i niedostępną rurkę. Strop korytarza jest bardzo nieregularny i są w nim 4 kominy; pierwszy z nich wyprowadza ciasnym otworem na powierzchnię skał[2].

Jaskinia powstała w wapieniach pochodzących z późnej jury. Namulisko obfite, o dużej miąższości, gliniaste z domieszką wapiennego piasku, przy otworze próchniczne. Ściany jaskini myte i ogładzone bez nacieków, jedynie w niektórych miejscach są zwietrzałe grzybki. Światło dzienne dociera do początkowej części korytarza za okienkiem, mikroklimat jest zmienny[2].

Historia poznania

Jaskinia znana była od dawna i od dawna odwiedzana była przez ludzi. Po raz pierwszy opisał ją Z. Biernacki w 1971 r., sporządził też szkic jej planu. Obecny plan jaskini sporządził Jerzy Zygmunt w 2000 r.[2]

Na Lipówkach jest jeszcze druga jaskinia – Schronisko w Podciętej Turni na Lipówce[4].

Przypisy

  1. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-08-20].
  2. 1 2 3 4 Jerzy Grodzicki, Jaskinia w Lipówce, Jerzy Zygmunt (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2024-08-20].
  3. Z. Czeppe. Regiony fizycznogeograficzne Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. [w:] Z. Czeppe (red.), Wartości środowiska przyrodniczego Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i zagadnienia jego ochrony. Stud. Ośr. Dok. Fizj. t. 1, PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków, 1972.
  4. Jerzy Grodzicki, Schronisko w Podciętej Turni na Lipówce, Jerzy Zygmunt (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2024-08-20].