KM-1

KM-1

Klasa	Krypa minowa → zbiornikowiec
Historia
Polska
Nazwa	Stefek
Wejście do służby	?
Wycofanie ze służby	1928
Marynarka Wojenna (II RP)
Nazwa	KM-1
Wejście do służby	1930
Wycofanie ze służby	1939
III Rzesza
Nazwa	Plehnendorf
Wejście do służby	1943
Wycofanie ze służby	1945-1946
Marynarka Wojenna (PRL)
Nazwa	Z-1 (Ślimak)
Wejście do służby	21 czerwca 1946
Wycofanie ze służby	21 sierpnia 1966
Polska
Nazwa	Rakoń
Wejście do służby	1966 (?)
Wycofanie ze służby	?
Los okrętu	nieznany
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	650 t
Długość	45,2 m
Szerokość	8,4 m
Napęd
do 1943 bez napędu, od 1943 jeden 6-cylindrowy silnik MWM o mocy 300 KM
Prędkość	8 w
Uzbrojenie
80-120 min morskich wz. 08 i wz. 08M oraz 1 karabin maszynowy
Wyposażenie
3 bomy ładunkowe na 2 masztach i winda z silnikiem spalinowym
Załoga	7-8 osób

KM-1 – Krypa minowa Marynarki Wojennej II RP, była lichtuga „Stefek” z Towarzystwa „Żegluga Wisła-Bałtyk”^[1].

W 1928 roku Marynarka Wojenna II RP zakupiła od Towarzystwa „Żegluga Wisła-Bałtyk” 5 lichtug, z których 3 przerobiono na krypy minowe pod kierownictwem inż. Aleksandra Potyrały^[1]. Do 1928 roku „KM-1” nazywała się „Stefek”. Do 1938 roku podczas służby krypa sporadycznie wychodziła w morze na ćwiczenia ze stawiania min holowana przez holownik „Lech” lub „Smok”. Od 1938 roku, po wprowadzeniu do służby stawiacza min ORP „Gryf” funkcje kryp ograniczono do pływających magazynów minowych^[2]. Pod koniec sierpnia 1939 roku, krypę wyholowano na Zatokę Gdańską. 15 września polscy marynarze dokonali samozatopienia krypy. W zapisie w Dzienniku Wojennym Dowództwa Twierdzy Gdynia na dzień 12 grudnia 1939 roku, podane jest że na dnie między Jastarnią a Chałupami zatopiona jest jeszcze krypa „KM-1” lub „KM-2”^[2]. Z nieznanych niemieckich publikacji z lat 80. wynika że krypy „KM-1” i „KM-3” podniesiono z dna 16 grudnia 1939 roku^[2]. Po modernizacji, przebudowie na zbiornikowiec paliwowy i ustawieniu silnika w latach 1940-1943 jednostka weszła w skład Marynarki Handlowej III Rzeszy jako „Plehnendorf”^[2]. Po wojnie 21 czerwca 1946 roku jednostkę wcielono do Marynarce Wojennej PRL pod nazwą „Z-1” (Ślimak), jako zbiornikowiec^[3]. Po wycofaniu ze służby w MW , okręt sprzedano cywilnemu armatorowi gdzie pływał pod nazwą „Rakoń”, dalszy los jednostki nieznany^[3].

Wyporność krypy wynosiła 650 ton, a długość 45,2 metra. Szerokość „KM-1” wynosiła 8,4 metra. W 1943 roku zamontowano na jednostce jeden 6-cylindrowy silnik MWM (Motorenwerke Mannheim) o mocy 300 KM^[2]. Uzbrojenie jednostki stanowiły: 80 do 120 min morskich wz. 08 i wz.08M oraz 1 karabin maszynowy do samoobrony. Wyposażenie stanowiły: 3 bomy ładunkowe na 2 masztach oraz winda z silnikiem spalinowym. Załogę stanowiło 8 osób, a byli to^[1]:

• komendant w stopniu bosmana
• zastępca komendanta w stopniu mata
• torpedominer w stopniu bosmana
• motorzysta
• 4 minerów-marynarzy

Na rufie znajdował się magazyn czopów. Na dziobie i na rufie były magazyny zapalników^[1].

• Mariusz Borowiak. Torpedowce i Minowce Polskiej Marynarki Wojennej 1920-1939. Napoleon V, 2017, ISBN 978-83-65855-95-4
• Jarosław Ciślak. Polska Marynarka Wojenna 1995. Warszawa: Lampart i Bellona, 1995, ISBN 83-86776-08-0