Kamienica Józefa Lipińskiego w Warszawie (Śródmieście)
Kamienica w 2011 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor |
Józef Lipiński |
| Kondygnacje |
6 |
| Rozpoczęcie budowy |
1897 |
| Ukończenie budowy |
1898 |
| Ważniejsze przebudowy |
1974, 2009–2010 |
| Pierwszy właściciel |
Józef Lipiński |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Kamienica Józefa Lipińskiego – zabytkowa neorenesansowa kamienica znajdująca się w Al. Jerozolimskich 63 w warszawskiej dzielnicy Śródmieście.
Opis
Kamienica została wzniesiona w latach 1897–1898 w stylu eklektycznego neorenesansu według projektu Józefa Hussa lub Witolda Lanciego. Powstały narożny 4 piętrowy budynek nazwano Pasażem Lipińskiego[1]. Fasada od strony Alej posiada charakterystyczną zamkniętą pilastrami partię o zespolonych oknach. Od strony ul. Emilii Plater zaprojektowano trzy pseudoryzality. Dwie pierwsze kondygnacje kamienicy są boniowane, a trzecia została ozdobiona gzymsami oraz trójkątnymi naczółkami. Półokrągło zamknięte okna czwartej kondygnacji posiadają bogate oprawy sztukatorskie. Okna ostatniego piętra budynku zostały ozdobione girlandami, a jego szczyt zamykał wydatny gzyms[2].

Kamienica była jedną z kilku w Alejach Jerozolimskich, należących do Józefa Lipińskiego, jednak do dzisiejszych czasów zachowały się tylko dwie, ta oraz druga pod numerem 109[2].
Przy okazji budowy Dworca Centralnego w 1974 podjęta została decyzja o skuciu zdobień sztukatorskich z fasady, w celu nadania budynkowi bardziej modernistycznego charakteru. W 2005 roku kamienica zdobyła rozgłos gdy jej nowy właściciel, Tomasz Gudzowaty ogłosił zamiar jej wyburzenia pod budowę biurowca. Rozbiórce kamienicy zapobiegł, jednak konserwator zabytków wpisując ją w 2006 roku do rejestru zabytków. W konsekwencji wpisu obiekt został wystawiony na sprzedaż, która została sfinalizowana w 2007 roku. Kamienicę nabył szwedzki inwestor Reinhold, który w latach 2009–2010 przeprowadził remont generalny budynku i odtworzył oryginalny wystrój elewacji. Przebudowa zakładała, również przykrycie dziedzińca kamienicy szklanym dachem oraz połączenie jej z sąsiednią kamienicą Józefa Duzika w jeden kompleks. Nowy właściciel zdecydował się też na nowoczesną nadbudowę kamienicy o jedno dodatkowe piętro, co wzbudziło kontrowersje. W budynku obecnie znajdują się biura oraz lokale gastronomiczne[1].
Przypisy
- 1 2 Mateusz Markowski, Lipiński Passage - wskrzeszenie warszawskich kamienic z końca XIX w. [online], Magazyn WhiteMAD - moda, architektura, design w jednym miejscu, 26 grudnia 2022 [dostęp 2025-02-16].
- 1 2 Jarosław Zieliński, Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. 1: Agrykola - Burmistrzowska, Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki Nad Zabytkami, 1995, s. 61, ISBN 978-83-902793-5-0 [dostęp 2025-02-16].
Bibliografia
- Zieliński Jarosław, Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy: śródmieście historyczne, Seria Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 61, ISBN978-83-902793-5-0.
- Ulice Twojego Miasta – przewodnik

