Klasztor Dominikanów w Smolanach
![]() Zrujnowany kościół klasztorny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Właściciel | |
| Klauzura |
nie |
| Obiekty sakralne | |
| Kościół |
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny |
| Fundator |
Teodora Sanguszko |
| Styl | |
| Data budowy |
XVIII w. |
| Data zamknięcia |
1832 (klasztor), lata 20. XX wieku (kościół) |
| Data zburzenia |
zdewastowany |
Położenie na mapie Białorusi ![]() | |
Klasztor Dominikanów w Smolanach – rzymskokatolicki dominikański kompleks klasztorny w Smolanach (rejon orszański obwodu witebskiego Białorusi), wzniesiony w XVIII w., zlikwidowany w 1832. Kościół klasztorny pozostawał czynny do lat 20. XX w. Obecnie (2024) nieużytkowany, w ruinie.
Historia
Dominikański klasztor w Smolanach ufundowała w 1680 Teodora Sanguszkowa z Sapiehów. Pierwszy kompleks zabudowań klasztornych był wzniesiony z drewna. W XVIII w. na miejscu wymienionych budynków Sanguszkowie ufundowali nowe obiekty sakralne, tym razem w całości murowane, w stylu barokowym. Według innych świadectw kościół dominikański był murowany od początku swojego istnienia, a w II poł. XVIII w. został jedynie przebudowany[1]. Klasztor funkcjonował do 1832, gdy został zlikwidowany przez władze carskie. Kościół w Smolanach funkcjonował nadal, jako parafialny, a w 1899 został wyremontowany. Świątynia pozostawała czynna do lat 20. XX wieku, gdy została zamknięta[1].
Do II wojny światowej kompleks klasztoru stał pusty. Po zakończeniu konfliktu rozlokowano w nim warsztaty i garaże należące do smolańskiego kołchozu. Po 1989 zabudowania podominikańskie zostały ponownie porzucone. Pozbawione gospodarza, sukcesywnie popadają w całkowitą ruinę[1].
Architektura
Kompleks klasztoru w Smolanach składał się z parterowego budynku mieszkalnego dla zakonników oraz z kościoła. Budynek mieszkalny zbudowany był na planie prostokąta. Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest świątynią halową, trójnawową z transeptem. Na dwukondygnacyjnej fasadzie znajdowały się dwie trójkondygnacyjne wieże. Oprócz nich elewację zdobiły pilastry i gzymsy. Między górnymi poziomami wież znajdował się szczyt z wolutami. Całość została wzniesiona w stylu baroku wileńskiego[1].
Świątynia od strony wschodniej w 2005 r.
Wnętrze w 2005 r.
Fasada w 2016 r.
Rynek w Smolanach na pocz. XX w.
Chór i organy kościoła, pocz. XX w.
Kościół na akwareli Napoleona Ordy z 1877 r.

