Kminek

Kminek
	; Kminek zwyczajny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	selerowce
Rodzina	selerowate
Rodzaj	kminek
	Nazwa systematyczna
	Carum L.; Sp. Pl. 263. 1 Mai 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Carum carvi L.
Synonimy
	Careum Adans.; Carui Mill.; Carvi Bubani;
	Careum Adans.; Carui Mill.; Carvi Bubani;

Kminek (Carum L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje tylko cztery gatunki w wąskim ujęciu (w przypadku wyodrębnienia części gatunków do osobnych rodzajów Lomatocarum i Trocdaris)^[4] lub 20 (tyle gatunków podaje jako zweryfikowanych Plants of the World Online)^[5]. Rośliny te występują niemal w całej Eurazji – bez południowych i zachodnich krańców Europy i południowo-wschodniej części Azji^[5] (w wąskim ujęciu – tylko na Bliskim Wschodzie i w rejonie Kaukazu)^[4]. Do polskiej flory należy tylko jeden gatunek – kminek zwyczajny Carum carvi^[6]. Owoce tej rośliny są popularną przyprawą używaną do aromatyzowania pieczywa, serów, kapusty kwaszonej i likierów^[4].

Morfologia

Pokrój: Nagie^[7] rośliny jednoroczne, dwuletnie lub byliny o łodygach wzniesionych, pustych wewnątrz^[8].
Liście: Podwójnie lub potrójnie pierzasto złożone^[7].
Kwiaty: Drobne, białe lub czerwonawe, zebrane w wielopromieniowe baldachy złożone. Pokryw i pokrywek brak lub ich listki są nieliczne. Płatki korony są okrągławe lub jajowate, silnie wycięte. Ząbki kielicha silnie zredukowane^[7].
Owoce: Wydłużone i nieco spłaszczone z boków rozłupnie z tępymi żebrami^[7], silnie aromatyczne^[8].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae, plemienia Careae^[9].

Ujęcie rodzaju jest nieustalone i wciąż niejasne^[10].

Wykaz gatunków^[5]

Carum appuanum (Viv.) Grande
Carum asinorum Litard. & Maire
Carum buriaticum Turcz.
Carum carvi L. – kminek zwyczajny
Carum carvifolium (DC.) Arcang.
Carum caucasicum (M.Bieb.) Boiss.
Carum diversifolium (DC.) C.B.Clarke
Carum graecum Boiss. & Heldr.
Carum heldreichii Boiss.
Carum iminouakense Quézel
Carum jahandiezii Litard. & Maire
Carum lacuum Emb.
Carum leucocoleon Boiss. & A.Huet
Carum meifolium Boiss.
Carum meoides (Griseb.) Halácsy
Carum pachypodium Candargy
Carum polyphyllum Boiss. & Balansa
Carum proliferum Maire
Carum rupicola Hartvig & Å.Strid
Carum takenakae Kitag.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
1 2 Index Nominum Genericorum. [dostęp 2019-07-02].
1 2 3 David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 167, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
1 2 3 Carum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-07-13] .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 53, ISBN 978-83-62975-45-7 .
1 2 3 4 MarianM. Koczwara MarianM., Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 62 .
1 2 GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ Genus: Carum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-03].
↑ Pu Fading; Mark F. Watson: Carum Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-03].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).

[ing-3] 1 2 Index Nominum Genericorum. [dostęp 2019-07-02].

[mabb-4] 1 2 3 David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 167, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[powo-5] 1 2 3 Carum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-07-13] .

[checklist-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 53, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[koczwara-7] 1 2 3 4 MarianM. Koczwara MarianM., Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 62 .

[E-8] 1 2 GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[grin-9] Genus: Carum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-03].

[china-10] Pu Fading; Mark F. Watson: Carum Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-03].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]