Julian Buchcik

Julian Władysław Buchcik
kapitan administracji kapitan administracji
Data i miejsce urodzenia

2 stycznia 1896
Zastawna na Bukowinie

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

KRU Wierzbnik

Stanowiska

kierownik referatu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Julian Władysław Buchcik (ur. 2 stycznia 1896 w Zastawnej na Bukowinie zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, piłkarz[1] i działacz sportowy[2], ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Franciszka i Karoliny z Zająców[2]. Wcielony do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej. Walczył na frontach I wojny światowej w szeregach 36 pułku strzelców[3]. Na stopień chorążego rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1916[4]. Od 1918 w Wojsku Polskim, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920[1] (w 1920 w niewoli sowieckiej)[2].

W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. W latach 1923–1938 służył w 42 pułku piechoty. Dowódca plutonu a następnie kompanii. W 1923 był stopniu porucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 i 341 lokatą w korpusie oficerów piechoty)[5]. W 1928 w stopniu kapitana (1928 - starszeństwo z dniem z dniem 15 sierpnia 1924 i 65 lokatą w korpusie oficerów piechoty[6], 1933 - 43 lokata w korpusie oficerów, 1935 - 38 lokata)[7][8]. Od 1938 kierownik II referatu w Komendzie Rejonu Uzupełnień Wierzbnik[1].

Piłkarz Wojskowego Klubu Sportowego 42 pułku piechoty, współzałożyciel Białostockiego Klubu Sportowego Jagiellonia oraz trener i kierownik drużyny piłkarskiej Jagiellonia Białystok. W 1930 – pod jego wodzą – WKS 42 pp zdobył mistrzostwo okręgu[1]. Od 1938 członek Zarządu Podokręgu Kieleckiego Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej[9]. Działacz OPL[10].

W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli radzieckiej. Osadzony w obozie w Juchnowie (19 października 1939), a następnie w listopadzie 1939 przeniesiony do obozu jenieckiego w Kozielsku[2]. 22 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[11]. Figuruje na liście wywózkowej LW 040/3 z 20 kwietnia 1940[11] poz. 98, nr akt 4066[12]. Został zamordowany 23 lub 24 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[11] i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[13][14]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[15]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 pod numerem 755[16][2][17], zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 30 kwietnia 1943. Znaleziono przy nim: leg. ofic., wizytówki, dowód osob.[18] oraz karę rejestracyjną z obozu juchnowskiego z datą 19 października 1939[11]. Figuruje na liście AM[19] pod nr 185-755[11][10] i na liście Komisji Technicznej PCK pod nr 0755[20].

Nazwisko Buchcika znajduje się we wspomnieniach z obozu kozielskiego Janusza Wedowa, zamieszczonych w Gońcu Obozowym z 1943[21].

Upamiętnienie

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

29 maja 2022 – przy stadionie miejskim w Białymstoku na ulicy Słonecznej[23] – został odsłonięty pomnik z brązu przedstawiający Juliana Buchcika i Antoniego Komendo-Borowskiego, upamiętniający powstanie klubu sportowego Jagiellonia Białystok[24]. Monument ten powstał z inicjatywy kibiców, którzy zebrali pieniądze na jego wykonanie[25]. Obok pomnika na tablicy jest napis: „Pomnik to symbol. Połączenie przeszłości z teraźniejszością i przyszłością. Element tworzący świadomość i własną tożsamość poprzez pamięć o korzeniach, o których nie należy zapominać”[24].

Tablica pamiątkowa w kościele parafialnym pw. Świętej Trójcy przy ulicy Kościelnej w Starachowicach z 22 kwietnia 1990[26] .

Tablica pamiątkowa na kamieniu na skwerze Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Starachowicach[27].

Dąb Pamięci posadzony przez Parafię pw. św. Trójcy w Starachowicach na ul. Kościelnej 12 w Starachowicach[28].

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Tomasz Mikulicz, Antoni Komendo-Borowski i Julian Buchcik będą mieli pomnik przy stadionie. Białystok uhonoruje dwóch przedwojennych żołnierzy i piłkarzy [online], Kurier Poranny, 29 września 2020 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 58.
  3. Ranglisten 1918 ↓, s. 363.
  4. Ranglisten 1918 ↓, s. 161.
  5. Rocznik Oficerski MSWojsk, 1923, s. 248,425.
  6. Rocznik Oficerski MSWojsk., 1928, s. 206.
  7. Przegląd Piechoty, Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, 1933, s. 47.
  8. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, „Przegląd Piechoty”, 1935, s. 46.
  9. Ireneusz Ciosek, Związki sportowe oraz komitety wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego a rozwój sportu klubowego w Kielcach w latach 1918–1939, „PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”, 2010, s. 51.
  10. 1 2 BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-08-02].
  11. 1 2 3 4 5 УБИТЫ В КАТЫНИ, s. 174, 2015, s. 196.
  12. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 702.
  13. 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
  14. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  15. Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-12-10] (pol.).
  16. Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 185 [dostęp 2024-12-25] (niem.).
  17. Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2024-12-25].
  18. Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (43 (329)), pbc.uw.edu.pl, 23 października 1948, s. 3 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
  19. Amtliches Material zum Massenmord von Katyn
  20. Mariusz Olczak (red.), Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944., koszalin.ap.gov.pl, s. 193, ISBN 83-89986-91-4 [dostęp 2025-01-15] (pol.).
  21. Janusz Wedow, Goniec Obozowy, „Goniec Obozowy, Pismo żołnierzy internowanych”, 14 (70), 1943, s. 11.
  22. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  23. Pamięci Jagiellonii i 42. Pułku [online], Wrota Podlasia [dostęp 2024-12-25].
  24. 1 2 a, Wiadomości - Julian Buchcik i Antoni Komendo-Borowski już na stadionie przy Słonecznej [online], Radio Akadera, 25 maja 2022 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
  25. Telewizja Polska S.A, Odsłonięto pomnik upamiętniający początki Jagiellonii Białystok [online], bialystok.tvp.pl [dostęp 2024-12-25].
  26. Tablice pamiątkowe, „Starachowice” [dostęp 2017-08-01] (pol.).
  27. STARACHOWICE I ŚWIĘTOKRZYSKIE [online], STARACHOWICE I ŚWIĘTOKRZYSKIE [dostęp 2017-08-02] (pol.).
  28. Tomasz Lewandowski, Adam Nielski, Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-02] (ang.).

Bibliografia