Kapliczka przy Źródle św. Kingi na Ujeździe

Kapliczka przy Źródle św. Kingi na Ujeździe – kapliczka w miejscowości Ujazd w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Trzciana.

Kapliczki są częstym elementem krajobrazu w Polsce. Stawiano je przy drogach, często na skrzyżowaniach dróg, w miejscach objawień religijnych lub ważnych dla społeczności lokalnej wydarzeń, w miejscach po zniszczonych świątyniach, także by uczcić jakieś ważne wydarzenie, czy potwierdzić swoje religijne zaangażowanie[1]. Murowana, domkowa kapliczka na Ujeździe znajduje się na polach poniżej fermy drobiu[2].

Historię kapliczki opisała Zofia Wiśniewska w książce „Baśnie i legendy znad Sanki”. Według podań św. Kinga by odwiedzić rodziców, odbyła podróż do Węgier. Podczas powrotnej drogi zatrzymała się w Ujeździe. Przechadzając się pod dębami odczuła wielkie pragnienie. Usiadła na ziemi i dotykając jej dłonią odczuła wilgoć. W miejscu tym wytrysnęło źródło, z którego zaczerpnęła wody. Źródło to istnieje do dzisiaj i nazywa się Źródłem św. Kingi, a wypływająca z niego woda tworzy niewielki potok uchodzący do Rdzawki płynącej przez sąsiednią wieś Rdzawa[3].

Obok źródła postawiono drewnianą kapliczkę, którą opiekował się pobliski dwór w Zbydniowie. Z czasem jednak kapliczka uległa zniszczeniu. W latach 70. XX wieku Anna Kącka, właścicielka terenu postanowiła wybudować nową, murowaną kapliczkę. Ówczesna, komunistyczna władza usiłowała jej w tym przeszkodzić, dopięła jednak swego. Po 2010 r. wskutek silnej ulewy teren wokół kapliczki został zamulony, a kapliczka zagrożona. Staraniem mieszkańców wsi kapliczkę gruntownie odremontowano i zagospodarowano teren wokół niej. Znajdujące się przy niej źródło św. Kingi obudowano kamieniem, postawiono gablotę z figurką Matki Bożej i ławki. Przy kapliczce odprawiane są majówki, strażacy z OSP odprawiają tutaj święto z okazji św. Floriana, do źródełka przychodzą mieszkańcy Ujazdu i sąsiednich wsi[4].

Na frontowej ścianie kapliczki zamontowano krzyż pochodzący z nieistniejącej już szkoły w Ujeździe. Znajdującą się w kapliczce figurkę św. Kingi poddano renowacji, przy okazji której znaleziono w jej wnętrzu informację o autorze rzeźby informacją o powstaniu rzeźby. Wyrzeźbił ją Franciszek Jaratek w 1873 roku, prawdopodobnie dla kościoła św. Małgorzaty w Trzcianie[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Przydrożne krzyże i kapliczki [online] [dostęp 2012-11-30] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-13].
  2. kaplica św. Kingi – Ujazd [online], Szlaki turystyczne Małopolski [dostęp 2024-06-10].
  3. Zofia Wiśniewska, Baśnie i legendy znad Sanki, Bochnia, s. 60–62, ISBN 83-86744-29-3.
  4. 1 2 Zbigniew Wielgosz, Ujazd. Kapsuła czasu w figurze św. Kingi [online], Niedzielny gość tarnowski [dostęp 2024-06-11].