Kazimierz Mężyński
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
26 stycznia 1904 |
| Data śmierci |
23 listopada 1983 |
| doktor habilitowany | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Poznański |
| pierwszy dziekan Wydziału Humanistycznego Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku (1948–1952), docent Uniwersytetu Gdańskiego | |
| Odznaczenia | |
 | |
Kazimierz Mężyński (ur. 26 stycznia 1904 w Białoszyńcach, zm. 23 listopada 1983[1][2]) – polski literaturoznawca, polonista i historyk, doktor habilitowany, docent, pierwszy dziekan Wydziału Humanistycznego Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku (1948–1952), wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego.
Życiorys
Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Poznańskim. Objął tam stanowisko młodszego asystenta. Później, do 1939, pracował jako nauczyciel gimnazjalny w Poznaniu, Toruniu, Grudziądzu i Gdyni[2].
Podczas II wojny światowej był żołnierzem AK ps. Konrad[3], kierownikiem tajnej Sekcji Programów Szkolnych dla Ziem Zachodnich i nauczycielem tajnego nauczania[4].
W 1946 został kierownikiem Wyższego Kursu Nauczycielskiego w Gdyni i kierownikiem Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego Języka Polskiego przy kuratorium. W 1947 uczestniczył w tworzeniu Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku[2]. W tym samym roku został kierownikiem Sekcji Humanistycznej tej uczelni. W 1948 objął stanowisko dziekana nowo utworzonego Wydziału Humanistycznego PWSP w Gdańsku i pełnił go do 1952, kiedy ze względów politycznych został zmuszony do odejścia z uczelni[5].
Uzyskał stopień naukowy doktora[5].
Do pracy w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku powrócił w 1957. Po uzyskaniu habilitacji zajmował tam stanowisko docenta. Był pracownikiem WSP i utworzonego z niej (i Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Gdyni) Uniwersytetu Gdańskiego do 1974, gdy przeszedł na emeryturę[2].
W1947 był współzałożycielem w Gdańsku oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Micklewicza, a nastęnnie przez wiele lat członkiem jego zarządu, należał także do czynnych członków Gdańskiego Towarzystwa Naukowego[4]. Był członkiem kolegium redakcyjnego „Gdańskich Zeszytów Humanistycznych”[5].
Pochowany 28 listopada 1983 na cmentarzu parafialnym w Gdyni-Orłowie[3] (sektor V-3-9)[6].
Publikacje
- A. Frycza-Modrzewskigo „De Republica emendanda” a cenzura kościelna, 1952
- Plany T. Czackiego powołania K. C. Mrongowiusza na profesora gramatyki powszechnej języków słowiańskich w gimnazjum krzemienieckim, 1959
- O mennonitach w Polsce, „Rocznik Gdański. T. 19/20”, 1961
- K. C. Mrongowiusz jako kandydat na profesora gramatyki języków słowiańskich w Gimnazjum Krzemienieckim (nieznane listy Mrongowiusza do G. E. Grodka), 1962
- Adam Mickiewicz a Godfryd Ernest Groddeck, 1963
- Misja propruska G. E. Grodka (Groddecka) w Gdańsku w roku 1787, 1967
- Über die Mennoniten in Polen, 1968
- Z wędrówek menonitów pomorskich: gmina w Berdiańsku nad morzem Azowskim, 1969
- Gotfryd Ernest Groddeck - profesor Adama Mickiewicza : próba rewizji, 1974
- From the history of Mennonites in Poland, 1975
- Problem mesjanizmu w „Wojnie chocimskiej” Wacława Potockiego, 1979
- Tragiczne antynomie Gustawa w „Dziadach” kowieńsko-wileńskich, 1981[7]
Odznaczenia
Przypisy
- ↑ Kazimierz Mężyński. bj.uj.edu.pl. [dostęp 2019-09-12].
- 1 2 3 4 Dominik Bień Piotr Syczak: Pierwsze lata Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku – źródła. zatokanauki.pl. [dostęp 2019-09-12].
- 1 2 Nekrolog. „Dziennik Bałtycki”. Rok XXXIX nr 245 (11906), s. 5, 26–27 listopada 1983. Gdańsk: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa - Książka - Ruch". [dostęp 2025-02-15].
- 1 2 Kazimierz Mężyński. „Dziennik Bałtycki”. Rok XXXIX nr 248 (11909), s. 2, 30 listopada 1983. Gdańsk: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa - Książka - Ruch”. [dostęp 2025-02-15].
- 1 2 3 Ewa Rogowska-Cybulska: Zarys dziejów instytucjonalnych językoznawstwa polonistycznego w gdańskiej WSP i na UG. ug.edu.pl. [dostęp 2019-09-12].
- ↑ Gdynia Orłowo Cmentarz Parafialny - wyszukiwarka osób pochowanych [online], gdyniaorlowo.artlookgallery.com [dostęp 2025-02-15].
- ↑ Kazimierz Mężyński. katalogi.bn.org.pl. [dostęp 2019-09-12].
- ↑ Z okazji Dnia Nauczyciela. Uroczyste akademie w Uniwersytecie i Politechnice Gdańskiej. „Dziennik Bałtycki”. Rok XXIX, nr 244 (9093), s. 1, 14–15 października 1973. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe, RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2025-02-15].