Juhani Pallasmaa
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia |
14 września 1936 |
|---|---|
| Dziedzina sztuki | |
| Strona internetowa | |
Juhani Pallasmaa (ur. 14 września 1936 w Hämeenlinnie) — fiński architekt i teoretyk architektury. Pełnił funkcje rektora Instytutu Sztuk Przemysłowych w Helsinkach, dyrektora Muzeum Fińskiej Architektury oraz profesora i dziekana wydziału architektury na Uniwersytecie Technologicznym w Helsinkach[1][2][3].
Życiorys
Juhani Pallasmaa urodził się 14 września 1936 roku w miejscowości Hämeenlinnie w Finlandii. W wieku siedemnastu lat Pallasmaa w ramach wymiany międzyszkolnej odbył podróż statkiem z Helsinek do Sztokholmu, a następnie do Stanów Zjednoczonych, do miejscowości Minneapolis, gdzie spędził rok w amerykańskim liceum po czym wrócił do kraju. W 1957 roku dostał się na studia na Wydział Architektury wtedy Fińskiego Instytutu Technologicznego.
W 1969 roku Pallasmaa, mający wówczas trzydzieści trzy lata, został rektorem Instytutu Wzornictwa Przemysłowego w Helsinkach. Na początku lat 70. po zakończeniu kadencji rektora, Pallasmaa wyjechał do Afryki. Przez dwa lata mieszkał w Etiopii, gdzie dostał stanowisko profesora architektury na Uniwersytecie Haile Selassie I w Addis Abebie. Po powrocie do Finlandii w połowie lat 70. został dyrektorem Muzeum Fińskiej Architektury. Podczas pięcioletniej pracy w muzeum Pallasmaa zorganizował szereg wystaw prac wybitnych światowych architektów: Tadaa Anda, Alvara Sizy, Daniela Libeskinda oraz amerykańskich rysunków architektonicznych. Pallasmaa publikował swoje teksty na łamach rocznika "Abacus" wydawanego przez muzeum.
W roku 1983 Pallasmaa porzucił pracę w muzeum i rozpoczął działalność samodzielną, co z czasem doprowadziło do założenia własnego biura architektonicznego. Na początku lat. 90. otrzymał nominację na profesora, a później na dziekana Wydziału Architektury Uniwersytetu Technologicznego w Helsinkach[3][4].
Publikacje
- Understanding Architecture, 2012
- Encounters 2 – Architectural Essays, 2012
- Myśląca dłoń, 2009
- Archipelago. Essays on Architecture, 2006
- Encounters. Architectural Essays, 2006
- he Architecture of Image: Existential Space in Cinema, 2001
- Oczy skóry. Architektura i zmysły, 1996
Galeria
Kompleks Kamppi, Helsinki, 3003-2006- Centrum handlowe Itäkeskus, Helsinki, 1989-1991
Most w dzielnicy Viikki, Helsinki, 2002
Muzeum Siida, Inari
Przypisy
- ↑ Juhani Pallasmaa, The thinking hand. Existential and Embodied Wisdom in Architecture, Wiley & Sons 2009 [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2025-01-11].
- ↑ Juhani Pallasmaa w Polsce – zapraszamy na wykłady – Instytut Architektury [online] [dostęp 2025-01-11] (pol.).
- 1 2 Wybitny fiński architekt Juhani Pallasmaa w Krakowie [online], Onet Wiadomości, 13 października 2016 [dostęp 2025-01-11].
- ↑ Juhani Pallasmaa | 2021 [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 2025-01-11].
Bibliografia
- Juhani Pallasmaa, Oczy skóry. Architektura i zmysły. Przełożył Michał Choptiany, Instytut Architektury, Kraków 2022, ISBN 978-83-63786-01-4.
- Springer F., Szara godzina. Czas na nową architekturę, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2024, ISBN 978-83-68059-29-8.
Linki zewnętrzne
- Sámi Museum Siida, The European Museum of the Year 2024 (YouTube)
- Gazeta Wyborcza - Juhani Pallasmaa: Architekt nie musi być perfekcjonistą
- Juhani Pallasmaa Interview: Art and Architecture (YouTube)
- Juhani Pallasmaa - W stronę architektury neurologicznej - ucieleśniony umysł i wyobraźnia (YouTube)
- Film "Kochuu" z udziałem Juhani Pallasmaa w bazie IMDb
- ISNI: 000000011046400X
- VIAF: 24606081
- ULAN: 500104154
- LCCN: n82022429
- GND: 119373297
- LIBRIS: dbqswqnx4d9vctg
- BnF: 11918477p
- SUDOC: 027056430
- SBN: VEAV034707
- NKC: xx0147483
- BNE: XX1589766
- NTA: 072097248
- CiNii: DA04125471
- Open Library: OL362331A
- PLWABN: 9810682955505606
- NUKAT: n2004090252
- J9U: 987007433846705171
- CANTIC: a11408881
- LNB: 000085114
