Jezioro Raduńskie Dolne

Raduńskie Dolne
Radaunen See (historyczna)
Ilustracja
Położenie
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Pojezierze Kaszubskie, Kaszubski Park Krajobrazowy

Miejscowości nadbrzeżne

Borucino, Łączyno, Łączyńska Huta, Borzestowska Huta, Chmielonko, Lampa, Sznurki i Przewóz

Region

Pojezierze Kaszubskie

Wysokość lustra

161,3[1] m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

7,37 km²

Wymiary
 max długość
 max szerokość


9,67 km
1,37 km

Głębokość
 średnia
 maksymalna


11,2 m[1] m
35,4 m[1] m

Długość linii brzegowej

31,1 km[1]

Objętość

82 522,7 dam³[1]

Hydrologia
Rzeki zasilające

Radunia

Rzeki wypływające

Radunia

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy Chmielno
Mapa konturowa gminy Chmielno, blisko centrum na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Raduńskie Dolne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Raduńskie Dolne”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Raduńskie Dolne”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Raduńskie Dolne”
Ziemia54°17′46,3″N 18°03′03,9″E/54,296194 18,051083

Jezioro Raduńskie Dolne (kszb. Jezoro Reduńsczé Dólné) – przepływowe jezioro rynnowe na Pojezierzu Kaszubskim w powiecie kartuskim (województwo pomorskie).

Opis

Jezioro znajduje się w najatrakcyjniejszej krajobrazowo części Kaszubski Park Krajobrazowy zwanej Szwajcarią Kaszubską. Do momentu powstania sztucznej zapory w Łączynie w 1898 roku stanowiło jedną całość wespół z jeziorem Raduńskim Górnym pod nazwą "Jezioro Raduńskie (niem. Radaunen-See)"[2][1].

Na całej długości rynny jeziora przepływa rzeka Radunia stanowiąc element szlaku wodnego Kółko Raduńskie. Jezioro charakteryzuje się znaczną długością linii brzegowej (31,1 km) i wydłużeniem niecki (wskaźnik wydłużenia 7,1)[1]. Nad wysokimi brzegami jeziora (dochodzącymi do 35 metrów nad poziom jeziora) znajdują się ośrodki wypoczynkowe i domki letniskowe.

Jezioro posiada zlewnię o powierzchni 97,0 km², z czego 21,55% stanowią lasy (głównie bukowe i sosnowe), a 58% grunty orne[1]. System odwadniania ma charakter inicjalny, z dominacją wód podziemnych stanowiących około 23% całkowitej dostawy wody[1].

Na północnowschodnim krańcu, w Chmielonku wypływa z jeziora Radunia przechodząc w rynnę jeziora Kłodno. W pobliżu sztucznego przesmyku Bramy Kaszubskiej, dzielącego oba jeziora Raduńskie znajduje się stacja Centrum Monitoringu i Ochrony Wód Uniwersytetu Gdańskiego, zaś koroną zapory przebiega trasa drogi wojewódzkiej nr 228.

Charakterystyka hydrologiczna

Jezioro Raduńskie Dolne jest zbiornikiem typu dyniktycznego, mieszanym do dna wiosną i jesienią, z letnią stratyfikacją termiczną[1]. W sierpniu gradient termiczny w metalimnionie wynosi średnio 2,15°C/m, a maksymalna głębokość występowania tlenu w okresie letnim sięga 30% objętości hypolimnionu[1].

Zbiornik reprezentuje wodorowęglanowo-wapniowy typ hydrochemiczny, ze średnią przewodnością właściwą 264 µS/cm i pH wahającym się między 8,30 a 8,37[1]. Widzialność krążka Secchiego wynosi średnio 2,0 m, a wskaźnik trofii Carlsona (TSI) wskazuje na stan eutroficzny (67,6)[1].

Ukształtowanie zachodniej linii brzegowej jeziora

Zatoki

Jezioro Łączyńskie (25 ha i 1,1 km długości)

Jezioro Nierzostowo (22 ha i 1 km długości)

Zatoka w pobliżu Borzestowskiej Huty

Zatoka w pobliżu Lipowca

Półwyspy

Hel [3] – na wysokości 32,2 m nad taflą jeziora, długości 1,6km i szerokości 200 metrów oddzielający główny akwen jeziora od jezior Łączyńśkiego i Nierzostowo.

Paszek [4] – na wysokości 35 m nad taflą jeziora, długości 1 i szerokości 150 metrów

Knyki [5] – na wysokości 34 m nad taflą jeziora, długości 0,4 i szerokości 200 metrów.

Szpyrk[6]

Zobacz też

Pojezierze Kaszubskie

Brodnica Górna

Chmielno

Droga Kaszubska

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Atlas jezior Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, [w:] Baranczuk J., Maślanka W., Jezioro Raduńskie Dolne, Gdańsk: Katedra Limnologii Uniwersytetu Gdańskiego, 2007, s. 239-245, ISBN 978-83-310381-5-4.
  2. Jezioro Raduńskie Dolne [online] [dostęp 2020-08-17].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych ID 118641
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych ID 118968
  5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych ID 118663
  6. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych ID 119106