Kazimierz Kiwała

Kazimierz Kiwała
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

16 października 1883
Lwów

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

PKU Biała Podlaska

Stanowiska

komendant PKU

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Waleczności (Austro-Węgry)

Kazimierz Kiwała (ur. 16 października 1883 we Lwowie, zm. 30 kwietnia 1940 w Katyniu) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Jakuba i Marii ze Stojów[1], urodzony 16 października 1883 we Lwowie[2]. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji UJ. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach c. k. Obrony Krajowej. W 1915 roku dostał się do niewoli rosyjskiej. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1915 roku. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Strzelców Nr 32[3].

W 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika. W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 15 pułku piechoty „Wilków”[2]. W 1920 roku został mianowany porucznikiem. 28 lutego 1921 roku został odznaczony orderem „Virtuti Militari” V klasy, a we wniosku o jego nadanie, napisano m.in.[4][5]:

Podczas natarcia bolszewików na wieś Borowiki została okrążona kompania porucznika Kiwały, który nie cofnął się mimo silnego ognia artylerii nieprzyjaciela, ale wytrzymał 5 godzin na tej pozycji, zadał wrogowi ciężkie straty i dopiero po planowym cofnięciu całego frontu, wycofał kompanię. Podczas kontrofensywy pod Piszczą w dniach 4-5 sierpnia odparł 11 następujących po sobie ataków wroga i przyczynił się do utrzymania całej pozycji brygady (17 Brygada Piechoty). W dniu 5 września z jedną kompanią zlikwidował szarżę kawalerii bolszewickiej oskrzydlającej lewe skrzydło pułku pod Stepankowicami.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 394. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 15 pułk piechoty „Wilków”[6]. 10 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy batalionu[7]. W 1923 roku był dowódcą III batalionu, a w następnym roku dowódcą I batalionu[8][9]. W 1925 roku był kwatermistrzem pułku[10]. W 1926 roku przeniesiony do 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej. 12 kwietnia 1927 roku został awansowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 13. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. Następnie został przeniesiony macierzyście do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przydziałem na stanowisko oficera placu Biała Podlaska[12]. 12 marca 1929 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Biała Podlaska na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta[13]. Z dniem 1 września 1931 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i skierowany na urlop, a z dniem 31 października tego roku przeniesiony w stan spoczynku[14]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[15]. Od 1931 roku do czasu wybuchu II wojny światowej był dowódcą 4. Batalionu Junackich Hufców Pracy w Pyzdrach[1].

22 września 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę, w rejonie miejscowości Werba dostał się do niewoli sowieckiej[16]. Od 22 do 28 października 1939 roku początkowo był przetrzymywany w obozie w Putywlu[16][2], skąd w listopadzie 1939 roku przeniesiono go do obozu jenieckiego w Kozielsku[16][2]. 28 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[16][2] – lista wywózkowa 052/4 z 27 kwietnia 1940 roku[16][1]. 30 kwietnia 1940 roku został zamordowany w Katyniu[16][4][1] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Pogrzebano go w Lesie Katyńskim[2], gdzie od 28 lipca 2000 roku mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[17][18]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[19][20][21], jednak Kazimierz Kiwała nie został zidentyfikowany. W Archiwum Robla w pakiecie 01746-01[16], wymieniony pod adresem „Warszawa, Pogodna 2, m. 9”[16], na kartce znalezionej przy szczątkach Józefa Piskorza[22][2].

Kazimierz Kiwała był żonaty z Władysławą z Kończyckich[1]. Mieszkał przy ul. Pogodnej 2/9 w Warszawie[2].

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[23][24][25]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 265.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Michał Pawełczyk, Jacek Mirecki, Księga Łez. Ofiary zbrodni katyńskiej z Ziemi Wrzesińskiej., wrzesnia.powiat.pl, Września 2022, s. 104, ISBN 978-83-913006-5-7 [dostęp 2025-05-11] (pol.).
  3. 1 2 Lista starszeństwa c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1918 ↓, s. 104, 345.
  4. 1 2 3 Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 133.
  5. ↑ Kazimierz Kiwała - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2025-05-11].
  6. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 32.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 546.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 167, 402.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 158, 346.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 268.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 117.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 117, 166.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 91.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 364, 413.
  15. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 325, 842.
  16. 1 2 3 4 5 6 7 8 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 379.
  17. ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-05-11] (pol.).
  18. ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  19. ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-05-11] (pol.).
  20. ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-05-11] (pol.).
  21. ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
  22. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 595.
  23. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  24. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2025-05-11] (pol.).
  25. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 5 [dostęp 2025-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 19 marca 1921, s. 481.
  27. ↑ M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.