Kanarecznik

Kanarecznik
Ilustracja
Kanarecznik indyjski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

osoczynowate

Rodzaj

kanarecznik

Nazwa systematyczna
Canarium L.
Amoen. Acad. 4: 143. Nov 1759
Typ nomenklatoryczny

C. indicum L.[3]

Kanarecznik, drzewo kanarkowe, komiężnik (Canarium L.) – rodzaj zawsze zielonych drzew z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Liczy ok. 120 gatunków[4]. Występują one w strefie międzyzwrotnikowej Azji, Afryki, Australii i Oceanii[4], największe zróżnicowanie osiągając w Afryce[5].

Morfologia

Pokrój
Drzewa wieczniezielone[5].
Liście
Skrętoległe, nieparzysto pierzaste, z przylistkami lub bez nich[5].
Kwiaty
Jednopłciowe, wonne, zebrane w szczytowe lub wyrastające w kątach liści wiechy. Kielich z trzema działkami, dzwonkowaty lub miseczkowaty. Korona kwiatu z trzema płatkami, zwykle dłuższymi od kielicha. Pręcików jest 6, wolnych lub zrośniętych. Zalążnia jest 2–3-komorowa, w każdej komorze z dwoma zalążkami. Szyjka słupka krótka lub długa, zakończona główkowatym znamieniem[5].
Owoce
Zazwyczaj owalne pestkowce, czasem owoce mniej lub bardziej trójkanciaste. Zawierają 1–3 nasiona[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (2001...)

Rodzaj z rodziny osoczynowatych (Burseraceae) z rzędu mydleńcowców, należących do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych. W obrębie rodziny zaliczane do podrodziny Bursereae DC.[2]

Wykaz gatunków[4]
  • Canarium acutifolium (DC.) Merr.
  • Canarium album (Lour.) Raeusch. ex DC. – kanarecznik biały
  • Canarium ampasindavae Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium apertum H.J.Lam
  • Canarium arcuatum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium asperum Benth.
  • Canarium australasicum (F.M.Bailey) Leenh.
  • Canarium australianum F.Muell.
  • Canarium balansae Engl.
  • Canarium balsamiferum Willd.
  • Canarium batjanense Leenh.
  • Canarium bengalense Roxb.
  • Canarium betamponae Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium boivinii Engl.
  • Canarium bullatum (Leenh.) Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium caudatum King
  • Canarium cestracion Leenh.
  • Canarium chinare Grutt. & H.J.Lam
  • Canarium cinereum Guillaumin
  • Canarium compressum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium copaliferum A.Chev.
  • Canarium decumanum Gaertn.
  • Canarium denticulatum Blume
  • Canarium dichotomum (Blume) Miq.
  • Canarium divergens Engl.
  • Canarium egregium Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium elegans Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium engleri H.J.Lam
  • Canarium euphyllum Kurz
  • Canarium euryphyllum G.Perkins
  • Canarium ferrugineum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium findens Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium fugax Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium fuscocalycinum Stapf ex Ridl.
  • Canarium galokense Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium globosum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium gracile Engl.
  • Canarium grandifolium (Ridl.) H.J.Lam
  • Canarium harveyi Seem.
  • Canarium hirsutum Willd.
  • Canarium indicum L. – kanarecznik indyjski
  • Canarium indistinctum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium intermedium H.J.Lam
  • Canarium kaniense Lauterb.
  • Canarium karoense H.J.Lam
  • Canarium kerrii Craib
  • Canarium kinabaluense Leenh.
  • Canarium kipella (Blume) Miq.
  • Canarium kostermansii Leenh.
  • Canarium lamianum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium lamii Leenh.
  • Canarium latistipulatum Ridl.
  • Canarium liebertianum Engl.
  • Canarium liguliferum Leenh.
  • Canarium littorale Blume
  • Canarium lobocarpum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium longistipulatum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium luzonicum (Blume) A.Gray – kanarecznik zwyczajny
  • Canarium lyi C.D.Dai & Yakovlev
  • Canarium macadamii Leenh.
  • Canarium madagascariense Engl.
  • Canarium maluense Lauterb.
  • Canarium manii King
  • Canarium manongarivum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium megacarpum Leenh.
  • Canarium megalanthum Merr.
  • Canarium merrillii H.J.Lam
  • Canarium moramangae Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium muelleri F.M.Bailey
  • Canarium multiflorum Engl.
  • Canarium multinerve Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium nitidifolium Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium obovatum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium obtusifolium Scott Elliot
  • Canarium odontophyllum Miq.
  • Canarium oleiferum Baill.
  • Canarium oleosum (Lam.) Engl.
  • Canarium ovatum Engl.
  • Canarium pallidum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium paniculatum (Lam.) Benth. ex Engl.
  • Canarium parvum Leenh.
  • Canarium patentinervium Miq.
  • Canarium perlisanum Leenh.
  • Canarium pilicarpum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium pilososylvestre Leenh.
  • Canarium pilosum A.W.Benn.
  • Canarium pimela K.D.Koenig – kanarecznik czarny
  • Canarium planifolium Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium polyphyllum K.Schum.
  • Canarium pseudodecumanum Hochr.
  • Canarium pseudopatentinervium H.J.Lam
  • Canarium pseudopimela Kochummen
  • Canarium pseudosumatranum Leenh.
  • Canarium pulchrebracteatum Guillaumin
  • Canarium reniforme Kochummen & Whitmore
  • Canarium resiniferum Bruce ex King
  • Canarium rigidum (Blume) Zipp. ex Miq.
  • Canarium rotundifolium Guillaumin
  • Canarium salomonense B.L.Burtt
  • Canarium sarawakanum Kochummen
  • Canarium scholasticum Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium schweinfurthii Engl.
  • Canarium sikkimense King
  • Canarium strictum Roxb.
  • Canarium subsidarium Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium subtile Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium subulatum Guillaumin
  • Canarium sumatranum Boerl. & Koord.-Schum.
  • Canarium sylvestre Gaertn.
  • Canarium thorelianum Guillaumin
  • Canarium trifoliolatum Engl.
  • Canarium trigonum H.J.Lam
  • Canarium vanikoroense Leenh.
  • Canarium velutinifolium Daly, Raharim. & Federman
  • Canarium venosum Craib
  • Canarium vitiense A.Gray
  • Canarium vittatistipulatum Guillaumin
  • Canarium vrieseanum Engl.
  • Canarium vulgare Leenh.
  • Canarium whitei Guillaumin
  • Canarium zeylanicum (Retz.) Blume

Zastosowania

  • Kanarecznik zwyczajny jest źródłem wonnej żywicy nazywanej elemi, która stosowana jest w przemyśle spożywczym i tekstylnym. Nasiona nazywane orzechami pili, są bardzo pożywne (75% tłuszczu i 15% białka) i jadane jako dodatek do potraw.
  • Kanarecznik biały i czarny dostarczają jadalnych owoców zwanych chińskimi oliwkami.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
  3. ↑ Canarium. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2010-01-19]. (ang.).
  4. 1 2 3 Canarium L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2025-03-29].
  5. 1 2 3 4 5 Canarium Linnaeus, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2025-03-29].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.