Katarzyna de Lazari-Radek

Katarzyna de Lazari-Radek
Ilustracja
Data urodzenia

7 sierpnia 1975

doktor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia, etyka
Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Doktorat

17 maja 2007

Habilitacja

26 maja 2022 – filozofia
Uniwersytet Łódzki

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Łódzki

Prorektor
Okres spraw.

2024–2028

Katarzyna Anna de Lazari-Radek (ur. 7 sierpnia 1975) – polska filozofka i etyczka, doktor habilitowany filozofii, profesorka Uniwersytetu Łódzkiego[1] w Instytucie Filozofii. W kadencji 2024–2028 zajmuje stanowisko prorektorki ds. umiędzynarodowienia nauki i kształcenia[2].

Prelegentka seminarium letniego etyki utylitarystycznej w European Graduate School i doktoranckiego seminarium wiosennego w Dutch Research School of Philosophy[3]. Najbardziej znana przez swój wkład w filozofię utylitarystyczną we współpracy z australijskim filozofem Peterem Singerem.

Życiorys

Uzyskała podwójne magisterium na Uniwersytecie Łódzkim: w 2000 filologii angielskiej i w 2001 filozofii. W 2007 uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy Dobro i rozum w filozofii moralnej Henry Sidgwicka (promotor prof. Andrzej Kaniowski), zaś w 2022 stopień doktora habilitowanego na podstawie monografii Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej (Wydaw. UŁ, 2021)[1].

Działalność naukowa

Utylitaryzm

Współpracując z Singerem w latach 2012, 2014 i 2016, postanowiła wyjaśnić i bronić pojęcia utylitaryzmu oraz zaproponować rozwiązanie „najgłębszego problemu etyki” postawionego w XIX wieku przez brytyjskiego filozofa Henry’ego Sidgwicka: pozornej racjonalności zarówno egoizmu etycznego jak i utylitaryzmu. De Lazari-Radek i Singer użyli argumentu ewolucyjnego, aby odrzucić egoizm, ale pozostawiając utylitaryzm. W tomie 3 książki On what matters, Oksfordzki filozof Derek Parfit (1942–2017) wyraził pogląd, że ich argument przeciwko racjonalności egoizmu miał „pewną siłę”, chociaż, jak przyznają sami Lazari-Radek i Singer, nie jest on „rozstrzygający”[4].

W recenzji[5] książki de Lazari-Radek i Singera, The Point of View of the Universe: Sidgwick and Contemporary Ethics (2014), filozof Bart Schultz, dyrektor Civic Knowledge Project na Uniwersytecie Chicagowskim, opisuje de Lazari-Radek jako „wschodzącą gwiazdę (…) utylitaryzmu filozoficznego”, stwierdzając, że ich „książka może równie dobrze reprezentować najbardziej znaczące oświadczenie i obronę utylitaryzmu od XIX wieku, czasu klasycznych utylitarystów Benthama, Milla i Sidgwicka."

De Lazari-Radek czerpie również ze współczesnych myślicieli, takich jak Parfit, który sklasyfikował pogląd jej i Singera, że mamy najwięcej powodów, aby robić to, co byłoby bezstronnie najlepsze, jako formę „racjonalnej bezstronności”[4].

W lipcu 2017 roku ukazała się druga wspólna książka de Lazari-Radek i Singera Utilitarianism: A Very Short Introduction[6], o której Jeff McMahan, profesor filozofii moralnej na Uniwersytecie Oksfordzkim, powiedział: „Napisana z charakterystyczną jasnością przez uznanych spadkobierców twórców utylitaryzmu, dyskusja autorytatywna, życzliwa, ale nie bezkrytyczna i niezwykle wszechstronna – jednym słowem, idealna”[7].

Hedonizm

De Lazari-Radek wyjaśnia swoje normatywne stanowisko jako utylitarystyczny hedonizm. Podczas współpracy nad The Point of View of the Universe[8] przekonała Singera do porzucenia utylitaryzmu preferencji na rzecz hedonizmu. W dwóch kolejnych książkach o dobrostanie i przyjemności (Godny pożądania stan świadomości i Philosophy of Pleasure) dokładniej bada tę kwestię.

Działalność polityczna

W wyborach do parlamentu europejskiego w 2019 startowała z list komitetu Wiosny z okręgu 6 (województwo łódzkie) (lista nr 2, miejsce 6). Zdobyła 2165 głosów, nie uzyskując mandatu[9][10].

Życie prywatne

Jest córką profesora Andrzeja de Lazari i cioteczną wnuczką Iji Lazari-Pawłowskiej[11].

Mieszka i pracuje w Łodzi. Jest mężatką i ma dwoje dzieci. Uprawia trening siłowy[1].

Publikacje

  • Rationing in medicine – recenzja, 2002
  • Prorok wśród swoich, 2004
  • W poszukiwaniu złotego środka, 2007
  • SInger kontratakuje, 2009
  • Konsekwencjalizm i tajemnica: obrona ezoterycznej moralności, 2013
  • The Point of View of the Universe: Sidgwick and Contemporary Ethics (z Peterem Singerem), Oxford University Press, 2014
  • Utilitarianism: A Very Short Introduction (z Peterem Singerem), Oxford University Press, 2017
  • What should a consequentialist promote?, The Oxford Handbook of Consequentialism, 2020
  • Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej[12], 2021

Przypisy

  1. 1 2 3 dr Katarzyna de Lazari-Radek – Instytut Filozofii UŁ [online] [dostęp 2021-05-18].
  2. Nowe władze UŁ rozpoczęły pracę [online], 3 września 2024 [dostęp 2025-01-03].
  3. OZSW Springschool 2017 – Ethical Theory and Moral Practice | OZSW [online] [dostęp 2021-05-18] (ang.).
  4. 1 2 Derek Parfit, On what matters, Oxford: Oxford University Press, 2011–2017, ISBN 978-0-19-926592-3, OCLC 428731337 [dostęp 2021-05-18].
  5. 7 07 Schultz-deLazari-Radek/Singer, The Point of View of the Universe: Sidgwick and Contemporary Ethics [online], Notre Dame Philosophical Reviews [dostęp 2021-05-18] (ang.).
  6. Peter Singer, Utilitarianism : a very short introduction, First edition, Oxford 2017, ISBN 978-0-19-872879-5, OCLC 965456936 [dostęp 2021-05-18].
  7. Utilitarianism: A Very Short Introduction, Very Short Introductions, Oxford, New York: Oxford University Press, 27 września 2017, ISBN 978-0-19-872879-5 [dostęp 2021-05-18].
  8. Twenty Questions | Journal of Practical Ethics [online] [dostęp 2021-05-18] (ang.).
  9. Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  10. Katarzyna de Lazari-Radek - Kandydat na europosła w: Okręg nr 6 - województwo łódzkie [online], wnp.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  11. Andrzej de Lazari: Nikolai de Lazari. Szkice na papierze. mostyeuropy.pl. [dostęp 2024-12-12]. (pol.).
  12. Godny pożądania stan świadomości - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego [online], uni.lodz.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).