Klasztor Misjonarzy w Łyskowie
 nr rej. 112Г000621 | |
 Widok ogólny zniszczonego kościoła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Właściciel | |
| Klauzura |
nie |
| Typ zakonu |
męski |
| Obiekty sakralne | |
| Kościół |
Kościół Trójcy Świętej |
| Fundator |
Maciej Kłoczko |
| Styl | |
| Data budowy |
1763-1785 |
| Data zamknięcia |
1945 |
| Data zburzenia |
zdewastowany po II wojnie światowej |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 52°51′22″N 24°36′53″E/52,856222 24,614778 | |
Klasztor Misjonarzy w Łyskowie – rzymskokatolicki klasztor w Łyskowie (rejon prużański obwodu brzeskiego Białorusi). Był własnością zakonu misjonarzy od 1527 do 1866, następnie do I wojny światowej jego kościół był użytkowany jako cerkiew prawosławna, po II wojnie światowej został porzucony.
Historia
Kościół został ufundowany przez Macieja Kłoczkę (wojewoda witebski w latach 1532-1542) w 1527. W II poł. XVIII w. został gruntowanie przebudowany i rozbudowany. W latach 1763–1785 został wzniesiony nowy kościół klasztorny w stylu baroku wileńskiego[1]. W XVIII w. powstał też nowy budynek klasztoru[1]. Inwestycję tę sfinansował Jan Bychowiec, właściciel miejscowych dóbr[2]. W 1818 przebudowano wieżę kościoła[1].
W 1841 władze carskie skasowały klasztor misjonarzy[3], zaś w 1866 zamieniły jego kościół na prawosławną cerkiew. Po pożarze w latach 1883-1884 obiekt został przebudowany[1]. Zwrócony został parafii rzymskokatolickiej po I wojnie światowej, w 1921[3]. Po II wojnie światowej świątynia została zamknięta. Nie pełniła odtąd żadnych funkcji i wskutek porzucenia uległa stopniowej dewastacji[1]. W 1960 kościół został ostatecznie zamknięty, jego wyposażenie, poza ławami, trafiło do kościoła w Różanie[2]. Na początku XXI w., z powodu pożaru i zawalenia dachu, świątynia była już faktycznie zrujnowana[2]. Mimo to katolicka diecezja pińska wymienia Łysków na liście prowadzonych parafii[4].
Budynek mieszkalny klasztoru wzniesiony został w II poł. XVIII w. na planie podkowy. Po II wojnie światowej obiekt ten był wykorzystywany jako szpital[1]. Następnie również ten budynek został porzucony, na pocz. XXI w. trwał jego remont[2].
Architektura
Kościół wzniesiony został na planie krzyża. Posiada zamknięte czworobocznie prezbiterium, do którego przylegają dwie zakrystie. Częścią głównej elewacji jest czwórkondygnacyjna wieża. Elewację kościelną zdobią pilastry, nisze, woluty i fronton. W zdewastowanej świątyni nie przetrwały elementy pierwotnego wyposażenia i dekoracji, jedynie w jednym z bocznych ramion transeptu widoczne są szczątki oryginalnej polichromii[1].
Klasztor jest budynkiem dwukondygnacyjnym, zwróconym fasadą ku kościołowi. Na elewacji głównej znajduje się ryzalit. Fasadę zdobią pilastry, w dolnej kondygnacji boniowane, zaś na występach ryzalitu - zwielokrotnione. Na piętrze budynku przetrwała sala pełniąca pierwotnie funkcje refektarza, w dawnych korytarzach i celach zachowały się także oryginalne sklepienia (odpowiednio kolebkowe i krzyżowe)[2].