Kołatek uparty

Kołatek uparty
	Hadrobregmus pertinax
	(Linnaeus, 1758)
	; Owad dorosły
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	kołatkowate
Podrodzina	Anobiinae
Plemię	Hadrobregmini
Rodzaj	Hadrobregmus
Gatunek	kołatek uparty
Synonimy
	Dermestes bipunctatus Schrank, 1776; Anobium fagi Herbst, 1783; Ptinus rufus Gmelin, 1790; Ptinus rugosus Gmelin, 1790; Anobium striatum Fabricius, 1787; Dendrobium pertinax Mulsant & Rey, 1863; Coelostethus pertinax LeConte, 1861;
	Dermestes bipunctatus Schrank, 1776; Anobium fagi Herbst, 1783; Ptinus rufus Gmelin, 1790; Ptinus rugosus Gmelin, 1790; Anobium striatum Fabricius, 1787; Dendrobium pertinax Mulsant & Rey, 1863; Coelostethus pertinax LeConte, 1861;

Kołatek uparty^[2], kołatek mieszkaniowy^[3] (Hadrobregmus pertinax) – gatunek chrząszczy z rodziny kołatkowatych.

Chrząszcz o ciele długości od 4 do 4,5 mm, ubarwiony czarnobrunatnie, krótko i skąpo owłosiony. Czułki zbudowane są z 11 członów, z których trzy ostatnie są u samców znacznie dłuższe niż u samic. Przedplecze ma rozwarte przednie kąty o zaokrąglonych wierzchołkach i przylegające do pokryw, ostre kąty tylne. Nasada przedplecza jest niezwężona a w tylnej jego części żółte owłosienie występuje tylko w kątach zewnętrznych. Przednią część podłużnego wzgórka na przedpleczu dzieli wgłębienie. Głębokie wyżłobienie biegnie przez całe śródpiersie i przód zapiersia. Pokrywy mają rzędy o połowę węższe od międzyrzędów. Środkowe części sternitów odwłoka od drugiego do piątego są ze sobą pozrastane^[2].

Larwy żerują w porażonym grzybami bielu. Samice składają jaja w szczeliny drewna jak i stare otwory wylotowe, w związku z czym w jedynym jego fragmencie rozwijać się może wiele pokoleń. Do przepoczwarczenia dochodzi jesienią, ale imagines opuszczają komory poczwarkowe dopiero wiosną. Gatunek notowany jako groźny szkodnik wtórny drewna budowlanego^[4].

Owad ten zamieszkuje wszystkie kraje Europy, Kaukaz, Syberię i Daleki Wschód^[2]^[4]. Na Półwyspie Fennoskandzkim sięga na północ daleko za koło podbiegunowe^[4].

Galeria

Przód
Z boku
Od dołu
Ze zwiniętymi odnóżami

Przypisy

1 2 3 4 5 6 7 Hadrobregmus pertinax (Linnaeus 1758). Fauna Europaea, Version 1.3, 19.04.2007. [dostęp 2009-04-03].
1 2 3 Jan Dominik: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 41 Kołatki – Anobiidae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polski Związek Entomologiczny, 1955, s. 40-45.
↑ MałgorzataM. Bogacz-Walska MałgorzataM., Główne przyczyny niszczenia materiałów archiwalnych, „Archeon”, 99, Warszawa 1998, s. 109-121 .
1 2 3 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Dermestoidea, Bostrichoidea, Cleroidea i Lymexyloidea. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (11), 1986.

[Fauna-1] 1 2 3 4 5 6 7 Hadrobregmus pertinax (Linnaeus 1758). Fauna Europaea, Version 1.3, 19.04.2007. [dostęp 2009-04-03].

[Dominik-2] 1 2 3 Jan Dominik: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 41 Kołatki – Anobiidae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polski Związek Entomologiczny, 1955, s. 40-45.

[Bogacz-Walska-3] MałgorzataM. Bogacz-Walska MałgorzataM., Główne przyczyny niszczenia materiałów archiwalnych, „Archeon”, 99, Warszawa 1998, s. 109-121 .

[Burakowskietal-4] 1 2 3 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Dermestoidea, Bostrichoidea, Cleroidea i Lymexyloidea. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (11), 1986.

[1]

[2]

[3]

[4]