Kaplica Krzyża Świętego (Licheń Stary)

Kaplica Krzyża Świętego – jedna z kaplic sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej, położona w dolnej części bazyliki Matki Bożej Częstochowskiej w Licheniu Starym. Wejście do niej prowadzi od strony Golgoty. W ołtarzu głównym umieszczono krucyfiks[1]. Konsekracja kaplicy miała miejsce w roku 1970[2]. W ołtarzach bocznych znajdują się dwa obrazy autorstwa Olgi Bajkowskiej: Pieta oraz Powstanie Warszawskie[1].

Z krucyfiksem w ołtarzu kaplicy związana jest legenda, sięgająca czasów II wojny światowej. W kościele św. Doroty hitlerowcy zorganizowali szkołę dla chłopców z obozu Hitlerjugend. Szczególną bezwzględnością wyróżniała się wychowawczyni Berta Bauer. W lipcu 1944 roku, chcąc udowodnić swoim podopiecznym, że Bóg nie istnieje, zgromadziła ich przed kaplicą cmentarną i oddała strzał do umieszczonego nad wejściem krzyża, szydząc z wiary. Tego samego dnia zginęła podczas ostrzału[1].

Legenda o Bercie Bauer jest przykładem głęboko zakorzenionego w polskiej tradycji zjawiska łączenia religijności z patriotyzmem. Kościół katolicki, zwłaszcza w okresach zagrożenia narodowego, odgrywał istotną rolę w podtrzymywaniu tożsamości i oporu duchowego, szczególnie w regionach poddanych germanizacji. W tym kontekście sanktuaria maryjne stawały się miejscami symbolicznej obrony polskości[3]. Jednocześnie legenda ta odzwierciedla ludowe przekonanie, że profanacja rzeczy świętych sprowadza karę na sprawcę, odwzorowując wyrządzoną krzywdę. Tego rodzaju opowieści, typowe dla myślenia magicznego, opierają się na zasadzie symetrii – zło powraca w takiej samej postaci. W tym duchu historia Berty Bauer głosi, że zginęła od kul, które ugodziły ją w te same miejsca, w które wcześniej strzelała do krucyfiksu[4].

Uszkodzony krucyfiks, z widocznymi śladami po kulach, został po wojnie przeniesiony do sanktuarium licheńskiego i umieszczony w ołtarzu kaplicy, gdzie otaczany jest czcią pielgrzymów[1]. W ramach zadośćuczynienia za świętokradztwo popełnione przez Bertę Bauer w Licheniu Starym wzniesiono Golgotę – monumentalną budowlę złożoną z grot, kapliczek, figur, płaskorzeźb oraz labiryntu przejść. Dominującymi elementami założenia są krzyż oraz figury Matki Bożej i św. Jana[5].

Przypisy

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.