Kamienica Józefa Dawidsohna i Hackela Kadyńskiego

Kamienica Józefa Dawidsohna i Hackela Kadyńskiego

nr rej. 764-A 1.07.1965
Kamienica w 2021 roku
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	Aleje Jerozolimskie 49
Typ budynku	kamienica
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	Józef Napoleon Czerwiński i Wacław Heppen
Inwestor	Józef Dawidsohn i Hackel Kadyński
Kondygnacje	8
Powierzchnia użytkowa	5503,72 metry
Rozpoczęcie budowy	1913
Ukończenie budowy	1914
Pierwszy właściciel	Józef Dawidsohn i Hackel Kadyński
Położenie na mapie Warszawy Kamienica Józefa Dawidsohna i Hackela Kadyńskiego
Położenie na mapie Polski Kamienica Józefa Dawidsohna i Hackela Kadyńskiego
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kamienica Józefa Dawidsohna i Hackela Kadyńskiego
52°13′43″N 21°00′32″E/52,228611 21,008889

Kamienica Józefa Dawidsohna i Hackela Kadyńskiego – modernistyczna kamienica znajdująca się w warszawskiej dzielnicy Śródmieście w Al. Jerozolimskich 49.

Kamienica powstała w miejscu dawnego The Monster Roller Skating Rinku^[1], czyli olbrzymiego wrotkowiska znajdującego się w tym miejscu w latach 1910−1912^[2]. Została wzniesiona w latach 1913−1914 dla senatora dr. Józefa Dawidsohna i inżyniera Hackela Kadyńskiego. Projektem kamienicy zajął się duet architektów, Józef Napoleon Czerwiński i Wacław Heppen^[2].

Kamienica składa się ze skrzydła frontowego oraz dwóch podwórek w formie tzw. studni. Mieszkania frontowe z oknami wychodzącymi na Aleje Jerozolimskie były przeznaczone dla bogatszych mieszkańców, natomiast lokale w oficynach dla uboższych^[3]. Budynek ma siedem pięter, z czego siódme jest ukryte w mansardowym dachu. Parter został przeznaczony na cztery lokale handlowe z dużymi przeszklonymi witrynami, natomiast pierwsze piętro zajęły biura oraz gabinet lekarski. Mimo że budynek uznaje się za modernistyczny, to nawiązuje także do secesji i klasycyzmu^[4], co dobrze widać na przykładzie fasady i przejazdu bramnego, w który zostały wkomponowane kolumny i pilastry w stylu jońskim i doryckim. Zachowała się również oryginalna brama z zakładu ślusarskiego S. Szlechtera z Mokotowa^[2]. Na wyłożonych białym marmurem klatkach schodowych zostały zainstalowane zdobione balustrady, a windy wyłożono mahoniowym drewnem. Budynek został też wyposażony w centralne ogrzewanie zasilane z własnej kotłowni. Okna frontowe w formie porte-fenêtre zapewniały dobre doświetlenie mieszkań^[2].

Józef Dawidsohn był jednym z czołowych polskich syjonistów; w 1933 roku wyemigrował do Palestyny, a w kamienicy zamieszkała jego córka Halina^[2].

Budynek nie ucierpiał znacząco podczas II wojny światowej. Ostrzelana została elewacja, jednak wnętrze oraz fasada zachowały się w stanie prawie nienaruszonym. Po wojnie mieszkania zostały podzielone na małe lokale kwaterunkowe. W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków^[5], a w 2010 roku przeszła remont generalny^[6]. W budynku znajdują się 64 apartamenty^[7].

• Zieliński Jarosław, 1995. Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy : Śródmieście historyczne. T. 1, Agrykola-Burmistrzowska. Warszawa: TOnZ. s. 59
• Majewski Jerzy, 2024. Warszawa. Al. Jerozolimskie 49 (dawniej nr 57, potem 43). Modernizm dla chirurga – MIASTA RYTM [online]
• Kamienica Dawidsohna i Kadyńskiego - Warszawa [online], wikimapia.org
• Aktualne ceny mieszkań na ulicy Al. Jerozolimskie 49 w Warszawie - Analizy cen nieruchomości · SonarHome [online], sonarhome.pl
• Warszawa - Śródmieście Południowe - Kamienica Dawidsohna i Kadyńskiego - Aleje Jerozolimskie 49 [online], Czmurek.com, 29 sierpnia 2018