Kendo

Kendo (jap. 剣道 kendō; czasami można spotkać zapis transkrypcyjny kendou, pol. droga miecza) – sport walki wywodzący się z szermierki japońskich samurajów.
Historia
Początki
Kendo powstało w XVII wieku[1]. Wywodzi się z prawdziwej sztuki walki – kenjutsu, czyli szermierki bojowej praktykowanej w Japonii od XI do połowy XIX wieku. Na początku XVII wieku szermierkę w Japonii zaczęto uprawiać także para-sportowo, nie tylko w ramach krwawych pojedynków. Stało się to możliwe dzięki bezpiecznym – drewnianym, a później bambusowym – atrapom mieczy i zbrojom opartych na tych samurajskich. Za twórcę nazwy kendo uznaje się mistrza Chutę Nakanashiego – twórcę znanej tokijskiej szkoły szermierczej Nakanishi Itto-ryu, a także popularyzatora bezpiecznego sprzętu do szermierki i nauczyciela tejże. Ken znaczy miecz, a den to sposób postępowania, droga[2].
XIX wiek
Szermierka zatraciła swój pierwotny, bojowy charakter po 1868 roku (Restauracja Meiji) – wtedy zlikwidowano klasę bushi i wydano edyktu cesarskiego, który zakazał cywilom noszenia mieczy. Kendo zaczęto stosować jako sposób wychowania i nauki samodyscypliny. Zaczęli je ćwiczyć japońscy policjanci, potem coraz więcej osób angażowało się w ten sport. W 1895 powstała Dai Nippon Butokukai, organizacja zajmująca się tradycyjnymi sztukami walki. W 1912 roku ujednolicono kendo i stworzono uniwersalny program nauczania tego sportu. Stało się ono elementem wychowania fizycznego w szkołach średnich, a potem także podstawowych[2].
XX wiek
W czasie amerykańskiej okupacji Japonii Amerykanie zakazali tradycyjnych sztuk walki (Amerykanie upatrywali się w nich źródła japońskiego szowinizmu narodowego; nie bez znaczenia jest fakt, że katana była symbolem wojskowym i oficerską ozdobą w Cesarstwie Wielkiej Japonii). Kendo powróciło do japońskich szkół w 1952, pierwotnie w zmienionej formie znanej jako shinai kyogi, później ponownie włączono tradycyjne elementy japońskiej szermierki. W latach 50. i 60. japońscy emigranci spopularyzowali kendo, głównie w Brazylii, Kanadzie i USA. W latach 60. kendo pojawiło się w Europie, pierwotnie w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Francji. Od 1969 r. działa EKF Europejska Federacja Kendo (która zrzesza 41 narodowych związków sportowych[a][3]), a od 1970 IKF – Międzynarodowa Federacja Kendo. W 2000 roku zrzeszała prawie 40 państw[2], obecnie państw członkowskich jest jeszcze więcej. Obydwie te organizacje nadzorują m.in. nadawanie stopni mistrzowskich dan.
Charakterystyka
Obecnie – jako sport, sposób rekreacji czy sztukę walki – uprawia na świecie około 7 mln ludzi. Co trzy lata odbywają się mistrzostwa świata, w pozostałych latach mają miejsce mistrzostwa Europy.
Kwalifikacje zawodników kendo, podobnie jak w innych dalekowschodnich sportach walki, wyraża się stopniami uczniowskimi kyū oraz stopniami mistrzowskimi dan. Jednakże w odróżnieniu od judo czy karate stopień w kendo nie jest w żaden sposób uwidaczniany.
Kendo w Polsce
W Polsce kendo jest znane od wczesnych lat 70.[3] – zaczęto je tu uprawiać dzięki japońskiemu studentowi Takao Mizushimie w 1973 roku[2]. Obecnie ćwiczy je około 500 zawodników (kendoka) w 23 klubach (dojo), zrzeszonych w Polskim Związku Kendo[4]. Największym dotychczasowym sukcesem sportowym Polaków w kendo był brązowy medal drużynowy, wywalczony na mistrzostwach Europy w Amsterdamie w roku 1989, a w 2005 roku na mistrzostwach Europy w Bernie Polacy zdobyli srebrny medal w kategorii juniorów oraz brązowy w zawodach drużynowych kobiet. Polskie zawodniczki w 2007 roku na mistrzostwach Europy w Lizbonie zdobyły srebrny medal w zawodach drużynowych kobiet.
Na mistrzostwach Europy w kendo w 2016 roku reprezentacja Polski wywalczyła drużynowe srebro i indywidualny brąz (Krzysztof Bosak). Ponadto reprezentanci Polski Maciej Wierzbowski (za turniej męski indywidualny) oraz dwukrotnie Alina Gdeczyk (za turnieje kobiece indywidualny i drużynowy) zdobyli tradycyjną nagrodę kantosho (za ducha walki). Kobieca reprezentacja Polski na tych mistrzostwach doszła do ćwierćfinału i po nieznacznej porażce zajęła ósme miejsce. Był to najlepszy w historii wynik polskiej reprezentacji w kendo[5].
Uwagi
- ↑ Dane z 2013 r.
Przypisy
- ↑ Damien Larkins, Kendo: The way of the sword keeping skills sharp, [w:] ABC Gold Coast [online], 24 marca 2016.
- 1 2 3 4 Polski Związek Kendo: Historia kendo
- 1 2 Finał Północno-Wschodniej Ligi Kendo. Miecz i droga, czyli japońska odmiana szermierki, trojmiasto.pl.
- ↑ "Lista klubów zrzeszonych w Polskim Związku Kendo", www.kendo.pl
- ↑ Polski Związek Kendo [online], www.kendo.pl [dostęp 2016-04-08].