Kołyska (góra)

Kołyska
Ilustracja
Kolyska widziana z Jaworzyny (2007)
Państwo

 Polska

Położenie

Beskid Żywiecki

Pasmo

Grupa Wielkiej Raczy

Wysokość

1015 lub 1018 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Rajcza
Mapa konturowa gminy Rajcza, na dole nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kołyska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kołyska”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kołyska”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kołyska”
Ziemia49°24′56,4″N 19°01′04,6″E/49,415667 19,017944

Kołyska (Kołyski Groń[1], 1015[2][3] lub 1018 m n.p.m.[4][1]) – góra w Beskidzie Żywiecko-Kisuckim, w Grupie Wielkiej Raczy[5][6], odchodząca od grzbietu granicznego[4].

Opis szczytu

Grzbiet Kołyski, odchodzący od Bugaja[1], oddziela potoki: Śrubita (na zachodzie)[1] i Z Ciapkowa[4]. Na szczyt Kołyski nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny[7].

Kołyska znajduje się w granicach miejscowości Rycerka Górna w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Rajcza[8]. W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego Grupa Wielkiej Raczy zaliczana jest do Beskidu Żywieckiego[9], w nowszej polskiej regionalizacji z 2018 roku do Beskidu Żywiecko-Kisuckiego[10], na Słowacji do Beskidu Kisuckiego[11].

Stoki Kołyski porasta żyzna jedlina[12], w buczynach rzadko występuje żywiec dziewięciolistny[13]. Na stoku stwierdzono występowanie dzięcioła trójpalczastego[14], a na szczycie odnotowano nocka dużego, jest to jedno z trzech stanowisk Beskidu Żywieckiego, gdzie jego bytowanie zostało zaobserwowane[15]. Około 2000 roku w masywie Kołyski i Bugaja stwierdzono rozród wilków[5].

Nazwa

Według Aleksego Siemionowa nazwa Kołyska pochodzi od dawnej nazwy szczytu Bugaj, który kilkakrotnie przez Andrzeja Komonieckiego (1658–1728), autora „Chronografii albo Dziejopisu Żywieckiego” nazywany był Kołyskim Beskidem. Taką nazwę wymieniali także Bogumił Krygowski i Władysław Midowicz, nazwa ta znana była także miejscowej ludności. Nazwa ta (również w wersji Koliski Beskid) dotyczyła także całego północnego grzbietu. Według A. Siemionowa pochodzi ona od położonego około 3 km na południe na terenie Słowacji małego przysiółka i leśniczówki Koliska. Widocznie dawniej cały ten rejon, zarówno po słowackiej, jak i polskiej stronie tak się nazywał[16].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Bugaj – Vrchol. [w:] Turistika.cz [on-line]. [dostęp 2019-10-06]. (cz.).
  2. ↑ Stanisław Figiel: Worek Raczański. W: Beskid Żywiecki. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 133. ISBN 83-89188-59-7.
  3. ↑ Panorama z Wielkiej Raczy na południowy wschód. W: Edward Moskała: Panoramy górskie województwa bielskiego. Beskid Śląski, Żywiecki i Mały. Emilia Krzyżanowska-Kalkowska (red.). Warszawa–Kraków: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Wydawnictwo „Kraj”, Redakcja Wtdawnictw Górskich i Narciarskich w Krakowie, 1984, s. 19. ISBN 83-7005-045-X.
  4. 1 2 3 Rycerka Górna. [dostęp 2019-10-06].
  5. 1 2 Robert W. Mysłajek, Sabina Pierużek-Nowak: Ekspertyza w zakresie dużych drapieżników–niedźwiedzia brunatnego, rysia euroazjatyckiegoi wilka,na potrzeby planu zadań ochronnych dla SOO Beskid Żywiecki PLH240006. Twardorzeczka, 2012-01. s. 19. [dostęp 2019-10-06].
  6. ↑ Beskidy Zachodnie – Beskid Żywiecki, Makowski, Mały, Śląski, Śląsko-Morawski (CZ), [w:] Byledobiec [online] [dostęp 2019-10-06].
  7. ↑ Beskid Żywiecki – mapa szlaków turystycznych. [w:] mapa-turystyczna.pl [on-line]. Sygnatura. [dostęp 2019-10-06].
  8. ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-02-20].
  9. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 318, 330–333, ISBN 83-01-12479-2.
  10. ↑ Balon J., Jodłowski M., Krąż P., Beskidy Zachodnie (513.4–5), [w:] Richling A. i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań 2021, s. 481, 494.
  11. ↑ Słowacka mapa turystyczna (regiony geograficzne) [online] [dostęp 2025-02-17].
  12. ↑ Strategia zarządzania dla obszaru Natura 2000 „Beskid Żywiecki”. Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków. s. 30. [dostęp 2019-10-06].
  13. ↑ Rzadkie i interesujące gatunki roślin z pasma Wielkiej Raczy w Beskidzie Żywieckim. „Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica”. 13 (2), s. 426, 2006. ISSN 2449-8890.
  14. ↑ Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Michał Figura, Tomasz Jonderko. Materiały do awifauny karpackiej części województwa śląskiego (południowa Polska). „Przegląd Przyrodniczy”. XXII (4), s. 122, 2011. ISSN 1230-509X.
  15. ↑ Beskid Żywiecki PLH240006 – plan zadań ochronnych (PZO). s. 83. [dostęp 2019-10-06].
  16. ↑ Aleksy Siemionow, Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 374, 412.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.