Karol Bałłaban

Karol Bałłaban

kapitan rezerwy lekarz
Data i miejsce urodzenia	24 sierpnia 1891 Graz
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Katyń, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1917–1922 1939–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	1 Batalion Sanitarny
Stanowiska	lekarz okulista
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa: kampania wrześniowa
Późniejsza praca	starszy asystent Kliniki Okulistycznej

Karol Bałłaban (ur. 24 sierpnia 1891^[1] w Grazu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – polski lekarz z tytułem doktora, okulista, kapitan rezerwy Wojska Polskiego^[2][3], ofiara zbrodni katyńskiej.

Był synem lekarza okulisty, generała brygady Teodora Bałłabana. W 1911 ukończył C. K. IV Gimnazjum we Lwowie^[4].

W czasie I wojny światowej był lekarzem baonu w armii austro-węgierskiej. W latach 1918–1921 był lekarzem pułkowym w Wojsku Polskim^[5].

Został zweryfikowany w stopniu kapitana w korpusie oficerów sanitarnych lekarzy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[6][7]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 1 batalionu sanitarnego w Warszawie^[8][9]. W 1934 kapitan rezerwy był przydzielony do kadry zapasowej Szpitala Okręgowego nr 1 i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III^[10].

W latach 1922–1939 pracował jako starszy asystent w Klinice Okulistycznej w Warszawie, a następnie w Szpitalu Elżbietanek^[5]. W trakcie kampanii wrześniowej przydzielony do 1 Szpitala Okręgowego.

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie jenieckim w Kozielsku^[5]. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i tam rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Pogrzebano go w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie po 60 latach otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu^[11][12]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne^[13]. W 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 905^[5][14], a przy zwłokach zostały odnalezione 2 listy, 2 pocztówki, karta szczep. 2229, 2 wizytówki i okulary^[15][16][17]. Figuruje na liście wywózkowej 029/1 z kwietnia 1940^[5].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora^[18][19][20]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[21][22][23].

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” Karolowi Bałłabanowi poświęcono Dąb Pamięci w niemieckim Hanowerze, czego dokonał tamtejszy Rektorat Polskiej Misji Katolickiej^[24].

Jest jednym z 305 lekarzy pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu i upamiętnia go tabliczka epitafijna nr 86^[25].

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu

• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
• Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej. Karol Bałłaban. Muzeum Katyńskie. [dostęp 2017-07-08].
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów obozu NKWD w Kozielsku, rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.