Kościół św. Elżbiety Węgierskiej w Dolsku
 nr rej. A-951 z 3.07.1956[1] | |||||||||
 | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Filia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Moryń _location_map.png) | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego  | |||||||||
 52°53′57,880″N 14°22′35,422″E/52,899411 14,376506 | |||||||||
Kościół św. Elżbiety Węgierskiej w Dolsku – katolicki kościół filialny zlokalizowany we wsi Dolsko w gminie Moryń, w powiecie gryfińskim (województwo zachodniopomorskie). Jest filią parafii Świętego Ducha w Moryniu[2][3].
Historia i architektura
Kościół powstał w 2. połowie XIII wieku[3]. Jest budowlą salową, murowaną z ciosów granitowych[2][3]. Został rozplanowany na rzucie prostokąta o wymiarach 9 × 6,4 m[2]. W XVI wieku pierwotny plan budowli został lekko zmieniony poprzez zamknięcie prezbiterium dużą absydą[2][3]. Od strony zachodniej kościół zamyka kamienna wieża dzwonna, o szerokości tej samej co nawa, w przyziemiu której znajduje się wejście główne i kruchta[2][3]. Nakryta jest czterospadowym dachem[3]. Na wieży zawieszony jest dzwon z 1770 roku[2][3]. W zewnętrznej części wieży znajduje się wąskie wejście na drugą kondygnację[2]. Dolna kondygnacja wieży posiada sklepienie beczułkowe, w wyższej znajdują się drewniane stropy[2].
Nawa główna nakryta jest dachem dwuspadowym, przechodzącym nad absydą w wieloboczny[3]. Wszystkie okna mają formę ostrołukową i zostały przemurowane w XIX wieku w duchu neogotyckim[2][3]. Kościół posiada dwa portale wejściowe: trójuskokowy w przyziemiu wieży od strony zachodniej oraz dwuuskokowy w elewacji południowej[2][3]. W portalu zachodnim na lewym ościeżu znajduje się silnie zatarty ryt szachownicy[2][3]. Wnętrze świątyni nakryte jest dwuprzęsłowym, neogotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym[2][3].
Po II wojnie światowej kościół został poświęcony ponownie jako świątynia katolicka w 1947 roku[2].
Do kościoła przylega zabytkowy cmentarz, otoczony kamiennym murem[2].
Wieża kościelna
Portal zachodni w przyziemiu wieży
Ryt z motywem szachownicy w portalu zachodnim
Wnętrze kościoła
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2025-05-07].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Dariusz Piasek: Średniowieczne kościoły granitowe Pomorza Szczecińskiego i Nowej Marchii. Gdynia: Wydawnictwo Region, 2023, s. 156. ISBN 978-83-7591-681-2.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Kościoły Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej: Nasze dziedzictwo. T. 4. Bydgoszcz: Ikona, 2015, s. 79. ISBN 978-83-938447-3-9.