Kościół św. Jakuba Apostoła w Lęborku
 nr rej. A-169/N z dnia 12.12.1961 r.[1] | |||||||||||||||||
| kościół parafialny sanktuarium | |||||||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Lęborka  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu lęborskiego  | |||||||||||||||||
 54°32′39″N 17°45′03″E/54,544167 17,750833 | |||||||||||||||||
Kościół świętego Jakuba Apostoła w Lęborku – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Lęborku, w województwie pomorskim. Należy do dekanatu Lębork diecezji pelplińskiej.
Budowla została wzniesiona jako kościół obronny. Przyjmuje się, że jej budowa zakończyła się w 1345 roku, ale nie ma potwierdzenia tego w wiarygodnych źródłach. Dlatego przyjęto, że świątynia powstała na przełomie XIV i XV wieku. Jest to kościół orientowany zbudowany w stylu gotyckim z cegły o wątku gotyckim. Wzniesiono go na rzucie prostokąta, od wschodu znajduje się wyodrębnione prezbiterium. Od strony zachodniej mieści się wieża wzniesiona na planie kwadratu, w niej znajduje się główne wejście ozdobione ostrołukowym portalem. Ściany boczne podparte są przyporami i charakteryzują się dużymi ostrołukowymi oknami. Korpus nawowy świątyni posiada dach dwuspadowy, składający się z dachówek karpiówek ułożonych w koronę. Ośmiokątne, otynkowane filary znajdujące się we wnętrzu dzielą je na trzy nawy. Wnętrze nakrywa sklepienie gwiaździste. Do wyposażenia kościoła należą m.in.: barokowy ołtarz, rokokowa ambona oraz tabernakulum wykonane z kości słoniowej. W zakrystii znajduje się oryginalne sklepienie kryształowe[2].
10 marca 1945 żołnierze Armii Czerwonej na plebanii kościoła zamordowali stających w obronie kobiet księży Roberta Königa i Franciszka Szynkowskiego oraz rodzinę drugiego z nich. W 2015 odsłonięto tablicę upamiętniającą zbrodnię[3].
Od 1945 roku kościół znajduje się pod opieką franciszkanów konwentualnych. W dniu 3 marca 1973 roku przy kościele został erygowany ich klasztor[4].
Dekretem biskupa pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi z dnia 25 lipca 2010 kościół św. Jakuba został ustanowiony Sanktuarium św. Jakuba Apostoła Starszego[5].
Wewnątrz renesansowe płyty nagrobne w południowej ścianie prezbiterium:
- Joachima von Zitzewitza, starosty lęborskiego i bytowskiego (zm. 9/10 kwietnia 1563), z herbami: Zitzewitz, Smuren, Massow, Puttkamer, Borcken, Littowen
- Dorothei von Zitzewitz, jego córki, (zm. 10 kwietnia 1566) z herbami rodowymi ojca i matki von: Zitzewitz i Wejher[6].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2014-08-11].
- ↑ Atrakcje. Lębork-oficjalny serwis miejski. [dostęp 2014-08-11]. (pol.).
- ↑ Robert Gębuś Lębork: Odsłonięto tablicę upamiętniającą ofiary zbrodni na plebanii
- ↑ Klasztory w Polsce-Lębork. Prowincja św. Maksymiliana OFMConv. [dostęp 2014-08-11]. (pol.).
- ↑ Dekret ustanawiający Sanktuarium Św. Jakuba Apostoła Starszego w Lęborku. Parafia Rzymskokatolicka p.w. Świętego Jakuba Apostoła w Lęborku. [dostęp 2014-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)]. (pol.).
- ↑ Lębork (woj.pomorskie) - epitafia i płyty nagrobne w Sanktuarium Św. Jakuba Apostoła. [dostęp 2025-04-28].