Kościół św. Karola Boromeusza w Wołowie
 nr rej. A/2666/1190[1] z dnia 10.12.1964 | |||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| parafia | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Wołowa  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu wołowskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Wołów _location_map.png) | |||||||||||||||
 51°20′14,00″N 16°38′53,20″E/51,337222 16,648111 | |||||||||||||||
Kościół św. Karola Boromeusza w Wołowie - rzymskokatolicki kościół parafialny, drugi po kościele św. Wawrzyńca w tym mieście.
Historia
Z powodu ostatecznego przyznania luteranom jedynego i największego kościoła w Wołowie (pw. św. Wawrzyńca) na mocy ugody altransztadzkiej w 1707 r., katolicy w Wołowie zostali pozbawieni własnej świątyni. Wówczas, przy pomocy zakonu karmelitów z Głębowic oraz panującego rodu cesarskiego Habsburgów, zaczęto wznosić w mieście klasztor i kościół zakonu karmelitów, który miał prowadzić rekatolicyzację regionu[2].
20 lipca 1713 r. dokonano uroczystego poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę klasztoru, uczynił to ówczesny opat cystersów lubiąskich Ludwik Banek. Budowę klasztoru i kościoła zakończono w 1724 r., a konsekracja kościoła odbyła się 1 sierpnia 1730 r. Kościół i klasztor spłonął podczas wielkiego pożaru miasta w 1781 r., a po 1785 r. został odbudowany. W 1791 r. zawieszono na wieży mały dzwon. Obecny zawieszono w 1926 r. nadając mu imię patrona kościoła[2].
23 listopada 1810 r. na mocy edyktu króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III nastąpiła sekularyzacja klasztoru i kościoła. W 1812 r. kościół został przekazany parafii katolickiej wraz z północnym skrzydłem klasztoru. Pomieszczenia poklasztorne po wschodniej stronie zostały przebudowane i zamienione na pruskie koszary wojskowe[2].
Architektura
Kościół to budowla jednonawowa z rzędami bocznych kaplic, na planie prostokąta, główna nawa posiada cztery przęsła oddzielone łukiem tęczowym od niższego i węższego prezbiterium. Sklepienie kolebkowe. Przy prezbiterium znajdują się empory z podwójnymi oknami. Główną zachodnią elewację barokowego kościoła, zwieńczoną potrójnym szczytem, zdobią umieszczone w niszach figury: prorokini Anna i starzec Symeon. Na osi środkowej znajduje się barokowy portal. Nad wejściem do kościoła umieszczono dwa herby: Habsburgów i Zakonu Karmelitów. Kościół jak wiele budowli barokowych nie posiada wieży, lecz ma jedynie drewnianą sygnaturkę. Jednym z ciekawszych zabytków klasztoru jest późnogotycka figura N.M.Panny umieszczona nad furtą klasztorną (wejściem bocznym), pochodząca prawdopodobnie z XV wieku.
Rokokowy ołtarz główny ozdabia obraz Apoteoza św. Karola Boromeusza z 1721 r. (malarz: Jeremiasz Józef Knechtel)[2].
Organy
Organy wybudowała firma Schlag & Söhne w 1919 roku jako opus 1061. Instrument posiada wiatrownice stożkowe oraz pneumatyczną trakturę gry[3].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
|---|---|---|
| 1. Bordun 16' | 1. Geigen Prinzipal 8' | 1. Violon 16' |
| 2. Prinzipal 8' | 2. Salicet 8' | 2. Subbass 16' |
| 3. Gambe 8' | 3. Aeoline 8' | 3. Octave 8' |
| 4. Hohlflöte 8' | 4. Vox coeleste 8' | 4. Cello 8' |
| 5. Gemshorn 4' | 5. Portunal 8' | |
| 6. Octave 4' | 6. Gedeckt 8' | |
| 7. Spitzflöte 2' | 7. Prinzipal 4' | |
| 8. Rauschquinte 2 f | 8. Cymbel 2-3 f | |
| 9. Mixtur 2-3 f | 9. Rohrflöte 4' |
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2016-02-05].
- 1 2 3 4 Historia parafii. [dostęp 2016-02-05].
- ↑ Michał Markuszewski, Wołów ( Kościół św. Karola Boromeusza) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2025-03-28].