Kościół św. Anny w Zabrzu
 nr rej. A/320/10 z dnia 17.11.2010 | |||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||
 Kościół św. Anny | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Zabrza  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||
 50°17′59,73″N 18°47′21,82″E/50,299925 18,789394 | |||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||
Kościół św. Anny w Zabrzu – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Zabrze diecezji gliwickiej[1].
Historia
Świątynia została wzniesiona w latach 1897–1900 w dawnej wsi Dorota. Konsekrowano ją 10 października 1900. Zaprojektowana w stylu neoromańskim z elementami neogotyku przez radcę budowlanego Blau'a z Bytomia oraz architekta Stahl'a. Od 1905 znajduje się w granicach Zabrza. W 1945 roku kościół został uszkodzony[2].
Architektura
Kościół został wybudowany na planie krzyża łacińskiego. Jest halowy, trójnawowy z transeptem, kryty dachem dwuspadowym. Na osi fasady wieża z dzwonnicą i zegarem. Elewacje z cegły klinkierowej dekorowane ornamentami ceglanymi i detalami kamieniarskimi. Charakterystyczne dla architektury kościoła są duże, zamknięte półkoliście okna z witrażami przedstawiającymi postaci świętych, a także empory naw bocznych i ramion transeptu.
We wnętrzu znajduje się oryginalne wyposażenie m.in. z ołtarzem św. Anny, kazalnicą, marmurowymi balaskami.
Założenie urbanistyczne przy kościele św. Anny dopełnia budynek probostwa oraz domu parafialnego, a także aleja z bramą, obsadzona m.in. klonami i lipami[3].
Dzwony
Na wieży jest umieszczonych sześć dzwonów. Stanowią one trzeci zestaw tego kościoła. Pierwsze cztery – Annę, Leona, Jerzego i Henryka, poświęcono w 1899 roku. Zabrano je podczas I wojny światowej na przetop. W 1929 roku, w ludwisarni Otto, w Bremie, zakupiono 5 nowych, wielkich dzwonów, o łącznej masie 8214 kg. Niestety cztery z nich podzieliły los swoich poprzedników i zostały również zrabowane podczas II wojny światowej. Do pozostałego po wojnie dzwonu, który był najmniejszym z ówczesnego zestawu dokupiono w 1959 roku 4 nowe, odlane z żeliwa sferoidalnego. Dzwon św. Józef z 1963 roku jest unieruchomiony[4].
| Imię | Waga (kg) | Ton | Średnica | Rok odlania | Odlewnia | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 6 | św. Józef | ok. 220 kg | d’’ | 69 cm | 1963 | Śląska Odlewnia Dzwonów, Wrocław |
| 5 | brak | ok. 350 kg | cis’’ (-) | 80 cm | 1959 | Niestroj, Godula |
| 4 | brak | ok. 450 kg | h’ (-) | ok. 90 cm | 1959 | Niestroj, Godula |
| 3 | św. Jan Chrzciciel | ok. 650 kg | gis’ (+) | 101 cm | 1929 | F. Otto, Hemelingen |
| 2 | brak | ok. 900 kg | fis’ | 120 cm | 1959 | Niestroj, Godula |
| 1 | brak | ok. 1000 kg | f' | 127 cm | 1959 | Niestroj, Godula |
Galeria
Nawa główna
Ambona
Jeden z bocznych ołtarzy
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Diecezja Gliwicka - Oficjalny Serwis Informacyjny [online], https://diecezja.gliwice.pl [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Górnego Śląska. Warszawa: Arkady, 2008, s. 410. ISBN 978-83-213-4485-0.
- ↑ Kościół św. Anny w Zabrzu - Śląskie. Informacja Turystycz... [online], slaskie.travel [dostęp 2025-04-07].
- 1 2 Zabrze - Dzwony kościoła pw. św. Anny [DwWP #194]. The Bells of Poland 2022-02-24. [dostęp 2025-04-07].