Juliusz Chmielowski
 | |
 rotmistrz | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 listopada 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9–11 kwietnia 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 _BAR.svg.png){kind=small} _BAR.svg.png){kind=small}  | |
Juliusz Chmielowski (ur. 8 listopada 1901 w Dubowce, zm. 9–11 kwietnia 1940 w Katyniu) – rotmistrz Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 8 listopada 1901 w Dubowce, w ówczesnym powiecie carycyńskim guberni saratowskiej, w rodzinie Wacława i Julii z Łowienieckich[1][2]. Maturę zdał w Toruniu[3]. Stopień magistra praw uzyskał na Uniwersytecie Poznańskim.
Od 1918 wstąpił do 4 Dywizji gen. Żeligowskiego. Wzięty do niewoli ucieka i wraca do kraju. W 1919 wstąpił do 3 pułku ułanów. Od 18 listopada 1919 do 1 marca 1920 był uczniem klasy 23. „Jazdy” Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie. Po ukończeniu kursu ogólnego odbył miesięczny kurs kawaleryjski przy Centralnej Szkole Podoficerów Jazdy w Przemyślu. W wojnie polsko-bolszewickiej walczy w szeregach 18 pułku ułanów. 2 października 1920 został ranny w czasie szarży na umocnione pozycje bolszewików pod Miechowicami. 25 listopada 1920 został mianowany z dniem 1 września 1920 podporucznikiem w kawalerii[4].
Po wojnie 1920 pozostał w służbie czynnej w 18 puł. w Grudziądzu[5][6][7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 marca 1920 i 138. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[5]. W grudniu 1926 został przeniesiony do 8 pułku ułanów w Krakowie i przydzielony do 5 szwadronu samochodów pancernych na stanowisko młodszego oficera[8][9]. 2 kwietnia 1929 został mianowany rotmistrzem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 i 33. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[10]. Z dniem 31 sierpnia 1929 został przeniesiony w stan spoczynku[11]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Toruń. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[12].
Pracował w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim, a następnie w Szefostwie Intendentury Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII jako urzędnik administracji wojskowej.
W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku[2]. Między 7 a 9 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[13]. Między 9 a 11 kwietnia 1940 zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany[13] w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[14][15]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[16]. W 1943 został zidentyfikowany w mundurze[17] podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców[18] pod numerem 991[19][20]. Przy zwłokach Juliusza Chmielowskiego zostały odnalezione: leg. Krzyża Virtuti Militari oraz medalik[17]. Figuruje na liście wywózkowej 017/3 z 1940[2].
11 czerwca 1927 ożenił się z Janiną Elżbietą z Oswałdowskich[21][2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[22][23][24]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[25][26][27].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 1785[2]
- Krzyż Walecznych[28][29][30]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi w służbie państwowej”[31]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Ryżewski 1992 ↓, s. 325.
- 1 2 3 4 5 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 73.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 33.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 47 z 8 grudnia 1920, s. 1324.
- 1 2 Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 178.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 635, 689.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 573, 611.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 54 z 23 grudnia 1926, s. 446.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 297, 360.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 107.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 217.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 338, 1013.
- 1 2 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 783.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-12-10] (pol.).
- 1 2 Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (43 (329)), pbc.uw.edu.pl, 23 października 1948, s. 4 [dostęp 2024-12-29] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2024-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06].
- ↑ Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 192 [dostęp 2024-12-29] (niem.).
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2024-12-29].
- ↑ Ryżewski 1992 ↓, s. 326.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 67 [dostęp 2024-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 635.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 573.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 297.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 19 grudnia 1938, s. 3.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Wacław Ryżewski. Pro memoria. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 2 (140), 1992. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. ISSN 0043-7182.