Jezioro Turkusowe
 | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
2,6 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
6,74 ha |
| Głębokość • maksymalna |
|
Położenie na mapie gminy Międzyzdroje _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kamieńskiego  | |
 53°52′37″N 14°26′20″E/53,876944 14,438889 | |
Jezioro Turkusowe – jezioro na terenie Wolińskiego Parku Narodowego na wyspie Wolin, na południu wsi Wapnica (gmina Międzyzdroje), w powiecie kamieńskim, w województwie zachodniopomorskim. Powierzchnia jeziora wynosi 6,74 hektara, a jego głębokość to 21,2 m. Ponieważ lustro wody leży na wysokości 2,6 m n.p.m., jezioro tworzy kryptodepresję o głębokości 18,6 m p.p.m.[1]
Historia powstania
W miejscu dzisiejszego Jeziora Turkusowego przed II wojną światową znajdowało się wyrobisko kopalni kredy (porwak lodowcowy) pracującej na potrzeby cementowni Quistorpa w pobliskim (0,5 km na zachód) Lubinie. Po zakończeniu II wojny światowej Rosjanie dokonali demontażu znajdujących się tu urządzeń. Wyrobisko zaczęło napełniać się stopniowo wodą. W 1948 władze polskie postanowiły wznowić eksploatację złoża. Wypompowano wodę, sprowadzono niezbędne maszyny i urządzenia. Kopalnia funkcjonowała do 1954, kiedy to ze względu na wyczerpywanie się złoża i rosnące trudności z pozyskiwaniem kredy (wyrobisko stawało się coraz głębsze) zakończono jego eksploatację.
Od tego momentu wyrobisko zaczęło stopniowo wypełniać się wodami podskórnymi i opadowymi (w odróżnieniu od genezy Jeziora Szmaragdowego w Szczecinie, proces ten był powolny i nie miał charakteru katastrofalnego). Ok. 1960 poziom wody przestał się już podnosić i zrównał się z wysokością lustra wody w Zalewie Szczecińskim.
W jeziorze występuje zjawisko krasowe. Nazwa jeziora pochodzi od niebieskawo-zielonej barwy lustra wody wywołanej rozszczepieniem światła słonecznego w czystej wodzie i odbiciem refleksów od białego podłoża kredowego z zalegającymi na dnie związkami węglanu wapnia.
Na południowym wysokim brzegu jeziora wznosi się Piaskowa Góra – punkt widokowy na jezioro, Wapnicę i Pagórki Lubińsko-Wapnickie. Jezioro Turkusowe jest jedną z atrakcji turystycznych Wolińskiego Parku Narodowego. Poprowadzono tędy niebieski turystyczny Szlak Nad Bałtykiem i Zalewem Szczecińskim (Międzyzdroje – Wolin)[2].
Niedaleko jeziora rośnie 400-letni dąb Prastary[3] mający status pomnika przyrody, którego obwód wynosił w 2012 roku 705 cm. Dąb został w 2015 roku podpalony przez wandali[4].
Przypisy
- ↑ Arkadiusz Szumski: Jezioro Turkusowe. [w:] Międzyzdrojski Informator Turystyczny [on-line]. [dostęp 2008-12-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-23)]. (pol.).
- ↑ Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski: Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 2001, s. 117. ISBN 83-7200-583-4.
- ↑ Dąb szypułkowy Prastary [online], rowery.wzp.pl [dostęp 2024-11-21].
- ↑ Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. PWN. s.271