Jesiotr rosyjski

Jesiotr rosyjski
	Acipenser gueldenstaedtii
	Brandt & Ratzeburg, 1833
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Podgromada	kostnochrzęstne
Rząd	jesiotrokształtne
Rodzina	jesiotrowate
Rodzaj	Acipenser
Gatunek	jesiotr rosyjski
Synonimy
	Acipenser aculeatus Lovetsky, 1834; Acipenser gueldenstadtii Brandt & Ratzeburg, 1833; Acipenser gueldenstaedti Brandt & Ratzeburg, 1833; Acipenser gueldenstaedtii acutirostris Antipa, 1909; Acipenser gueldenstaedti colchicus danubicus Movchan, 1967; Acipenser gueldenstaedti golis Antipa, 1909; Acipenser gueldenstaedti longirostris Antipa, 1909; Acipenser gueldenstaedti scaber Antipa, 1909; Acipenser gueldenstaedti tanaica Marti, 1940; Acipenser gueldenstaedtii scobar Antipa, 1909; Acipenser gueldenstadti tanaica Marti, 1940; Acipenser guldenstadti Brandt & Ratzeberg, 1833; Acipenser güldenstädti Brandt & Ratzeberg, 1833; Acipenser güldenstaedti Brandt & Ratzeberg, 1833; Acipenser guldenstaedti Brandt & Ratzeberg, 1833; Acipenser pygmaeus Reisinger, 1830;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony

Jesiotr rosyjski^[3], jesiotr wschodni^[4] (Acipenser gueldenstaedtii, Huso gueldenstaedtii^[5]) – gatunek ryby z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae). Poławiany gospodarczo na dużą skalę.

Występowanie

Żyje w przybrzeżnych wodach Morza Czarnego, Morza Azowskiego i Morza Kaspijskiego. W niektórych rzekach (Wołga i Dunaj) tworzy prawdopodobnie formę wyłącznie słodkowodną. W latach 2000–2001 w Bałtyku złowiono dwa osobniki nieznanego pochodzenia^[6]. Jako uciekinier z hodowli pojawia się w innych regionach. W Polsce uważany za gatunek obcy nieinwazyjny^[7].

Budowa

Osiąga zwykle od 130 do 250 cm (ale zdarzają się okazy 4-metrowe), waży zwykle ok. 20–30 kg, rekordowe okazy do ok. 160 kg^[8]. Cechą charakterystyczną jesiotra rosyjskiego jest stosunkowo krótki ryj (rostrum) i przerwana warga dolna. Wąsiki krótkie. Ciało jest znacznie wyższe niż u pozostałych jesiotrów.

Odżywianie

Żywi się bezkręgowcami i rybami.

Rozród

Wiosną wpływa do górnego biegu rzek, aby odbyć tarło (kwiecień-czerwiec) w głębokiej wodzie na piaszczystym lub żwirowym podłożu.

Znaczenie gospodarcze

Ryba poławiana na dużą skalę ze względu na smaczne mięso oraz ikrę, z której wyrabiany jest kawior (największy udział w połowach ryb jesiotrowatych). Hodowana w gospodarstwach rybnych.

Zagrożenia

Gatunek wpisany do Czerwonej Księgi IUCN jako krytycznie zagrożony wyginięciem (kategoria CR) na całym obszarze naturalnego występowania.

Zobacz też

Ryby Polski

Przypisy

↑ Acipenser gueldenstaedtii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Acipenser gueldenstaedtii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 116.
↑ Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994, s. 52. ISBN 83-901154-9-2.
↑ Chase D.Ch.D. Brownstein Chase D.Ch.D., Thomas J.T.J. Near Thomas J.T.J., Toward a Phylogenetic Taxonomy of Sturgeons (Acipenseriformes: Acipenseridae), „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”, 66 (1), 2025, DOI: 10.3374/014.066.0101, ISSN 0079-032X [dostęp 2025-04-30] .
↑ Keszka S., Heese T. 2003 r Occurrence of exotic Russian sturgeons, Acipenser gueldenstaedtii Brandt et Ratzeburg, 1833 (Actinopterygii: Acipenseridae) in the Baltic Sea. 2003: 33 (2): 178-183. Acta Ichthyol. Piscat
↑ Acipenser gueldenstaedtii Brandt et Ratzeburg, 1833 – Jesiotr rosyjski – Russian sturgeon [online], Gatunki obce w Polsce [dostęp 2025-04-30] .
↑ Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 22. ISBN 83-7129-441-7.

Bibliografia

Acipenser gueldenstaedtii (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 25 grudnia 2007]
J.J. Gessner J.J., J.J. Freyhof J.J., M.M. Kottelat M.M., Acipenser gueldenstaedtii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-02-21] (ang.).
Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 22. ISBN 83-7129-441-7.

[itis-1] Acipenser gueldenstaedtii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Acipenser gueldenstaedtii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Nikolski-3] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 116.

[Gronau-4] Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994, s. 52. ISBN 83-901154-9-2.

[5] Chase D.Ch.D. Brownstein Chase D.Ch.D., Thomas J.T.J. Near Thomas J.T.J., Toward a Phylogenetic Taxonomy of Sturgeons (Acipenseriformes: Acipenseridae), „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”, 66 (1), 2025, DOI: 10.3374/014.066.0101, ISSN 0079-032X [dostęp 2025-04-30] .

[6] Keszka S., Heese T. 2003 r Occurrence of exotic Russian sturgeons, Acipenser gueldenstaedtii Brandt et Ratzeburg, 1833 (Actinopterygii: Acipenseridae) in the Baltic Sea. 2003: 33 (2): 178-183. Acta Ichthyol. Piscat

[7] Acipenser gueldenstaedtii Brandt et Ratzeburg, 1833 – Jesiotr rosyjski – Russian sturgeon [online], Gatunki obce w Polsce [dostęp 2025-04-30] .

[8] Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 22. ISBN 83-7129-441-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]