Kliwia cynobrowa

Kliwia cynobrowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

amarylkowate

Rodzaj

kliwia

Gatunek

kliwia cynobrowa

Nazwa systematyczna
Clivia miniata (Lindl.) Bosse.
Vollst. Handb. Bl.-Gärtn., ed. 3, 1: 768 (1859)
Kwiaty
Odmiana o różowych kwiatach

Kliwia cynobrowa, kliwia pomarańczowa (Clivia miniata (Lindl.) Bosse.) – gatunek rośliny należący do rodziny amarylkowatych. Pochodzi z Afryki południowej i sprowadzona została do uprawy w Europie w 1854 roku. Niegdyś popularna roślina doniczkowa, obecnie rzadziej uprawiana.

Morfologia i biologia

Pokrój
Z krótkiego pędu wyrastają gęste, naprzeciwległe liście spomiędzy których wyrasta na ok. 50 cm sztywny pęd kwiatonośny zwieńczony okazałymi kwiatami.
Korzeń
W odróżnieniu od podobnych roślin z rodzaju zwartnica (Hippeastrum), kliwia wykształca pod ziemią mięsiste, jasne korzenie, a nie cebulę.
Liście
Osiągają 40–60 cm długości i 4–6 cm szerokości. Naprzeciwlegle ułożone, łukowato wygięte symetrycznie na dwie strony, u nasady przylegają do siebie. U starszych roślin nasady kolejnych par liści nakładają się tworząc zgrubiałą nasadę pędu na podobieństwo krótkiego pnia. Blaszka liści jest skórzasta, ciemnozielona.
Kwiaty
Mają ok. 5 cm średnicy i kształt kielichowaty. W zależności od odmiany mają różną barwę od koralowej, poprzez różne odcienie czerwieni i pomarańczu, po kolor cytrynowożółty. Wyrastają w baldachach po 10–12 (rzadko do 20) na szczycie łodygi kwiatonośnej. Termin kwitnienia przypada na miesiące od lutego do kwietnia i kwiaty utrzymują się przez kilka tygodni. W dobrych warunkach roślina powtarza kwitnienie jesienią.
Roślina lekko trująca
Cała roślina jest trująca, ale szczególnie nasady liści i łodyga[3]. Objawami zatrucia są: ślinotok, wymioty i biegunka, większe dawki mogą spowodować zapaść i śmierć[3].

Nazewnictwo

Gatunek znany jest pod dwoma nazwami zwyczajowymi w języku polskim – jako kliwia cynobrowa[4][5][6] lub pomarańczowa[7][8]. Pierwsza nazwa proponowana jest w wydawnictwach specjalistycznych o charakterze słownikowym, podczas gdy druga dominuje w publikacjach ogrodniczych i popularnych. Łacińska nazwa rodzajowa Clivia nadana została na cześć Lady Clive, hrabiny Northumberland[9].

Uprawa

Roślina uprawiana w Europie jako doniczkowa. Jest długowieczna i łatwa w uprawie. Wymaga stanowiska półcienistego lub widnego i zimowania w temperaturze ok. 10 °C (przetrzymywana stale w temperaturze pokojowej nie kwitnie). Rozmnażana jest za pomocą odrostów, pojawiających się na starszych roślinach i oddzielanych po osiągnięciu przez nie ok. 15 cm wysokości. Możliwe jest też rozmnażanie z nasion, ale ich dojrzewanie trwa ok. 10 miesięcy i nie zawsze zachowują one cechy osobnika matecznego[9]. Ponadto jeżeli dopuści się do wytwarzania nasion, to roślina w następnym roku raczej nie zakwitnie. Stąd też, jeżeli nie zależy nam na nasionach, należy pęd kwiatowy po przekwitnieniu obciąć[9]. Zakurzone liście czyści się wilgotną szmatką.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-12] (ang.).
  3. 1 2 Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. ISBN 978-83-11-11088-5.
  4. ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
  5. ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1964.
  6. ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy (red.) Szweykowski: Słownik botaniczny. Wyd. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993. ISBN 83-214-0140-6.
  7. ↑ Rośliny pokojowe : praktyczna encyklopedia. Warszawa: Hachette Livre Polska, 2009. ISBN 978-83-7575-544-2.
  8. ↑ Anna Skalická: Encyklopedia roślin domowych. Warszawa: BGW, 1992, s. 276-278. ISBN 83-7066-242-0.
  9. 1 2 3 Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: PWR i L, 1997. ISBN 83-09-01559-3.

Bibliografia

  • Anna Skalická: Encyklopedia roślin domowych. Warszawa: BGW, 1992, s. 276-278. ISBN 83-7066-242-0.
  • Izabella Kiljańska: Rośliny ozdobne w mieszkaniu i na balkonie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 244-246. ISBN 83-09-01258-6.
  • Rośliny pokojowe : praktyczna encyklopedia. Warszawa: Hachette Livre Polska, 2009. ISBN 978-83-7575-544-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.