Klub Siedmiu Przygód
Klub Siedmiu Przygód – seria wydawnicza powieści dla dzieci i młodzieży w wieku 12-15 lat[1], wydawana w latach 1960–1991 przez wydawnictwo „Nasza Księgarnia”. W serii wydano ponad 200 pozycji w łącznym nakładzie ponad 7 mln egzemplarzy[2]. Średnie nakłady wynosiły ok. 30 tys. egzemplarzy[3]. Inicjatorką powstania serii była Hanna Lebecka[4].
Seria prezentowała głównie utwory pisarzy współczesnych[5]. Wśród autorów przeważali Polacy, choć publikowano również twórczość młodzieżową autorów zagranicznych, w tym zachodnich (łącznie 56 pozycji, w tym 18 przekładów z angielskiego, 12 z francuskiego[6]). Tematyka prezentowana w serii to głównie utwory przygodowo-podróżnicze (148 pozycji) i fantastyka naukowa (19 poz.)[7].
Do każdej książki dodawano wkładkę, zawierającą zadania dla czytelników (pytania, szarady, zagadki), dzięki którym czytelnik był zachęcany do przeanalizowania przeczytanej książki[7].
Oprawa graficzna
Książki serii, w formacie 20 cm[1], charakteryzowały się jednolitym logo i zbliżoną szatą graficzną z charakterystycznymi ukośnymi liniami w tle. Autorem projektu był Janusz Grabiański[8]. Tomy miały miękką kartonową oprawę i lakierowaną obwolutę[1]. Na skrzydełkach obwoluty umieszczano fragment tekstu oraz spis tytułów mających ukazać się w danym roku. W tekście pojawiały się proste czarno-białe ilustracje, autorstwa znanych artystów. Jakość wydawanych pozycji pogorszyła się w latach 80.[9]
Odbiór
Barbara Tylicka i Grzegorz Leszczyński oceniają, że w serii ukazało się wiele „wybitnych pozycji współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży” oraz pierwszych przekładów literatury obcej[1]. Stanisław Frycie nazywa serię „zasłużoną dla literatury młodzieżowej”, która „zmodyfikowała znacznie i rozszerzyła pojęcie przygody”[10].
Niektóre tomy w serii
| Autor | Tytuł | Rok wydania |
|---|---|---|
| Giuliano Amici | Giancarlo wraca do akcji | 1976 |
| Bohdan Arct | Bohaterowie nieba | 1963 |
| Bohdan Arct | Na progu kosmosu | 1965 |
| Bohdan Arct | Rycerze biało-czerwonej szachownicy | 1960 |
| Adam Bahdaj | Dan Drewer i Indianie | 1995 |
| Adam Bahdaj | Piraci z Wysp Śpiewających | 1966 |
| Adam Bahdaj | Podróż za jeden uśmiech | 1964 |
| Adam Bahdaj | Stawiam na Tolka Banana | 1967 |
| Adam Bahdaj | Wakacje z duchami | 1962 |
| Eugeniusz Banaszczyk | Między niebem a ziemią | 1964 |
| Michel-Aimé Baudouy | Skrzydlaty obrońca | 1973 |
| Paul Berna | Alarm | 1971 |
| Paul Berna | Rycerze złotego runa | 1962 |
| Stanisław Biskupski | Morze szumi inaczej | 1968 |
| Krystyna Boglar | Supergigant z motylem | 1989 |
| Pierre Boileau-Narcejac | Widmo w zamku Kermoal | 1974 |
| Anna Borowikowa | Złota gwiazda | 1962 |
| Lech Borski | Ludzie z rezerwatu „Przygoda” | 1988 |
| Marian Brandys | Śladami Stasia i Nel | 1961 |
| Marian Brandys | Z panem Biegankiem w Abisynii | 1962 |
| Jerzy Broszkiewicz | Wielka, większa i największa | 1960 |
| Jerzy Broszkiewicz | Ci z Dziesiątego Tysiąca | 1962 |
| Jerzy Broszkiewicz | Długi deszczowy tydzień | 1966 |
| Jerzy Broszkiewicz | Mister Di | 1972 |
| Jerzy Broszkiewicz | Mój księżycowy pech | 1970 |
| Jerzy Broszkiewicz | Oko Centaura | 1964 |
| Pamela Brown | Zaułek Arlekina | 1970 |
| Kirył Bułyczow | Było to za sto lat | 1983 |
| Kirył Bułyczow | Dziewczynka z przyszłości | 1988 |
| Kirył Bułyczow | Milion przygód | 1984 |
| Kirył Bułyczow | Podróże Alicji | 1978 |
| Alina Centkiewicz, Czesław Centkiewicz |
Tumbo nigdy nie zazna spokoju | 1977 |
| Alina Centkiewicz, Czesław Centkiewicz |
Tumbo z Przylądka Dobrej Nadziei | 1965 |
| André Chamson | Oberża nad przepaścią | 1967 |
| Constantin Chirita | Śnieżne skrzydła | 1977 |
| Richard Church | Klub Tomahawka na tropie | 1972 |
| Hélène Coudrier | Lato w Peyreloube | 1975 |
| Kornelia Dobkiewiczowa | Ofka z Kamiennej Góry | 1968 |
| Kornelia Dobkiewiczowa | Złote jarzmo | 1966 |
| Max Fatchen | Królowie rzeki | 1971 |
| Nils-Olof Franzén | Agaton Sax i porwany mister Lispington | 1969 |
| Madeleine Gilard | Marinette i słoń | 1960 |
| Siergiej Golicyn | Niepodpisany portret | 1962 |
| Rossana Guarnieri | Tajemnica baszty saraceńskiej | 1970 |
| László Hárs | Zwycięzca pilnie poszukiwany | 1966 |
| Géza Hegedüs | Żeglarz z Miletu | 1961 |
| Edmund Wallace Hildick | Jim Starling | 1964 |
| Edmund Wallace Hildick | Ptaszek Jones | 1966 |
| Edmund Wallace Hildick | Tropiciele | 1970 |
| Edmund Wallace Hildick | Wzywam czterech tropicieli | 1973 |
| Monica Hughes | Bunt na Konszelfie 10 | 1980 |
| Monica Hughes | Skąd nie widać Ziemi | 1984 |
| József Hunyady | Żeglarz siedmiu mórz | 1969 |
| Irena Jurgielewiczowa | Ten obcy | 1961 |
| Rudyard Kipling | Kapitanowie zuchy | 1960 |
| Edward Klein | Indianin | 1965 |
| Janusz Korczak | Kajtuś czarodziej | 1960 |
| Stanisław Kowalewski | Nie ma ceny na miód akacjowy | 1973 |
| Stanisław Kowalewski | Ślady białego księżyca | 1963 |
| Maciej Kuczyński | Białe palmy | 1963 |
| Maciej Kuczyński | Zimny brzeg | 1969 |
| Ivan Kušan | Zagadkowy chłopiec | 1966 |
| Ruth Manning-Sanders | Chłopiec z cyrku | 1968 |
| André Massepain | Wyspa potworów | 1982 |
| Yvon Mauffret | Zatopiona fregata | 1964 |
| Aleksander Minkowski | Błękitni z latającego talerza | 1973 |
| Aleksander Minkowski | Kosmiczny sekret Lutego | 1967 |
| Aleksander Minkowski | Nasturcja i lew | 1969 |
| Aleksander Minkowski | Zakładnik szaleńca | 1990 |
| Aleksander Minkowski | Ząb Napoleona | 1971 |
| Aleksandr Mirer | Błękitny wieloryb | 1971 |
| Lew Mogilew | Człowiek ze stali | 1966 |
| Anatolij Moszkowski | Przylądek delfinów | 1972 |
| Farley Mowat | Przekleństwo grobu Wikinga | 1978 |
| Farley Mowat | Zagubieni w tundrze kanadyjskiej | 1978 |
| Zbigniew Nienacki | Księga strachów | 1967 |
| Zbigniew Nienacki | Nowe przygody Pana Samochodzika | 1970 |
| Zbigniew Nienacki | Pan Samochodzik i człowiek z UFO | 1985 |
| Zbigniew Nienacki | Pan Samochodzik i templariusze | 1966 |
| Zbigniew Nienacki | Pan Samochodzik i zagadki Fromborka | 1972 |
| Zbigniew Nienacki | Pan Samochodzik i złota rękawica | 1981 |
| Zbigniew Nienacki | Wyspa Złoczyńców | 1964 |
| Edmund Niziurski | Awantura w Niekłaju | 1962 |
| Edmund Niziurski | Sposób na Alcybiadesa | 1964 |
| Michael Noonan | Latający doktor | 1967 |
| Michael Noonan | Powietrzna taksówka | 1970 |
| Ewa Nowacka | Biały koń bogów | 1973 |
| Ewa Nowacka | Małgosia contra Małgosia | 1975 |
| Ewa Nowacka | Może nie, może tak | 1982 |
| Ewa Nowacka | Szubad żąda ofiary | 1969 |
| Ewa Nowacka | Śliczna Tamit | 1971 |
| Ewa Nowacka | Ursa z krainy Urartu | 1970 |
| Hanna Ożogowska | Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek | 1961 |
| Hanna Ożogowska | Głowa na tranzystorach | 1969 |
| Hanna Ożogowska | Za minutę pierwsza miłość | 1972 |
| Mary Elwyn Patchett | Brumby | 1965 |
| Mary Elwyn Patchett | Skarby Rafy Koralowej | 1962 |
| Bohdan Petecki | Bal na pięciu księżycach | 1988 |
| Bohdan Petecki | Królowa kosmosu | 1979 |
| Bohdan Petecki | X-1, uwolnij gwiazdy! | 1981 |
| Stanisława Platówna | Telefon zaufania | 1973 |
| Stanisława Platówna | W myślach, w sercu... | 1975 |
| Kazimierz Radowicz | Skarby zatoki | 1971 |
| Marek Rymuszko | Wielka zasadzka | 1984 |
| Jerzy Suszko | Kłusownik o stu twarzach | 1977 |
| Nora Szczepańska | Dziki Anda | 1961 |
| Nora Szczepańska | Ucho wodza | 1963 |
| Jerzy Szczygieł | Powódź | 1970 |
| Danuta Ścibor-Rylska | Kłopoty z kółkiem | 1968 |
| Jaroslav Tafel | Wakacje z Sherlockiem Holmesem | 1969 |
| Sándor Tatay | Karabiny i gołębie | 1963 |
| Marta Tomaszewska | Zamach na wyspę | 1973 |
| Juliusz Verne | Napowietrzna wioska | 1960 |
| Vegard Vigerust | Burza śnieżna | 1982 |
| Konstantin Wołkow | Wenus gwiazda zaranna | 1960 |
| Wiktor Woroszylski | I ty zostaniesz Indianinem | 1960 |
| Siergiej Woskresienski | Zatoka Kulawego Niedźwiedzia | 1961 |
| Mieczysław Wyszkowski | Pod obcym niebem | 1970 |
| Janina Zającówna | Klub Białej Perły | 1972 |
| Maria Ziółkowska | Jędrek z Koliby | 1976 |
| Maria Ziółkowska | Ty pójdziesz górą... | 1978 |
Przypisy
- 1 2 3 4 Tylicka i Leszczyński 2004 ↓.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 47.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 40.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 123.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 21.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 58-59.
- 1 2 Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 78, 82.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 106.
- ↑ Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 106-107.
- ↑ Stanisław Frycie: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970. Warszawa: Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1978, s. 199.
Bibliografia
- Barbara Tylicka, Grzegorz Leszczyński: Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 357. ISBN 83-04-04606-7.
- Elżbieta Jamróz-Stolarska: Serie literackie dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945-1989. Produkcja wydawnicza i ukształtowanie edytorskie. Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 2014, s. 82.